بیما ری پـارکینسون
اگر چه در چند سال گذشته پیشرفت چشم گیری در درمان بیماری پارکینسون صورت گرفته است اما این بیماری هنوز هم راز گونه است. ما می دانیم که برخی نواحی کوچک اما مهم مغز دچار استعاله می شود اما این بیماری صرفا ناشی از کهولت سن نیست تاثیرات آن پیچیده است . اما عمده ترین آنها کمبود ناقل شیمیایی بسیار مهمی به نام دوپامین است که درمانهای دارویی کنونی به خوبی این کمبود را جبران می نمایید و این کار سالیان سال زندگی کامل و فعالی را برای بیماران به ارمغان می آورد.
اگر چه در بسیاری از موارد با عارضه ای سرکار داریم که روند پیشرفت آن کند است اما باید به خاطر داشته باشیم که اکثر بیماران از عمر طبیعی برخوردار خواهند بود که به معنی چندین سال فعالیت داشتن ولذت بردن از زندگی است . مبتلایان به بیماری پارکینسون می توانند با خوش بینی معقول منتظر آینده ای خوب و مثبت باشند.
بیماری پارکینسون چیست؟
مشخصه بیماری پارکینسون ، مجموعه ای از علایم است که سیستم عصبی را درگیرمی نماید و مهمترین آنها عبارتند
از :
l کندی حرکت
l سفتی : دستها و پاها سنگین و سفت می شوند
l لرزش و سفتی به دو دست و دو پا سرایت می کند
l اختلال در طرز نشستن و حالت بدن : گردن و بالا تنه بیمار حالتی خمیده به خود می گیرد و دست ها به هنگام
راه رفتن آزادانه جلو عقب نمی روند .
l کلام ناواضح و جویده جویده ادا می شود
l این بیماری در اثر تحلیل سلولهای رنگ دانه دار عصبی در مغز بوجود می آید
l معمولا در دهه های 50 و 60 عمر انسان شروع می شود .
l می تواند ماه ها و یا سالهای متمادی ثابت و بدون پیشرفت باقی بماند، اما عموماً پیشرفت می کنند و به ندرت پیش می آید که بیماری پارکینسون طول عمر را به میزان چشم گیری کاهش دهد.
چه افرادی به این بیماری مبتلا می شوند؟
بیماری پارکنیسون می تواند افراد همه طبقات جامعه و از همه نژادها را مبتلا سازد و در سرتا سر جهان نیز دیده شده است. افزایش سن آن را تشدید می نماید که البته افزایش سن دلیل اصلی بروز آن نیست به طور کلی از هر 1000 نفر یک نفر به این بیماری مبتلا می شود اما در دهه های 70 و80 عمر انسان ، این نسبت به یک درصد نفر افزایش می یابد.
بسیاری از افراد مسن به نوع خفیف آن مبتلا هستند که می تواند به آسانی از آن چشم پوشی نمود . میزان ابتلای زنان و مردان به این بیماری یکسان است و به ندرت این بیماری جنبه ارثی دارد . پس بنابراین پارکینسون بیماری عفونی نیست.
نشانه های شایع بیماری پارکینسون:
اگر چه نشانهای شایع بیماری پارکینسون در میان بیماران متفاوت ،مختلف هستند اما طیفی از ویژگی های مشترک نیز به چشم می خورند.
1- دشواری بستن دکمه ها
2- ناتوانی از چرخیدن
3- ناتوانی از برخاستن از روی صندلی
4- صورت بدون احساس
5- افتادن مکرر
6- خشک شدن پاها
7- پوست چرب
8- پلک زدن اندک
9-کشیدن پاها روی زمین به هنگام راه رفتن
10- خوردن کند
11- حرکت کند
12- صدای آهسته
13- عضلات سفت
14- لرزش
نحوه تشخیص بیماری
مردم همواره می پرسند که این بیماری را چگونه تشخیص می دهند. این تشخیص همواره تصمیمی کلینیکی است که بر مبنای علائم بخصوص نشانه های که پزشک مجرب در طول معاینه مشاهده می نماید ،قرار دارد.
تست های آزمایشگاهی و عکس برداری با اشعه های ایکس معمولا ضرورتی ندارد و تست های ویژه همچون
سی تی اسکن و تصویر برداری تشدید مغناطیسی (ARI) عموماً بی فایده هستند در واقع این نوع اسکن ها نتایج را در بیماری پارکینسون طبیعی نشان می دهند.
نحوه درمان بیماری
درمان این بیماری مبتنی بر جایگزین نمودن مواد شیمیایی مضر است که در اثر بروز پارکینسون کاهش و یا اتمام
یافته اند. مهمترین ماده شیمیایی که در اثر بیماری روبه کاهش می نهد دوپامین است که چندین سال قبل از آشکار شدن هر گونه علامتی به آهستگی کاهش می یابد. برآورد می شود که قبل از پدیدار شدن علائم 80% از دوپامین درمناطق حساس مهم مغز از بین می رود . دوپامین را می توان در گروه هایی از سلول های عصبی یا به مغز که
عقده های پایه ای نامیده می شوند، یافت.
برای بیماری دارویی به نام (لوود وپا) جهت جایگزینی دوپامین استفاده می شود . البته به این منظور از داروهای دیگری نیز استفاده می شود.فیزیوتراپی ، گفتار درمانی و کار درمانی از انواع درمانهای فیزیکی و جسمانی ارزشمندی هستند که در برخی مراحل بیماری پارکینسون به کار می روند.
این نوع درمانها مکمل هستند اماجایگزین آنچنان خوبی برای درمان دارویی نمی باشند . هدف کلی درمان این است که فعالیت فرد تداوم یابد و این امکان برای فرد فراهم آید که تا حد امکان زندگی طبیعی یا نزدیک به طبیعی داشته باشند.
هشدارهایی درمورد داروها :
برخی داروها را نباید در بیماری پارکینسون مصرف کرد. بیشتراز داروها آرام بخش فنوتیازین و داروهای
آنتی سایکوتیک نام برده شد.
به هر حال این داروها در درمان حالت تهوع و یا حملات سرگیجه پیشنهاد می شود اما به ندرت در درمان بیماری پارکینسون به کار می روند. مصرف بازدارنده های آنزیم (مونوآمین اکسیداز) که در درمان افسردگی به کار می روند مجاز نیست اما داروهای ضد افسردگی (تری سیکلیک) را می توان مصرف نمود . بیماران مبتلا به برخی انواع آب سیاه و یا ملانوم پوستی نیز نباید داروهای لوودوپا را مصرف کنند .
ژن درما نی :
علاوه بر داروهای جدید ، روش های درمانی نوینی نیز ابداع شده است . ژن درمانی قابلیت چشم گیری در درمان بیماری سیستم عصبی مرکزی دارد . وارد کردن ژن های کارآمد به مغز بیماران مبتلا به پارکینسون روش مفیدی است تا این ژن های سالم جایگزین ژن های معیوب شوند هدف از انجام این کار وارد کردن پروتئینی است که از آسیب سلولی ممانعت نماید و یا عملکرد سلول آسیب دیده را مجدداً برقرار می نماید و یا امکان انتقال فیزیولوژیکی را در ناقلین عصبی ناقص فراهم آورد. راه بردهای روش ژن درمانی فراتر از شیوه های قدیمی جایگزین کردن دوپامین بوده و به سوی استفاده از عواملی رفته است که باعث رشد سلول عصبی می شوند، آن هم از طریق افزایش عملکرد سلول و یا ممانعت از مرگ سلول .
برچسب: ،
