پنج تا ترک پولاشونو رو هم میذارند تاکسی می خرند بعد از چند وقت ورشکست می شند اگه گفتی چرا ؟
اخه پنج تایی با هم می رفتن مسافرکشی
ترکه داشته دعا می کرده، میگفته: خدایا مرا نیامرز... میگن: بابا این چه جور دعا کردنه!؟ میگه: آخه دارم شکسته نفسی می کنم
در دنیای در حال تغییر کنونی ضرورت آموزش در سازمان ها و نهادها به دلایل فراوان پذیرفته شده است . تغییرات سریع و عمیق علمی سبب شده است که هر از چند گاهی مطالب و نظریه های جدیدی وارد میدان زندگی شود که برای ارائه حیات به ناچار باید علوم و معارف جدید را آموخت و برخی از نظریه های قدیمی را که کارآیی ندارند ، کنار گذاشت .
تغییرات فن آوری سبب دگرگونی در شبکه ها وروش های سازمان می شود و هر تغییری کسب دانش و مهارت های جدید را ضروری می سازد . میزان کمّی و کیفی این تغییرات آنقدر زیاد است که گاهی اوقات مدیران و کارکنان را دچار وحشت می کند و ممکن است احساس کنند که فرصت و توان سازگاری با این تغییرات را ندارند . با همه سختی ها و مشکلات باید پذیرفت که ادامه حیات سازمان تا حدود زیادی به دانش ،آگاهی و مهارت های گوناگون و جدید بستگی دارد .
هرچه دانش و مهارت های کارکنان با نیازهای جامعه و پیشرفت های علمی ، تغییرات فن آوری هماهنگی و انطباق بیشتری داشته باشد درجه اطمینان از موفقیت فرد و سازمان بالاتر می رود . گاهی اوقات ، رشد فردی ، داشتن انگیزه ، تخصص و پرهیز از ایستایی و رکود فرد عامل اساسی نوجویی و کسب دانش می شود . اساس بهسازی سازمانی که به نام های دیگری چون توسعه و بالندگی سازمانی نیز خوانده شده بهسازی نیروی انسانی است که به صورت های مختلف ( آموزش قبل از خدمت و ضمن خدمت ) در سازمان ها انجام می شود .
در مقاله حاضر کوششی نیز جهت روشن ساختن مفاهیم و ضرورت و اهمیت آموزش های ضمن خدمت و جایگاه آموزش در بین فعالیت های سازمان هاست و در این راستا رابطه آموزش ضمن خدمت با افزایش کیفیت و کارآیی کارکنان نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت . هدف نظام آموزش و بهسازی در یک سازمان به عنوان یکی از کارکردهای مهم مدیریت منابع انسانی فراهم آوردن زمینه است ای که بر اساس آن توانایی های بالقوه افراد به فعل در آید و استعدادهای آنان شکوفا گردد . این هدف از طریق ایجاد فرصت های آموزشی جهت کارکنان تحقق می یابد . آموزش کارکنای فرایندی است که انطباق و سازگاری کارکنان را به محیط متحول سازمانی و مآلاً انطباق بهتر سازمان را با محیط بیرونی فراهم می آورد .
در نتیجه کارکنان آموزش دیده نسبت به کارکنان آموزش ندیده به تغییرات سازمانی و همچنین تغییرات جامعه آگاهانه تر واکنش نشان می دهند و از آن جا که حیات و ادامه زندگی سازمان تا حدود زیادی به دانش و مهارت کارکنان آن بستگی دارد ، افراد ماهرتر و آموزش دیده تر نقش مؤثرتری در کارآمدی و بهره وری سازمانی خواهند داشت . از طرف دیگر آموزش با افزایش میزان اطلاعات ، دانش ، مهارت ها و قابلیت های کارکنان ، آنان را برای ایفای وظایف و قبول مسئولیت های جدیدتر ، آماده تر و مجهزتر می کند . به طور کلی سازمانی که به رشد کمی و کیفی دانش و مهارت کارکنان خود می اندیشد و پیوسته فعالیت های آموزش در آن در جریان است افراد به طور مستمر توانایی های خود را افزایش می دهند و چگونه آموختن و به کار بستن را می آموزند . در چنین سازمانی ، ابتکار ، ابداع ، ارتقای آگاهی و دانش افزایی به نوعی رفتار همگانی مبدل می شود و توفیق در تحقق اهداف سازمانی امری قطعی است و هرگز سازمان دچار جمود فکری نخواهد شد .
بسیاری از صاحبنظران درباره اهمیت و نقش آموزش در جامعه اظهار نظر کرده اند که در این مختصر مجال پرداختن به همگی آنها مقدور نیست و فقط به برخی از آنها به عنوان نمونه اشاره می شود :
ـ پیتر دراکر عقیده دارد که علی رغم هزینه های سنگین تربیت نیروی کار ، آموزش همراه با اِعمال صحیح مدیریت در مدتی ک وتاه هر کشور عقب مانده ای را در زمره کشورهای پیشرفته و برخوردار از بهره وری بالا قرار می دهد .
ـ ساخارو یولوس بر این باور است که آموزش نه تنها یکی از حقوق اولیه و اصلی انسان است بلکه اصولاً رکن اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز به حساب می آید .
ـ به نظر هاربیسون ، کشوری که قادر به توسعه مهارت و دانش مردم و بهره گیری از آن در رشد اقتصاد ملی نباشد در حل مشکل نیافتگی نیز ناتوان خواهد بود .
ـ فیتر جرالد ، رییس سابق کمپانی بریجستون ـ فایزستون بر این عقیده است کهاصلی ترین راه ارتقای بازده یک موسسه بالا بردن درک کارکنان آن در مورد برنامه ها و هدف های موسسه که خود از طریق آموزش مستمر و برقراری ارتباط گسترده و مداوم با کارکنان فراهم می شود .
برای نیل به بازده بالا مدیریت موسسه باید سخاوتمندانه ولی با برنامه ، در آموزش کارکنان خود سرمایه گذاری کند . به اعتقاد جرالد آموزش هرگز نباید به آموزش تخصصی کارکنان محدود شود بلکه باید ایجاد نوعی « فرهنگ کاری » جدید در کارکنان را مورد توجه قرار دهد .
دلیل عمده بازده بالای نیروی انسانی و شکوفایی اقتصادی کشورهایی چون ژاپن و آلمان در سال های بعد از جنگ جهانی دوم اهمیت دادن به آموزش به ویژه ، آموزش کارکنان است و در واقع رشد مهارت ها و قابلیت های کارگزاران و کارکنان مراکز تولیدی ـ صنعتی و خدماتی این کشورها بر اثر بهره گیری از فرصت های آموزشی میسر شده است .
شایان ذکر است اگر آموزش کارکنان را هزینه به حساب آوریم ، هنگام مواجه شدن سازمان با کمبود بودجه و مشکلات مالی ، بودجه آموزش جزو اولین بودجه هایی است که کاهش می یابد . اما اگر اصول و ارزش ها و نگرش های حاکم بر سازمان ، نیروی انسانی را مهم ترین سرمایه سازمان تلقی کند ، حتی در سخت ترین شرایط مالی هم ، اگر بودجه آموزش افزایش نیابد حداقل کاهش نخواهد یافت . مفهوم و فواید آموزش ضمن خدمت آموزش ضمن خدمت یا آموزش کارکنان عبارت است از کلیه کوشش ها و فعالیت هایی که در جهت ارتقاء سطح دانش و آگاهی ، مهارت های فنی و حرفه ای و هم چنین ایجاد رفتار مطلوب در کارکنان سازمان به عمل می آید تا آنها را به نحو احسن آماده انجام وظایف و مسئولیت های خود کند . ـ فواید آموزش ضمن خدمت را می توان فهرست وار به شرح زیر ارائه نمود :
1. تسهیل در راه رسیدن به اهداف سازمانی
2. بهبود کمی و کیفی محصولات یا خدمات ارائه شده توسط سازمان
3. ایجاد هماهنگی در نحوه انجام کارها در سازمان
4. تقلیل سطح حوادث و سوانح در محیط کار
5. تقویت روحیه پرسنل و ایجاد ثبات در سازمان
6. کاهش در نظارت های مستقیم و غیرمستقیم
7. کاهش میزان تمرد و نزاع و کشمکش ، غیبت ، تأخیر و سایر رفتارهای نابهنجار گروهی در محیط کار .
8. تقلیل میزان هزینه های عمومی در سازمان از قبیل هزینه های خدماتی ، قیمت تمام شده کالا ، کارگزینی و ...
9. افزایش میزان سوددهی و اثرات استفاده از سود حاصل شده جهت رفاه کارکنان
10. تقویت حس وفاداری و همبستگی کارکنان نسبت به سازمان
11. جلوگیری از تداخل مسوولیت ها و وظایف و کاهش دوباره کاری ها در سازمان
12. شکوفا کردن استعدادهای نهفته کارکنان
13. ایجاد حس انعطاف پذیری لازم در کارکنان
14. ایجاد زمینه رشد و موفقیت در امور شغلی
15. ایجاد زمینه موفقیت در امور اجتماعی ،انفرادی و خصوصی
و موارد دیگر ...
لازم به ذکر است آموزش کارکنان با تمام مزایایی که دارد ، گاهی مشکل ساز می شود و آن زمانی است که افراد برای طی دوره ها انگیزه کافی ندارند و صرفاً برای رفع مسئولیت یا کسب گواهینامه های مربوط یا مزایای مادی در آن شرکت می کنند یا شرایطی در سازمان فراهم است که امکان به کارگیری مطالب آموخته شده در محیط کار وجود ندارند و یا تضادهایی بین کارکنان و مسئولان رده بالای سازمان به وجود می آید .
برای رفع یا تقلیل این مشکلات می توان در صورتی که سازمان امکانات داشته باشد آموزش در مورد همه افراد اجرا شود در غیر این صورت می توان آموزش را از سطح بالای سازمان به سطوح پایین تر تسرّی داد تا زبان مشترکی بین کارکنان و مسئولان به وجود آید . پیشنهادات با توجه به اهمیت و جایگاه آموزش در سازمان ها در جهت رفع تنگناهای موجود آموزش کارکنان سازمان ها بخصوص بانک صادرات ایران و با توجه به فرصت پیش آمده توصیه های به شرح ذیل ارائه می شود :
1. قبل از هر برنامه ریزی آموزشی ، نیازسنجی کاملی به عمل آید و آموزش براساس نیازهای واقعی جامعه و سازمان استوار گردد و بر این اساس برنامه های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت تهیه و تدوین و به معرض اجرا گذارده شود .
2. ایجاد باور و اعتقاد به اهمیت آموزش چه از نظر مدیران و چه از دید شرکت کنندگان ، انگیزه ای است که فرایند آموزش را تسهیل و نتایج آن را پربار می کند . بنابراین باید با استفاده از تمام امکانات برای ایجاد این عقیده اقدام کرد و این مقاله نیز در راستای این هدف نگاشته شده است .
3. از آن جایی که کامیابی سازمان در گرو شکوفایی استعدادها و توانمندی نیروی انسانی آن است و با توجه به ویژگی طبیعی انسان که تا واپسین دم اشتباه بهره گیری از توان بالقوه خود را دارد ، توصیه می شود یکی از اهداف مهم آموزش را پرورش استعدادهای کارکنان قرار دهیم و با بهره گیری از روش های آموزش مشارکتی ، فعال و کاربردی و برخورداری از شیوه های آموزشی متقابل همانند روش های تدریس دوسویه و چندسویه و شاگردمحوری فرد فرد فراگیران را به تحرک و تلاش واداریم و بدینوسیله امکان تجلی استعدادهای نهفته آنان را فراهم سازیم .
4. در دنیای امروز ، آموزش سنتی برای رفع نیازهای آموزشی کارکنان و اداره امور پیچیده کافی نیست بنابراین باید الگوها و روش های جدیدتر و مناسب تری مانند آموزش های کاربردی برای پرورش کارکنان و مدیران تحول آفرین ، کارآفرین و خلاق به کار گرفته شود . با این روش های عملی و کاربردی و الگوهای آموزش جدیدبایددوهدف زیر را دنبال کرد : الف ) تجهیز کارکنان و مدیران با آخرین دستاوردهای علمی و فنی ـ حرفه ای که از این طریق می توان فرصت ها و منابع سازمان را به کار گرفت و به رشد و تعالی نیروی کار سازمان کمک کرد . به عبارت دیگر می توان کارکنانی تربیت کرد که بتوانند در عرصه پررقابت جهان امروز با بهره گیری از آخرین یافته های پژوهشی و تجربیات علمی و عملی موجود در دنیا به پیشبرد اهداف سازمان کمک کنند . ب ) ایجاد یک محیط فعال یادگیری و دانش آفرین در سازمان به نحوی که در این جهان پر تحول کارکنان ضمن بهره گیری از فرصت ها ، پیوسته به یادگیری و روزآمدکردن اطلاعات شغلی خود بپردازند .
5. در آموزش ضمن خدمت علاوه بر توجه به ارتقای مهارت و کارآیی شغلی کارکنان پرورش ویژگی های شخصیتی ، تقویت فرهنگ سازمانی و منش آنان نیز مورد توجه قرار گیرد . به عبارت دیگر آموزش به منظور احراز شایستگی نه فقط به مثابه عضوی از سازمان بلکه به مثابه عضوی از کل جامعه مطرح شود .
6. در خاتمه باید خاطرنشان ساخت افزایش سرانه آموزشی در جهت آموزش کارکنان و افزایش سرمایه گذاری در اجرای دوره های آموزشی مختلف از جمله شروط اصلی تحقق موفقیت و پیشرفت سازمان از جانب صاحبنظران تلقی شده است که در سیستم بانکی و بخصوص بانک صادرات ایران نیز ضرورت بیش از پیش آن احساس می شود .
زنان باردار باید از مصرف بیش از حد آجیل در بارداری خودداری کنند.
جدیدترین شماره نشریه پزشکی طب تنفس و مراقبت حیاتی نوشت:
فرزندان مادرانی که در دوره بارداری بیش از حد آجیل مصرف می کنند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به آسم قرار دارند. بررسی اخیر محققان درباره بیش از 4000 مادر باردار نشان می دهد، شیوع علایم بیماری آسم نظیر خس خس سینه و تنگی نفس در فرزندان مادرانی که در دوره بارداری خود هر روز آجیل می خورند، 47 تا 62 درصد بیش از دیگران است.
پیش از این بررسیها، سودمندی مصرف میوه و سبزی را در دوران بارداری در پیشگیری از ابتلای کودکان به آسم نشان داده بود.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت از افزایش شمار مبتلایان به 84 نفر خبر داد و گفت: از 10 مورد جدید گزارش شده در چند روز اخیر، پنج نفر مربوط به قم، 3 نفر تهران، یک نفر ساوه و یک نفر اقلید فارس بوده است.
دکتر محمد مهدی گویا، در گفت وگو با ایسنا، با بیان این که شمار موارد فوتی ناشی از ابتلا به وبا در کشور همچنان 4 نفر است، در ادامه بر رعایت نکات بهداشتی در مصرف سبزیجات، آب آشامیدنی و بهداشت فردی برای پیشگیری از ابتلا به وبا تاکید کرد و افزود: روند شیوع و بروز وبا در کشور به میزان رعایت نکات بهداشتی از سوی هموطنان، تشخیص و درمان زودهنگام بیماری و حذف منبع آلودگی بستگی دارد.
وی، فصل بیماری وبا را تا پایان مهر ماه برشمرد و در ادامه اظهار امیدواری کرد که تا پیش از این زمان شاهد بروز موارد جدیدی در کشور نباشیم.
رییس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، انتقال وبا را در سال جاری در کشور فرد به فرد دانست و یادآو رشد: منبع وبا در کشور اتباع خارجی (پاکستانی و افغانی) بودند.
دکتر گویا، با اشاره به گزارش 57 ابتلا به وبا در سال گذشته در کشور به دنبال اپیدمی 26 هزار نفری در عراق، افزود: موارد ابتلا در سال جاری تاکنون بیش از سال گذشته بوده است.
به گزارش ایسنا، ضد عفونی، گندزدایی وشست و شوی سبزیجات به ویژه سبزیهایی با مصارف خام، اطمینان از سلامت آب آشامیدنی، رعایت بهداشت فردی، پرهیز از مصرف یخهای قالبی نکات ساده بهداشتی هستند که در پیشگیری از ابتلا به وبا سودمند است. در عین حال
به گزارش روابط عمومی شهرداری تهران، در نوشتار زیر چند توصیه مهم بهداشتی برای خرید و مصرف مواد غذایی آورده شده است. امیدواریم شما شهروند گرامی، با رعایت این نکات، در راه سلامتی خود و خانوادیتان قدم بردارید و از زندگی سالم، لذت ببرید.
خرید مواد غذایی :
- تاریخ تولید و انقضاء را کنترل کنید . تاریخ تولید و انقضاء در روی بسته مواد غذایی فاسد شدنی ذکر می شود و مدت زمانی را که ماده غذایی ، قابل خوردن است ، مشخص می کند.
- شما نمی توانید از ظاهر یا بوی غذا به سالم بودن آن مطمئن شوید .
- بر چسب روی بسته بندی بعضی از مواد غذایی حاوی دستوراتی است که اگر به آن ها عمل نشود ، نمی توان مواد غذایی را حتی از زمان تاریخ تولید تا انقضاء هم به خوبی محافظت کرد.
فروش مواد غذایی پس از انقضای تاریخ مصرف غیر قانونی است.
- در مورد تخم مرغ باید عبارت " بهتر است تا قبل از تاریخ ... مصرف شود " روی بسته بندی آن ذکر شود.
- در خرید از فروشگاه هایی که در آن ها بهداشت به طور کامل رعایت نمی شود ، بیشتر دقت کنید.
- در مورد غذاهایی که در یخچال یا فریزر نگه داری می شوند ، باید دقت کرد که بیش از حد انباشته نشوند تا سرمای کافی به تمام بسته ها برسد .
- از خرید بسته ها ی آسیب دیده اجتناب کنید .
- از فروشگاه هایی که گوشت خام و پخته را از هم جدا نگهداری نمی کنند ، خرید نکنید .
- فروشنده باید پس از جابه جا کردن مواد غذایی خام ، دست های خود را کاملا بشوید و سپس به غذاهای پخته دست بزند.
- سعی کنید غذاهای سرد یا منجمد شده را آخر از همه خریداری کنید.
حمل مواد غذایی به خانه :
- تکه ها ی مرغ و گوشت خام را به طور کامل و جداگانه بسته بندی کنید ، به ترتیبی که نتوانند با مواد غذایی دیگر تماس داشته باشند.
- مواد غذایی خام را جدا از غذاهای آماده مصرف ، بسته بندی کنید .
- مواد غذایی سرد یا منجمد شده را با هم و ترجیحا در یک محفظه خنک قرار دهید و هر چه سریعتر آن ها را به یخچال یا فریزر منتقل کنید. قرار دادن چنین موادی در محل کار یا اتومبیل گرم و یا حتی حمل آن ها به مدت یک ساعت در طی خرید ، می تواند دمای آن ها را افزایش دهد و باعث ازدیاد تعداد باکتری ها شود.
- اگر مواد غذایی سرد شده را نمی توانید به سرعت به خانه منتقل کنید ، یک محفظه عایق ( یخدان) به شما کمک می کند تا آن ها را در دمای مناسب نگه داری کنید. اگر با اتومبیل خرید می کنید ، کشیدن یک پتوی تمیز روی بسته های مواد غذایی سرد یا منجمد شده به طور موقت به عایق کردن آن ها کمک می کند .
نگهداری مواد غذایی در خانه :
- به منظور جلوگیری از تکثیر باکتری هایی که مسمومیت غذایی ایجاد می کنند ، دمای سردترین قسمت یخچال را بین صفر تا پنج درجه سانتیگراد تنظیم کنید. برای کنترل درجه حرارت از دماسنج یخچال استفاده کنید . مواد غذایی سریع الفساد را در سردترین قسمت یخچال قرار دهید.
- تکثیر اغلب باکتری ها در یخچال ، کند و در فریزر ، متوقف می شود . اما یخچال یا فریزر نمی تواند باکتری ها را نابود کند ، بنابراین باید از پخش و انتقال آن ها از یک ماده غذایی دیگر جلوگیری کنید.
گوشت خام و غذاهایی را که از حالت انجماد خارج می شوند باید در ظروف دردار نگه داری کنید . با این کار ، تراوش حاصل از آنها باعث آلودگی سایر مواد غذایی نمی شود.
- اگر از گوشت خام یا غذایی که از حالت انجماد درآمده ، مایعی تراوش می شود ، آنها را در طبقه ای پایین تر از ماده غذایی پخته شده ( که حتما درپوش محافظ دارد) نگه داری کنید. هم چنین باید از وارد شدن مایع تراوش شده به داخل سبزی و سالاد جلوگیری کرد.
- تخم مرغ را در یخچال نگه داری کنید . معمولا تخم مرغ از زمان تولید تا هنگام فروش در دمای ثابت و خارج از یخچال به نحو مطلوب نگه داری می شود.امادرخانه ، تخم مرغ در معرض تغییرات درجه حرارت است و بهتر است که در یخچال نگه داری شود( ترجیحا در بسته بندی اصلی تاریخ دار باشد ) تا از رشد باکتری ها جلوگیری بعمل آید.
- بهتر است تخم مرغ های شکسته یا ترک دار را دور بریزید.
- از شستشوی تخم مرغ قبل از نگهداری خودداری نمایید .
- مواد غذایی را به روش های مختلف بسته بندی می کنند ، مانند : کنسرو کردن ، استفاده از پوشش های پلاستیکی ، بسته بندی در اتمسفر تغییر یافته ( که بسته به جای هوا حاوی گازی دیگر مانند نیتروژن و یا دی اکسید کربن هستند ) بسته بندی از هر نوع که باشد باید دستوراتی که در مورد شرایط نگه داری در برچسب آن نوشته شده رعایت شود ، به ویژه از زمانی که بسته باز می شود.
- غذایی را که تاریخ مصرف آن گذشته است ، دور بریزید.
پخت غذا :
- غذارا به طور کامل بپزید به طوری که دمای مرکز ماده غذایی حداقل به مدت دو دقیقه در دمای 70 درجه سانتی گراد باقی بماند. به این ترتیب ، بیشتر باکتری های مضر که می توانند مسمومیت غذایی ایجاد کنند ، نابود می شوند.
- مدت زمانی را برای پخت غذا در بسته بندی آن و یا کتاب های آشپزی ذکر شده است ، نباید کم کرد .
- در صورت استفاده ا زفر یا گرم خانه باید قبلا آن را به طور مقدماتی گرم کنید ، سپس با گذاشتن ماده غذایی در فر دمای آن را به تدریج به حد نهایی مورد نظر برسانید . در غیر اینصورت ، می تواند خطر آفرین باشد .
- برای اطمینان ازپخت مرکز تکه های بزرگ گوشت یا مرغ کامل ، باید مراقبت های لازم به عمل آید. با دماسنج ویژه گوشت می توانید دما را در مرکز آن کنترل کنید.
- اگر مرغ و گوشت منجمد به طور کامل از حالت انجماد خارج نشوند ، ممکن است حرارت برای پختن مرکز آن ها کافی نباشد . بهترین راه برای رفع انجماد مواد غذایی قرار دادن آن ها در یخچال یا استفاده از فرمیکروویو است.
- مرغ ، گوشت و غذاهای گوشتی ( مانند همبرگر ) را به طور کامل بپزید ، به طوری که مایع تراوش شده از آن ها به رنگ قهوه ای یا خاکستری در آمده باشد ( رنگ صورتی مورد قبول نیست ).
اتاق گرم می تواند رفع انجماد غذاهای یخ زده را تسریع کند ، ولی باعث تکثیر باکتری ها هم می شود.
- گاهی اوقات تخم مرغ خام دارای باکتری های ایجاد کننده مسمومیت های غذایی می شود . این باکتری ها با پختن کامل تخم مرغ از بین می روند. از تهیه غذاهایی مانند سس مایونز ، بعضی از دسرها و بستنی که حاوی تخم مرغ خام هستند ، خودداری کنید.
- تخم مرغ پاستوریزه بعلت از بین رفتن باکتریهای مضر آن برای مصرف مناسب تر است.
- تخم مرغ سالم را پس از شکستن و خارج کردن از پوسته ، می بایست سریعا استفاده کرد و در غیر اینصورت در ظروف دردار در یخچال نگهداری شود.
- میوه و سبزی خام را به طور کامل بشویید.
مسمومیت غذایی :
- علایم مسمومیت غذایی معمولا در عرض یک ساعت تا حداکثر پنج روز بعد از مصرف غذای آلوده ظاهر می شوند. شکم درد ، استفراغ و اسهال ، شایع ترین علایم هستند. اگر درد یا علایم ، ماندگار شدباید به پزشک مراجعه کرد. به ویژه در مورد سالمندان ، زنان باردار و کودکان.
- اگر شما یا پزشکتان فکر می کنید که مسمومیت مربوط به غذای خاصی ازیک فروشگاه یا محل غذا خوری مشخصی است ، با مسئولان مربوطه در ادارات و موسسات نظارتی تماس بگیرید.
گزارش مسمومیت غذایی به مسئولان می تواند از ابتلای دیگران جلوگیری کند.
- اگر فقط بیماری خفیفی دارید ، مقدار زیادی مایعات بنوشید و استراحت کنید. تا زمانی که احساس کنید دوباره می توانید غذاهای جامد مصرف کنید.
- تا زمانی که استفراغ و اسهال رفع نشده است از تهیه غذا برای دیگران خودداری کنید . اگر مجبور به این کار هستند ، در شستشوی دست ها بسیار دقت کنید.
مراقبت بیش تر برای گروه های آسیب پذیر :
کودکان زیر 5 سال ، سالمندان ، بیماران و زنان باردار از گروه های آسیب پذیر به شمار می آیند و نیاز به مراقبت های ویژه دارند .
- تخم مرغ را باید به طور کامل پخت تا سفیده و زرده هر دو سفت شوند. از مصرف غذاهایی که در تهیه آنها به نحوی از تخم مرغ خام استفاده می شود ، باید پرهیز کرد .
- زنان باردار و کسانی که در برابر عفونت ، زیاد مقاوم نیستند ، نباید از غذاهایی که بیش تر در معرض فساد هستند ، استفاده کنند . به ویژه غذاهایی که به طور سرد مصرف می شوند وامکان دارد که در تهیه آن ها نکات بهداشتی رعایت نشده باشد . غذاهای پخته سرد شده مانند مرغ آماده مصرف ، نباید به صورت سرد خورده شوند بلکه باید آنها را به طور کامل داغ کرد.
- مصرف شیر پاستوریزه نشده و فرآورده های تهیه شده از آن ( مانند پنیر) خطر آفرین است.
- اگر غذای پخته ، توسط ماده غذایی خام در آشپزخانه ، آلوده شود از مصرف آن باید خودداری کرد.
علائم:
دوره پنهانی وبا از چند ساعت تا 5 روز بوده و بطور معمول 2-1 روز است . شدت علائم بیماری به سرعت و مدت از دست رفتن مایعات بستگی دارد .
وبا دارای سه مرحله است :
الف : مرحله تخلیه ای : بیمار ناگهان دچار اسهال شدید ، بدون درد و آبکی می شود که به دنبال آن استفراغ روی داده و مدفوع نمای آب برنجی دارد .
ب : مرحله کلاپس : به دلیل کم آبی بدن بیمار به مرحله کلاپس وارد می شود و بصورت پایین افتادن فشار خون ، نبض خیلی ضعیف ، شکم فرورفته ، دست و پای خیلی سرد ، قطع ادرار و ... نمایان می شود .
ج : مرحله بهبودی : اگر مایعات بدن بیمار جبران شود فشار خون بیمار رو به افزایش می رود و علائم حیاتی نرمال شده و بیمار از مرگ حتمی نجات می باید .
راه انتقال:
انتقال وبا از انسان به انسان از راههای زیر صورت می گیرد : آب آلوده به مدفوع ( منابع آب بدون نظارت ) شامل : استخرها و ...، آشامیدنی و خوراکی آلوده .
شایان ذکر است خوردنی و آشامیدنی آلوده با همه گیری وبا رابطه مستقیم دارد شیردادن کودکان با بطری یک عامل خطر چشمگیر برای خورندگان آن است .
پیشگیری :
گزارش سریع موارد بیماری وبا به مراکز ذیصلاح از مهمترین عوامل پیشگیری است چراکه نتیجه آن بیماریابی زودرس در جامعه و درمان سریع در مورد بیماری خواهد بود.
تدابیر بهداشت محیط :
تامین آب سالم و تصفیه شده، دفع بهداشتی فاضلاب ، بهداشت خوراکیها و آموزش بهداشت به عنوان موثرترین روش پیشگیری .
همچنین برای درمان وبا نباید وقت را از دست داد ، بیمارانی که کم آبی متوسط دارند باید با مایع خوراکی در خانه درمان شوند. موارد کم آبی شدید مستلزم دادن مایع از راه وریدی است و باید در صورت امکان به نزدیکترین مرکز درمانی یا بیمارستان منتقل شوند و در راه رسیدن به بیمارستان مایعات خوراکی به آنها داده شود که میزان مایعات و الکترولیتها توسط پزشک محاسبه و به بیمار تزریق می شود .
اصل کار این است که دادن مایعات خوراکی باید برابر با میزان از دست دادن مایعات از راه دفعی باشد. به عنوان درمان کمکی آنتی بیوتیک داده می شود تا دوره بیماری را کوتاه و مدت دفع ویبریوری وبا از راه مدفوع کم شود .
نکات آموزشی :
قبل از غذا و پس از رفتن به دستشویی دستهای خود را با آب و صابون بخوبی بشویید .
از مصرف مواد غذایی، آب میوه و نوشیدنی های ارائه شده در بیرون از منزل و بخصوص غذاهای ارائه شده توسط فروشندگان دوره گرد جدا خودداری کنید .
قبل از مصرف میوه جات سبزیجات حتما آنها را ضدعفونی کنید .
درصورت عدم دسترسی به آب سالم و تصفیه شده حتما آنها را بجوشانید .
مهمترین مشکل اساسی در بیماری وبا از دست دادن شدید مایعات و الکترولیتهای بدن می باشد .
بدون تجویز پزشک از مصرف قرص های ضد اسهال به هر نحو خودداری کنید .
روش ضد عفونی کردن میوه جات و سبزیجات :
یک قاشق چای خوری ( 2گرم ) پودر پرکلرین را در ده لیتر آب حل کرده و سبزی و میوه ها را که قبلا شسته اید در آن قرار دهید و پس از15 الی 20 دقیقه مجددا آبکشی کنید .
ORS :
محتوی بسته های ORS را در یک لیتر آب آشامیدنی حل کنید. این محلول باید همه روزه به صورت تازه فراهم و در مدت 24 ساعت مصرف شود و محلول نباید جوشانده شود .
در مکانهایی که دسترسی به ORS مقدور نیست مخلوط ساده ای از نمک طعام 5 گرم و شکر 20 گرم در یک لیتر آب آشامیدنی حل شده را می توان تا بدست آوردن ORS مصرف کرد .
گفتنی است کشف ORS پیشرفت عمده و علمی در مبارزه با وبا و دیگر بیماریهای اسهالی بوده است