1- کارکنان خود را ناگزیر از تغییر بدانند؛ به دیگر سخن، کارکنان انگیزه تغییر در خود و رفتارشان را داشته باشند.
2- کارکنان از وظیفه محوله و کاری که باید انجام دهند آگاه باشند. فقدان آگاهی یا کمبود آگاهی نسبت به وظیفه و شیوه انجام دادن آن، مانعی برای گرایش به تغییر در رفتارهای موجود است.
3- کارکنان باید هر کدام در جایگاه شغلی متناسب با قابلیت های شخصی و توانمندی های عملیاتی قرار گرفته باشند. کارکنانی که ارتباطی بین علایق و تحصیلات و نیز آینده شغلی خود و دوره آموزشی طراحی شده نمی یابند غالباً در دوره های آموزشی شرکت نمی کنند، و در صورت شرکت انگیزه ای برای یادگیری نشان نمی دهند.
4- تغییر در رفتار نیازمند پاداش و ارائه انواع تقویت کننده های مثبت است. «تغییر» نتیجه یک فرایند است؛ اگر کارکنان از نتیجه تغییر متنفع نگردند و آثار آن را در رشد شخصی و پیشرفت شغلی خود احساس نکنند برای «تغییر رفتار» برانگیخته نمی شوند. فرض بر آن است که دوره های آموزشی باید توان آن را داشته باشند که ضرورت تغییر و نیاز به تغییر را به کارکنان نشان دهند. همچنین، در چارچوب دوره های آموزشی است که کارکنان باید از وظایفی که دارند و شیوه هایی که برای برآوردن انتظارات شغلی وجود دارد آگاه گردند. ایجاد شرایط کاری مناسب به عهده مدیر و سرپرست است و بنا به تناسب وظیفه و حساسیت آن، کارکنان باید تقویت گردند و از پاداش های شایسته بهره مند گردند.
محققان، پنج نوع فضای سازمانی یا جو روانی در محیط کار را برای ترغیب یا ممانعت از پدیدآیی تغییر در رفتار کارکنان در سازمان ها شناسایی کرده اند. به زعم پژوهشگران حوزه آموزش، فضای سازمان مورد نظر عبارتند از:
فضای مانع تراش، فضای رغبت زدا، فضای خنثی، فضای ترغیب کننده و فضای درخواست کننده.
1- فضای مانع تراش
در این فضاها، مدیر یا سرپرست از کاربست آنچه کارکنان در دوره های آموزشی آموخته اند هراس دارد. این نوع هراس به احتمال زیاد، هراس مدیر یا سرپرست از « مدیر یا مدیران فرادست » اوست. افزون بر این، هراس مدیر یا سرپرست از کار بست آموخته های کارکنان امکان دارد ناشی از احتمال تغییر در سبک رهبری او باشد.
2-فضای رغبت زدا
در چنین فضاهای سازمانی، مدیر یا سرپرست هرگز نمی گوید: « شما قادر به کاربرد آموخته هایتان نیستید » بلکه او به روشنی در عملکردش نشان می دهد که اگر تغییر در رفتار کارکنان رخ دهد، ناخرسند خواهد شد، یعنی او علاقه ای به تغییر رفتار کارکنان ندارد. افزون بر این، در فضای رغبت زدا، مدیر آموخته های کارکنان را از دوره های آموزشی، الگوی عمل قرار نمی دهد؛که همین امر محیط منجمد کننده ای را پدید می آورد.
3- فضای خنثی
در چنین فضایی مدیر، شرکت کارکنان در دوره آموزشی را مورد مسامحه قرار می دهد. مدیرانی از این دست به کار معمول سازمانی می پردازند. آنچه این مدیران می خواهند، انجام وظایف محوله است. اگر نتیجه تغییر رفتار مانعی برای انجام امور محوله ایجاد نکند، مدیر واکنشی نشان نمی دهد؛ در غیر این صورت، مدیر نقش مانع تراش و رغبت زدا را ایفا خواهد کرد.
4-فضای ترغیب کننده
در فضای ترغیب کننده، مدیر، کارکنان را برای یادگیری و کاربست یادگیری هایشان، در انجام دادن وظایف شغلی تشویق کرده و حمایت می کند. در چنین فضایی، مدیر می گوید: « علاقه مندم بدانم چه یادگرفته اید و چگونه می توانم به انتقال آموختهها برای انجام وظایف شغلی کمک کنم. » مدیرانی از این دست، پیش از برگزاری دوره های آموزشی، با کارکنان جلسات بحثی برگزار می کنند و پس از پایان دوره آموزشی هم با کارکنان دست به هم اندیشی می زنند تا یافته هاو فراگرفته های حاصل از دوره های آموزش را در عمل به کار ببندند.
5-فضای درخواست کننده
در چنین فضایی، مدیر از فراگرفته های کارکنان آگاهی دارد و اطمینان می دهد که زمینه کاربست آموخته های آنان را در انجام وظایف شغلی به کار بگیرد. از این رو، مدیر اعلام آمادگی می کند که برای اطمینان خاطر کارکنان، از این نظر که آموخته هایشان به کار بسته خواهد شد، با آنان قراردادی تنظیم می کند. قرارداد کاربست آموخته های کارکنان معمولاً در خاتمه دوره آموزشی بسته می شود.انتظار می رود، مدیران و سرپرستان پس از مطالعه نوشته حاضر، رفتارهای سازمانی خود را با توجه به نکات ارائه شده بسنجند و درباره نتایج سنجش رفتار خود، داوری کنند. در صورتی که مدیر، رفتار و فضای سازمانی از نوع سه نوع فضای- مانع تراش، رغبت زدا، و خنثی داشته باشد، الزاماً باید دست کم به خاطر تعهد به موفقیت سازمان به ایجاد تغییر در فضای سازمانی بکوشد.
دکتر محرم آقازاده
در نگارش ، علاوه بر دقت در وضوح وروشنی مطالب ، نظم و محل سطور ، ریزی و درشتی حروف برای چاپ مطالب ، تعیین شماره های اصلی و فرعی واستفاده صحیح از پاراگراف ، نقطه ، دونقطه ، سه نقطه ، ویرگول (کاما)، پوان ویرگول (سمی کالن ) ، علامت سوال ، علامت تعجب ، پرانتز و غیره ، عواملی است که برای نوشتن و طبقه بندی و جدا کردن موضوعها از یکدیگر باید مورد استفاده قرار گیرد.
تعریف نشانه گذاری : نشان ها به علایمی گفته می شود که به پیام گیرنده (خواننده)کمک می کند تا آنچه که پیام دهنده منظور نظر داشته به راحتی در یافت نماید. به کار بردن علایم ونشان ها در نوشتن ، به منظور جلوگیری از لغزش در خواندن ودرک مفاهیم به طور کامل ، نشان گذاری نامیده می شود.
جدول نشانه گذاری
ردیف
نشانه
نام
موارد استفاده
مثال
1-
.
نقطه
1- در پایان همه ی جمله ها به جز جمله های پرسشی وتعجبی
2- پس از هر حرفی که بصورت نشانه ی اختصار به کار رفته باشد .
- سبزی ومیوه را به مدت 5 دقیقه در آب شناور نمایید.
- ابن سینا متولد سال 428 ه . ش
2-
،
ویرگول
1- میان عبارت های غیر مستقل که در مجموع جمله ی کاملی را تشکیل می دهند .
2- پس از منادا
3- هرجا کلمه یا عبارتی به عنوان توضیح ، در ضمن جمله یا عبارتی دیگر آورده شود .
4- بین دو کلمه که ممکن است خواننده آن ها را باکسره ی اضافه بخواند .
5- به جای مکث کوتاه در جمله
- در صورت آلوده بودن دست ها ، غذا نیز آلوده می شود .
- خدایا ، مرا ببخش .
- در هنگام ذبح ممکن است ، به دلیل تماس با پوست ومحتویات شکمی ، دست ولباس کارگران وابزار کار آلوده شود.
- اگر به هر دلیلی شما یا اعضا خانواده تان مبتلا به اسهال یا استفراغ ، شدید حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
- جبران آب واملاح از دست رفته ، در بیماران مبتلا به اسهال بسیار اهمیت دارد .
3-
:
دونقطه
1- قبل از نقل قول .
2- هنگام بر شمردن اجزای یک چیز
3- قبل از تفصیل حکمی که به اجمال اشاره شده است .
4- جلوی کلماتی که می خواهیم آن ها را معنی کنیم .
- صاحب نظران آموزشی می گویند : شرط درست نوشتن ، درست فهمیدن است .
- ده قانون طلایی سازمان جهانی بهداشت برای تهیه مواد غذایی ایمن وبهداشتی :
- نظر خوانندگان محترم را به چند نکته جلب می کنم : دقت ، پشتکار وحوصله
- زمره : گروه ، جماعت ،دسته
4-
؟
علامت سوال
1- در پایان جمله های پرسشی .
2- برای نشان دادن مفهوم تردید یا استهزا.
3- بعد از هرکلمه یا عبارتی که جای جمله استفهامی مستقیم رابگیرد .
- چگونه از بیماری سل پیشگیری کنیم .
- حساسیت ، معمولاًً خود به خود (؟) برطرف می شود.
- کدام روش پیشگیری از بارداری را می پسندید ؟قرص یا آمپول ؟
5-
!
علامت تعجب یا خطاب
1- در پایان جمله ی تعجبی ، تاکیدی ، عاطفی .
2- پس از اصوات
- عجب روزگاری است !
- هان !ای دل عبرت بین
6-
(( ))
گیومه
1- سخنی که به طور مستقیم از جایی یا کسی نقل می شود : واستفاده از پیامها و شعارهای بهداشتی در رسانه های آموزشی
2- اسامی و عناوین و اصطلاحات علمی یا فنی ( فقط بار اول ).
پیامبر فرمودند((: طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است ))
7-
نقطه ویرگول
1- برای جدا کردن جمله هایی که از جهت ساختمان ومفهوم مستقل به نظر می رسند ولی در یک عبارت طولانی ، با یکدیگر بستگی معنایی دارند .
2- در بیان توضیح ومثال پیش از کلمه های ( مثلاً)، (فرضاً) ، (یعنی ) و. ..
- غذا برای تامین سلامت انسان ضروری است ; اما همین ماده ضروری می تواند باعث انتقال انواع بیماریها گردد.
- هنگام نگارش باید خوب دید ; یعنی ،دقت داشت وهوشیار بود .
8-
-
خط فاصله
1- در مکالمه ی بین اشخاص داستان ها یا نمایش نامه ها یا ذکر مکالمات تلفنی ، در ابتدای جمله واز سر سطر به جای نام گوینده .
2- هنگامی که دو کلمه بر روی هم دو جنبه ی مختلف از یک منظور را نشان دهند .
3- به معنی (تا) و ( به ) برای بیان فواصل زمانی و مکانی
4- برای جدا کردن عبارت معترضه .
5- هرگاه کلمه ای در آخر سطر نگنجد ، با قراردادن یک خط فاصله بقیه ی آن را درسطر بعدمی نویسیم .
6- اگر بخواهیم دوعدد را بهم مرتبط کنیم.
- مباحث اجتماعی – روانی گاه بسیار به هم پیوند می خورند .
- اتوبوس اهواز – شیراز حرکت کرد.
- حضرت علی – علیه السلام – فرمود...
- 21- 19 سالگی
9-
...
سه نقطه
1- برای نشان دادن جملات وکلمات حذف شده
2- سخن ناتمام .
10-
] [
قلاب
1- مطالبی که جز ءاصل کلام نباشد.
2- در تصحیح متون کلمات الحاقی یا توضیحات احتمالی در قلاب گذاشته می شود .
11-
( )
کمانک (پرانتز )
1- معنی ومعادل یک کلمه .
2- توضیح بیشتر .
3- ذکر تاریخ ، شهرت ، تخلص ، نام سابق و...
12-
/
ممیز ( خط مورب )
1- برای جدا کردن روز ، ماه ، سال .
13-
*
ستاره
1- برای توضیح یک کلمه در پاورقی
2- در آغاز یک سطر به نشانه ی شروع مطلب جدید .
14-
→
پیکان
برای نشان دادن نتیجه ی ترکیب چند جز ء یا تجزیه ی یک کلمه .
15-
ًً
ایضاً
علامت جملات وکلمات مشابه .
16-
{ }
آکلاد (دو ابرو )
برای نشان دادن انشعاب .
17-
=
تساوی
برای نشان دادن تساوی میان دو مطلب .
نکات مهم که رعایت آنها در طرز صحیح نوشتن لازم می باشد :
الف) پاراگراف .در هر بحث چندین پاراگراف وجود دارد ویک پاراگراف شامل چندین جمله است ووقتی راجع به یک مساله بحث می شود، خودبخود شامل قسمتهای کوچک در یک پاراگراف می شود ، به نحوی که مطا لب تازه تر در پاراگراف جدید قرارگیرد.
ب) زیر نوشت یا پاورقی (زیر نویس ).وقتی مطلبی به متن ارتباط دارداما جزو مطلب اطلی نیست ، دراین مواقع توضیحات اضافی درزیر نوشت ، نوشته می شود .یا محقق از نظر اخلاقی موظف است هر فکر یا ایده یا جمله ای که از کسی یا کتابی استفاده کرده با ظرافت ، نام صاحب آن ایده یا ماخذ را در زیر صفحه معرفی کند.یا وقتی یک کتاب یا رساله ای می نویسیم ، بهتر است جهت آشنایی خوانندگان ، کلمات واصطلاحات خارجی آنها را با حروف لاتین در زیر صفحه بنویسیم .
انواع پوسترها :
1- تک نظری
2- چند نظری
1- پوسترهای تک نظری : گیرنده پیام در یک لحظه قاد ر به در یافت پیام بوده در حالی که در پوسترها ی چند نظری گیرنده پیام جهت دریافت پیام نیاز به قد ری صرف وقت دارد .
نکات مهم در بهره گیری از پو سترها: به منظور بهره گیری بهینه از پوسترها :
n محل نصب پوستر براحتی قابل مشاهده باشد .
n در محل نسبتا خلوتی از د یوار نصب شود .
n محل نصب تاریک نبوده و جهت تابش نور خورشید رو به آن باشد .
n در معرض با د و باران و عوارض طبیعی قرار نگیرد .
n پیام پوستر از طریق رسانه های دیگر نیز منتقل شود.
n تعداد نصب پوستر در اماکن گوناگون قابل توجه باشد.
یک پوستر و وسیله کمک آموزشی مفید :
- اطلاعاتی را که احتما ل فراموشی آن بیشتر است را رائه نماید .
- از تصاویر جذاب برای مخاطب استفاده کند .
- نشان دهد که مردم رفتارهای کلیدی را انجام میدهند.
- از تصاویر استفاده شود ( برداشت موضوعی ) و نه فقط از کلمات استفا ده شود.
- دقیق باشد
- برای استفاده ساده مانند یک وسیله کمک آموزشی ، بصری ، طراحی شود .
- به نحوی سازماندهی شود که موجب انجام یک ا قدام مقتضی شود .
تعریف رسانه آموزشی :
رسانه آموزشی ترجمهinstruction media است که در لغت به واسطه ، وسیله ، ماده وسط ، رابط دو چیز ، حد فاصل و بالاخره وسیله نقل و انتقا ل تعریف شده است . تمام این معانی با آنچه اصطلا حا رسانه آموزشی نامیده می شود مطابقت دارد . رسانه آموزشی ابزاری برای ارائه آموزش به فراگیر وطبیعتاجزیی از فریند آموزش و تکنولوژی است ، نه تمام آن .
مثال : فراگیر را به عنوان مصرف کننده ، و آموزش را کالای مصرفی بدانید. رسانه همان وسیله ای است که کالا را از محل تولید یا توزیع به دست مصرف کننده می رساند. رسانه ، وسیله ا نتقال و ارائه کالا به مصرف کننده یا آموزش به فراگیر است . پس رسانه آموزشی وسیله یا عاملی است که آموزش از طریق آن به فراگیر ارائه می شود .
در کلاس درس عامل اصلی آموزش معلم است، رسانه آموزشی همان معلم است،ویا اگر فراگیر تمام مطا لب را از تلویزیون دریافت کند ، در این صورت رسانه آموزشی تلویزیون است.
از زمانی که آموزش شروع شده است رسانه ها نیز وجود داشته است و یکی ازاولین رسانه ها معلم بوده است . رسانه های آموزشی برای برقراری ارتباط موثر در تدریس درکلا س که بصورت گروهی انجام می گیردلازم و ضروری بشمار می آیند .
در حال حاضر رسانه های آموزشی جزئی تفکیک ناپذیر از فرایند آموزش یادگیری هستند . رسانه های آموزشی دیگر، وسایل و موادی در حمایت از آموزش نیستند . بلکه رسانه ها خود نیز داده های آموزشی می باشند .
بنابراین : رسانه آموزشی به کلیه امکاناتی اطلاق می شود که می توانند شرایطی را در کلاس به وجود آورند که تحت آن شرایط شاگردان قادرند ، اطلاعات ، رفتار و مهارت های جدیدی را با درک کامل به دست آورند .
تجارب متعد د نشان داده است که استفاده از رسانه ها در میزان یادگیری شاگردان اثر می گذارد وازطرف دیگر از طول زمان لازم برای آموزش می کاهد .
وسایل آموزشی
اصطلاح وسایل آموزشی یا وسایل کمک آموزشی اغلب ا شتباها مترادف رسانه های آموزشی بکار برده می شود. این وسایل کلیه ادوات وا شیائی است که درکنار رسانه های آموزشی برای تفهیم بهتر یا بیشتر موضوع برای فرا گیران بکارمی روند .
مثال(1): استفاده از نقشه برای تفهیم بهتر جغرافیا توسط معلم در کلاس د رس .در ابن مثال : رسانه آموزشی ، معلم ووسیله کمک آموزشی، نقشه است.
مثال (2 ): چنا نچه در برنامه آموزشی تلویزیونی ، تخته و گچ هم استفاده شود : در این مثال رسانه آموزشی : تلویزیون و وسیله کمک آموزشی ، تخته و گچ است.
پس : رسانه آموزشی به عوامل ، وسا یل یا ابزاری گفته می شود که کل محتوای آموزش را به فراگیران منتقل می کند . در حالی که وسایل کمک آموزشی شامل ا شیا ، وسایل و ا بزاری است که تنها در بخش آموزش از آنها استفاده می شود .
دلایل کاربرد مواد و وسایل کمک آموزشی:
انتخاب وکاربرد صحیح وسایل کمک آموزشی می تواند نقش مهمی درفعالیتهای یادگیری داشته باشد . اما گاهی این سوال پیش می آید که چرا باید از وسایل کمک آموزشی استفاده کرد ؟
پاسخ :
· معضلات و مشکلات آموزشی
· نقش حواس در یاد گیری
· نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری
نقش حواس در یاد گیری
علت دیگر استفاده ازوسایل کمک آموزشی نقشی است که حواس مختلف در یادگیری دارا هستند . حواس مختلف نقش واحدی در یادگیری دارا نیستند .
n 75% یادگیری از طریق کاربرد حس بینائی صورت می گیرد .
n 13% یادگیری از طریق کاربرد حس شنوائی صورت می گیرد .
n 6% یادگیری از طریق کاربرد حس لامسه صورت می گیرد .
n 3% یادگیری از طریق کاربرد حس بویائی صورت می گیرد .
n 3% یادگیری از طریق کاربرد حس چشائی صورت می گیرد .
قسمت اعظم یادگیری در انسان از طریق حس بینائی است .
12% مجموع حواس بویائی – چشائی –لامسه است ، با این حال هنوز معلمان برکاربری 13% حس شنوائی تاکید میکنند . تحقیقات نشان می دهد تقریبا 60% از وقت فراگیران در مدارس ابتدائی و 90% در مدارس متوسطه و دانشگاهها صرف گوش دادن می شود .
اصول انتخاب رسانه های آموزشی :
براون ، لوایزر و هارکلرود در سال 1995 به طور خلاصه چند اصل عمومی را برای راهنمائی در انتخاب و استفا ده از رسانه های معرفی کرده اند:
n هیچ رسانه ، رویه یا تجربه خا صی نمی تواند به تنهائی برای یادگیری بهترین باشد.
n در موقع انتخاب رسانه با یستی اطمینان یافت که رسانه منتخب، با اهداف رفتاری آموزشی هماهنگی دارد .
n بخاطر داشته باشید که استفاده موثر از یک رسانه در امر آموزش یک موضوع خاص، مستلزم شناخت کافی آن رسانه و دا شتن مهارت لازم برای آن کارمی باشد .
موقع انتخاب رسانه های آموزشی، رسانه ا نتخابی با روش تدریس مورد استفاده نیز باید متناسب باشد.
تمایلات و علاقمند یهای شخصی نباید در انتخاب رسانه آموزشی اثرگذارد .
باید آگاه با شیم که یک رسانه عالی برای یک هدف رفتاری تدریس ، نمی تواند برای اهداف دیگر نیز عالی باشد .
و یک رسانه عالی ممکن است در محیط آموزشی ضعیف خوب نتیجه ندهد .
اطمینان داشته باشید که تجارب، تمایلات ، توانمندی و شیوه یادگیری فراگیران ممکن است روی نتایج به کارگیری رسانه تاثیر داشته باشد .ازآنجا که رسانه ها بود نشان یعنی ا نتقال محتوای آموزشی از فرستنده به گیرنده با هم تفاوتی ندارند ، باید ساده ترین و ارزانترین آنها رابرای هر آموزش انتخاب کرد . گاهی خصوصیات فراگیران ، نوع خاصی از رسانه راطلب می کند . و بهمین دلیل میبایست درانتخاب رسانه به گرایش فراگیران به رسانه مورد نظرشان و برداشت آنها از نظر میزان یادگیری از طریق آن رسانه توجه داشت. در انتخاب رسانه باید به نکات ضعف و قوت رسانه نیز توجه داشت .
اصول انتخاب رسانه
n انتخاب ساده ترین ، ارزانترین رسانه برای هر آموزش یک اصل کلی است .
n رسانه با توجه به خصوصیات ویژه گروه هدف و براساس حیطه های رفتاری – دانشی و نگرشی انتخاب گردند.
n رسانه با توجه به ویژگی های خاص فراگیران انتخاب گردد .(مانند: استفاده از تصاویر برای بیسوادان )
n به گرایش گروه هدف به رسانه مورد نظر توجه شود.
گاهی مسائل اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی وغیره نوع رسانه را نیزتعیین می کنند.
رادیو رسانه ای است مناسب برای پوشش دادن آموزش به گروه هد ف وسیع می باشد که امکانات مالی برای تا مین آموزش از طریق مربی وجود ندارد . راد یو رسانه ای مناسب برای پوشش دادن آموزش به گروه هدف وسیع می باشد که امکانات مالی برای تا مین آموزش از طریق مربی وجود ندارد .
یک تکنولوژیست آموزشی باید : با توجه به حقایق ، نیازها ، اهداف ارا ئه شده بهترین- با صرفه ترین و کارآمدترین رسانه را انتخاب و پیشنهاد کند .
جذابیت ، زیبائی ، تازگی و حتی شایع شدن یک رسانه در سایر کشورها ، نباید توجیهی برای استفاده از آن در کشور باشد جذابیت رسانه های جدید برای فراگیرانی که اولین بار با آن روبرو می شوند امر دائمی و پایدار نیست و این جذابیت به مرور زمان ( حدود 8 هفته ) از بین می رود .
پس : روی جدید و نو بودن رسانه نباید بیش از ا ندازه تمرکز شود .
رسانه و کانال ارتباطی
در طول طراحی پیام ، تعیین کانالهای ارتباطی و رسانه ها که بیشترین اثر بخشی را در گروه هدف دارند ، ضروری است .
کانالهای ارتباطی :
همان روشهائی هستند که برای رسیدن به گروه هدف استفاده می شوند مثل : روشهای ارتباط بین فردی
( مشاوره ) – رسانه ها
رسانه های ارتباطی :
مواد آموزشی هستند که برای رسیدن به گروه هدف استفاده می شوند .مثل ( پمفلت ، بروشور و...) گاهی اوقات : رسانه و کانال یکی هستند مثل رادیوی محلی .
راههای دستیابی به گروه هدف شامل :
1-از طریق روشهای ارتباط بین فردی که شامل: مشاوره فردی و مشاوره گروهی می باشد.اختصاص خط تلفن وآموزش زوجین نیزاز این نوعند .
2- رسانه های کوچک : مانند : فیلیپ چارت ، بروشور ،اسلاید، پوستر، نوار ویدیوئی ونوار کاست
3- رسانه های جمعی: رادیو، تلویزیون، فیلم ،مجله، روزنامه، تئاتر، موسیقی، رسانه سنتی .
4- مهارت آموزی
5- حوادث خاص ( بازیهای المپیک- روزجهانی ایدز - تعطیلات )
موثرترین راه دستیابی به گروه هدف استفاده تلفیقی از چندین رسانه است زیرا هریک اثر یکدیگر را تقویت می کنند .
خلاصه :
طوفان افکار داشته باشید برای : - بهترین راه انتقال پیام - انتخاب یکی از راههای دستیابی به گروه هدف بارش افکار داشته باشید .
برای پیدا کردن یک هنرمند ( هنرپیشه ) گرافیست –نویسنده – عکاس و تولید کننده جستجو کنید تا ایده های موجود را به موقعیت های واقعی تبدیل کند - از اعضای گروه در باره رنگ ، اندازه و احساسات هیجا نی و عاطفی آنها سئوال کنید . از جدا ول راهنما برای انتخاب موا د آموزشی مناسب انتخاب و توالی محتوای آ موزشی استفاده کنید .
محتوای آموزشی :
دانش، نگرش، مهارت ، نسبت به موضوعاتی است که بصورت جزئی و مشخص ا زعناوین آموزشی بدست آ مده و سبب رسیدن به اهداف آ موزشی می شوند.
برای تهیه محتوای آ موزشی0از منابع مختلف می توان استفاده نمود مانند: تجارب شخصی فردوسایرین، ازموا د آ موزشی نوشته شده در ارتباط با موضوع ( کتب – مجلات – گزارشات و ....) .
دو معیار برای انتخاب محتوای آموزشی:
1-از معیارهای مستنداستفاده کنیم ، مانند:( کتب درسی – مقالات – مدارک جد ید و گزارشات ) که می بایست از صحت آنها مطمئن بود ،معتبر با شند ومنابع متعددرا نیز مرور کنید.
2- معیارهای شغلی : محتوای آ موزشی کارکنان مستقیما درارتباط با اجرای وظایف حرفه ای آنان باشد .
کیفیت محتوای آموزشی برای ارتقای فعالیتهای شغلی بسیار مهم است زیرا بدون دا نش مورد نیاز و مهارت شغلی وظایف خود را بخوبی انجام نخواهند دا د .
اهمیت معیار شغلی :
در انتخاب محتوای آموزشی برای کارشناسان توجه خاص نمود زیرا آ موزش دهندگان ، برنامه آموزشی خود را از این نقطه ( محتوای آ موزشی ) آغاز میکنند ، بنابراین دقت درانتخاب هدف آ موزشی موجب دقیق ترشدن محتوا می شود و با این کار مسئولیت آموزش دهندگان سا ده تر وا زحد س وگمان جلوگیری خواهد شد .
مفهوم توالی و یا سازماندهی محتوای آموزشی چیست ؟
تعیین توالی برای آ ن است که بتوان روند یادگیری را به گونه ای هدایت نمود که بیشترین یادگیری در کوتاهترین زمان امکان یابد .
n یادگیری : فرایندی است که در نهایت باید منجر به تغییر رفتار شود و این تغییر بتدریج ایجاد خواهد شد .
دستورالعمل اجرای کار:
n ابتدا گروه هدف را مشخص کنید .
n سپس بر اساس نوع شغل آنان و مطالبی که باید یاد بگیرند . محتوی، انتخاب و توالی را بشکل زیر در سه عنوان رعایت نمائید :
n باید بداند (MUST)
n مفید (خوب ) است بدا ند (shold usefull )
n عالی یا خیلی خوب است بداند (could nice)
MUST
مهارت ، دانش و یا نگرشی است که آموزش گیرنده برای انجام وظایف اصلی خود به آ نها نیاز دا رد و معمولا به صورت چه ؟ ( WHAT ) و چگونه ؟ (HOW ) عنوان می شود.
Should- useful
مهارت دانش و یا نگرشی است که مرتبط با زمینه کلی شغل می باشد. به عنوان یک دستورالعمل ضروری نیست ولی مفید( خوب ) است که فراگیر بداند .
Could – nice
مهارت دانش و نگرشی است که مرتبط با زمینه کلی شغل است . اما دا نستن یاانجام آن مستقیما برای انجام این کارضروری نیست . اما جالب است یا خیلی خوب است که فراگیر بداند . ممکن است آ نچه برای شغلی must باشد برای حرفه ای دیگر could با شد .
راهنمای تهیه محتوای رسانه
باید بصورت مختصر و سریع ا ولویت بندی محتوای آموزشی را انجام داد .
راهکار اساسی : انجام بحث گروهی با اعضای گروه هدف گروه هدف چه محتوا ؟ و چه مواد آموزشی را دریافت خواهد کرد ؟ تصمیم بگیرید مواد آموزشی موجود را دوباره استفاده می کنید یا مواد آموزشی اضافی نیاز دارید؟
سئوالات راهنمائی که می توان از گروه هدف پرسید :
n نظرتان در باره محتوای رسانه و هدف آن ( قصد انتقا ل مطلب ) چیست ؟
n آیا پیامها نظر شما را جلب نموده است ؟
n آیا آنچه در باره موضوع می خواستید بدانید به شما گفته شده است ؟
n آیا فکر می کنید کسانی را که می شناسید نیز مطالب را مناسب دانسته اند ؟
n اگر بنظر شما محتوا مناسب نیست چگونه باشد بهتر است؟ و آیا مطالب شما را خسته و د لزده کرده است ؟
بعد از جمع بندی پا سخها :
تصمیم بگیرید آیا مواد آموزشی و محتوای قبلی و موجود را تغییر دهید یا نه ؟ پس این سئوالا ت را از خود بپرسید :
مواد آموزشی چگونه مورد استفاده قرار می گیرد ؟
واکنش گروه هد ف نسبت به آ نها چیست ؟
آیا مجوز تغییر دادن یا استفا ده از این مواد آموزشی را دارید ؟
چگونه می توانید محتوای جد ید را جا یگزین محتوای موجود کنید ؟
رهنمودهائی برای طراحی محتوای رسانه:
n مشخص کنید که اگر تغییر رفتار دهند چه فوایدی عا یدشان می شود ؟
مثال : کاندوم ، شما و همسرتان را از بیماریهای مقاربتی محافظت می کند .
n اطلاعات مناسب در حمایت سودمندی رفتار مناسب را ارائه دهد .
مثال : بیماریهای مقاربتی در زنان می تواند باعث نازائی نیز شود .
n یک پیام روشن و سا ده را تولید کند .
کاندوم ، یکی از روشهای ضد بارداری است و دسترسی به آن آسان است .
0نکات اصلی را برجسته کند .
مثال :استفاده از کاندوم عوارض ندا رد 0
با ارا ئه اطلاعات مناسب یک احساس خوب و لذ ت بخش و رضایت را ایجاد کند .
مثال : با استفاده مناسب و صحیح از کاندوم می توانید از انتقال بیماریهای آمیزشی جلوگیری نمود .
منابع قابل اعتماد و معتبر برای دریافت اطلاعات را شناسائی کنید .
مثال : پیام را از زبان یکی از شخصیتها و یا یک منبع قابل قبول گروه هدف بیان کنید .
پیام اثر بخش به گروه هدف کمک میکند تا :
n نسبت به تغییر رفتار در خود احساس تعهد ایجاد نماید .
n مهارت مورد نیاز برای بکار گیری تغییر رفتار را کسب کند .
انتخاب تکنیکها ، روشها و وسایل کمک آموزشی
n با انتخاب و تعیین هدف آموزشی می توان تکنیک و روش آ موزشی را انتخاب نمود .
1- وقتی هدف آموزشی انتقا ل معلومات است . استفاده از راههای زیر موثر است :
بحث گروهی - سخنرانی - تمرین گروهی و انفرا دی - مجمع – پانل – فیلم – نوار وید یوئی و غیره
2- وقتی هدف آموزشی حل مشکل است ،استفاده از روشهای زیر توصیه می گردد :
مطالعات موردی – بحث گروهی – فرافکنی افکار – تمرین
3- وقتی هدف آ موزشی ارتقاء مهارت کارکنان است ، روشهای زیر توصیه می گرد د :
نمایش عملی مهارتها - مشاهده ( آ موزش از طریق نگاه کردن ) ایفای نقش – دستورالعملهای برنامه ریزی شده .
4- وقتی هدف آ موزشی تغییر عقاید و نگرش است ، روشهای زیر توصیه می شود :
مباحثه – نمایش دادن – ایفای نقش – بحث گروهی – نمایش عملی .
چند نکته : بهترین کار برای تقویت مرا حل یادگیری ، استفا ده ا ز ا نواع روشهای آموزشی است .
روش سخنرانی معمولی ترین و کم اثر ترین روش آ موزشی است .
ویژگیهای وسایل کمک آ موزشی :
تخته سیاه :
برای گروههای بزرگ کم اثر ترین ومعمولی ترین وسیله کمک آموزشی است .با استفاده از تخته سیاه می توان اطلاعات را از فراگیر گرفت و برای رؤیت همگان بر روی تخته نوشت .
پمفلت :
بعنوان یک تقویت کننده یاد گیری برای جلسات گروهی و آ موزش فردی است وبعنوان یاد آورنده نکات عمده جلسه آموزشی عمل می کند .
پمفلت را می توان در اماکن عمومی ارائه داد .
فیلیپ چارت :
1- تعدادی پوستر که به ترتیب نشان دا ده می شوند ( می توان مراحل یا جنبه های مختلف یک موضوع را نشان داد ) .
2- هرکدام از این پوسترها یا چارتها بیانگر یک ایده است .آنها را مانند پوستر در معرض نمایش نمی گذارند .
3- بهتر است ازپنج پوستر در فیلیپ چارت استفاده شود .
4- برای بحث در گروههای کوچک مفید است .
5- برای خلاصه کردن مطالب – اطلاعات و دستورالعملها استفاده شود .
6- قبل از نشان دادن پوستر بعدی باید در با ره هر یک از پوسترها کاملا بحث نمود.
از نظر پزشکی به این بیماری "CENTIGO" یا لکه های پیری می گویند. لکه های قهوه ای روشن یا تیره ای که روی صورت یا پشت دست ها ظاهر می شوند و شبیه کک و مک بزرگ است که اندازه آنها شاید به 5/2 سانتیمتر هم برسد.
این لکه ها بیشتر در چه افرادی پدیدار می شود؟
این لکه ها بیشتر در افراد مسن و میانسال و افرادی که بیشتر در معرض آفتاب بوده اند ظاهر می شود .
دلیل بروز این لکه ها چیست؟
این لکه ها در اثر برخورد نور خورشید با پوست و تغییر رنگ سلول های اپیدرمی پوست به وجود می آیند. رادیکال های آزاد سلول اولیه اپیدرم را تخریب کرده و تخریب DNA مثل بازی دومینو ، پشت سرهم ادامه می یابد.
بسیاری از مردم بطور ارثی در معرض ابتلا به این لکه ها هستند ، پس اگر والدین شما دارای لکه های قهوه ای روی دست و صورتشان هستند ، مراقب خود باشید.
با این لکه ها چه باید کرد؟
از آنجا که عامل اصلی بروز این لکه ها نور خورشید است جلوگیری از برخورد اشعه خورشید با پوست ساده ترین راه جلوگیری از بروز آن است. پوشاندن پوست یا استفاده از یک کرم ضد آفتاب قوی ( حداقل با SPF 15) راه مناسبی است.
خوب کار کردن کبد ، نکته کلید ی دیگر در جلوگیری از بروز این لکه ها و حفظ سلامت پوست است. می دانید که کبد فیلتر بدن است . خون از کبد عبور می کند و مواد زائد و سمی آن در حین عبور، حذف می شود. اگر کبد رادیکال های آزاد را از خون بردارد، احتمال تولید این لکه ها خیلی کم می شود. راه کاهش رادیکال های آزاد در بدن ، مصرف مواد غذایی و مکمل های غنی از آنتی اکسیدان است که مانع از ادامه تخریب سلول ها شود.
آیا این لکه ها خطرناک هستند؟
این لکه ها خوش خیم یا غیرسرطانی و معمولاً بی ضرر و بدون درد هستند . فقط از نظر زیبایی مشکل زا هستند ( در تصویر بالا لکه های قهوه ای بر روی دست، با علامت فلش مشخص شده اند ).
گاهی اوقات روی پوست لکه های کراتوزی ایجاد می شود که شبیه لکه های کبدی است ، ولی در اصل این لکه های قرمز مرحله اول ایجاد سرطان پوست است و از این رو به همه افراد مبتلا به کک و مک های تیره، خال یا لکه های کبدی توصیه می شود یک چک آپ سالیانه انجام دهند.
توصیه های عمومی
از برخورد اشعه خورشید با پوست صورت و دست ها جلوگیری کنید ، خصوصاً بین ساعت 10 صبح تا 4 بعداز ظهر که میزان اشعه ماوراء بنفش خورشید در این زمان زیاد است. اگر در این ساعات مجبور هستید از منزل خارج شوید، از کلاه لبه دار یا نقاب استفاده کنید.
رژیم درمانی
همانطور که بیان شد بهترین راه مقابله با رادیکال های آزاد، مصرف مواد غنی از آنتی اکسیدان است . به همین منظور بهتر است روزانه حداقل 5 واحد میوه یا سبزی مصرف کنید.
برای بهبود عملکرد کبد باید از مصرف همه مواد لبنی پرهیز کنید ، از جمله شیر ، ماست ، پنیر، خامه، کره، بستنی و شکلات و غیره. مواد لبنی صنعتی حاوی میزان بالایی آنتی بیوتیک ، استروئید و هورمون های رشد مصنوعی است که گاوداران برای جلوگیری از بیماری دام و بیشتر شدن شیر، به دام ها می دهند که وارد شیر آنها هم می شود. شیر سویا جایگزین خوبی برای محصولات لبنی است.
- از مصرف کلیه روغن های گیاهی جامد و مارگارین ها اجتناب کنید.
- مواد غذایی کاملاً سرخ شده را مصرف نکنید.
- محصولات فرآیند شده شیرین را حذف کنید.
- مرغ و بوقلمون کمتر مصرف کنید ، زیرا حاوی هورمون های مصنوعی، آنتی بیوتیک و استروئید است که بار کاری کبد را افزایش می دهند.
- هر روز 2 لیتر آب و مایعات بنوشید.
- از مصرف شیرین کننده های مصنوعی اجتناب کنید.
شیرین کننده های مصنوعی
شیرین کننده هایی که باید از خوردن آنها بپرهیزید: اسپارتام، نئوتام (NEO TAME)، سوکرالوز (SUCRA LOSE)، آسه سولفام (ACESULFAME K)، سیکلامات (CYCLAMATES)، ساخارین (SACCHARIN)
شیرین کننده هایی که می توانید استفاده کنید: مالت جو، عصاره میوه، شربت برنج، عسل ، فروکتو الیگو ساکاریدها(FOS)، آماساک (AMASAKE) و STEVIA (که برای دیابتی ها بی ضرر است)
درمان با عصاره ها
دکتر کابوت مطالب زیادی در مورد اثر درمانی شگفت آور عصاره ها بیان کرده است. او خودش توسط این نوع درمان عمر دوباره به مادر بزرگش داده است. عصاره های مورد استفاده او اثر درمانی شگفت آوری بروی عملکرد کبد، روده و کلیه ها دارد و موجب حذف مواد سمی و زائد از پوست می شود.
آب هویج یکی از این عصاره هاست که به عنوان یک منبع خوب بتا کاروتن که پیش ساز ویتامین A است برای محافظت پوست توصیه می شود.
مکمل درمانی :
MSM به همراه ویتامینC :
MSM (متیل سولفونیل متان) یک فرم طبیعی گوگرد است که به تولید صفرا و حذف مواد سمی از کبد و تصفیه خون کمک می کند. عنصر گوگرد برای تولید آنتی اکسیدان هایی قوی در بدن به نام گلوتاتیون لازم است. ویتامین C نیز رادیکال های آزاد را خنثی می کند و اثر تخریبی آنها را از بین می برد. در صورت وجود میزان بالای ویتامین C در کبد ، مواد سمی خیلی کمتر اثر می گذارند. از این رو پوست ، مو ، دندان ها و ناخن ها سالم تر می ماند. در ایران چنین محصول تجاری در دسترس همگان نیست. از این رو بهتر است از مواد طبیعی حاوی این مواد استفاده کرد. یکی از آنها کلم است . کلم جزء سبزیجاتی است که هم گوگرد دارد و هم ویتامین C ، خصوصاً کلم بروکسل که ویتامینC بالاتری دارد.
سلنیوم :
سلنیوم یک ماده معدنی آنتی اکسیدان است که از تخریب کبد جلوگیری می کند. منبع سلنیوم، ماء الشعیر است که حاوی ویتامین B نیز است.
ویتامین E طبیعی :
با مصرف روزانه حداقل 500 واحد بین المللی ویتامین E می توان جلوی تخریب دیواره سلول های کبدی توسط رادیکال های آزاد را گرفت.
البته باید مطمئن شوید ویتامین شما از نوع طبیعی (D-ALPHA-TOCOPHEROL) است. فرم های سنتز شده آن (DL-ALPHA-TOCOPHEROL ) از مواد نفتی گرفته می شود که اثرات جانبی دارد. مصرف مکمل های ذکر شده به سلامت پوست شما و رفع این لکه ها کمک می کند
اکستاسی چیست ؟
ترکیب MDMA یا 3 و 4 متیلن دی اکسی مت امفتامین که به نامهای اکستاسی، اکستازی، XTC ، E (ای) ،X (اکس) هم معروف است. در ایران به نام قرص شادی هم شناخته میشود. این ماده در 1914 در آلمان به عنوان کم کننده اشتها مورد استفاده قرار گرفت که به علت اثرات آن از رده مصرف خارج شد. در دهه 70 میلادی این دارو کاربرد مجدد یافت و در روان درمانی برای کمک به بیان احساسات بیماران استفاده شد که در 1984 با اثبات اثرات آن روی مغز حیوانات آزمایشگاهی، از رده خارج شد. در 1985 در آمریکا، مصرف آن ممنوع اعلام شد. در سالهای اخیر مصرف آن در آمریکا، در پارتیهای شبانه موسوم به Raves به شدت افزایش یافته است که باعث نگرانی دولت امریکا شده است. در دوره زمانی خاصی در اروپا، مصرف این مواد انرژی زا و شادیبخش برای کاهش مصرف سایر مواد مخدر مثل هروئین تشویق شده است بطوری که مصرف آن در اروپا در 1995 از 500 هزار قرص در سال به 30 میلیون قرص در دو سال بعد رسیده است.
علایم
یک صدای تند و سریع که در اثر گرفتگی دیافراگم از دهان خارج میشود. این گرفتگی، عضلات ته گلو را به هنگام دم میبندد.
علل
تحریک اعصابی که عضلات تنفسی، خصوصاً دیافراگم، را تحریک میکنند. علت سکسکه کوتاهمدت معمولاً ناشناخته است. در صورتی که سکسکه طولانیمدت باشد یا بهطور مکرر رخ دهد، امکان دارد به علل زیر ایجاد شده باشد:
خوردن یا آشامیدن غذا یا نوشیدنی داغ یا مواد تحریککننده
بیماریهای پرده جنب (پرده نازکی که روی ریهها را میپوشاند).
ذاتالریه
اورمی (جمع شدن مواد زاید سمی در اثر نارسایی کلیه)
الکلی بودن
مصرف بعضی از داروها
اختلالات معده، مری، روده یا لوزالعمده
حاملگی
تحریک مثانه
هپاتیت
گسترش سرطان از یک قسمت از بدن به کبد یا قسمتی از پرده جنب
سابقه عمل جراحی اخیر، خصوصاً جراحی روی شکم
درمان
روشهایی که در این جا ذکر میشوند برای دورههای کوتاهمدت سکسکه هستند. سکسکه طولانیمدت باید تحت بررسی پزشکی قرار گیرد. یک یا تعداد بیشتری از روشهای زیر را به کار بندید تا بهترین آنها برای شما معلوم شود.
نفس خود را نگاه دارید و تا 10 بشمارید.
داخل یک کیسه کاغذی تنفس کنید. از کیسه پلاستیکی استفاده نکنید زیرا ممکن است به سوراخ بینی بچسبد.
انگشت شست خود را بین دندانها و لب بالا قرار دهید. سپس لب بالا را با انگشت سبابه خود، درست در زیر سوراخ بینی سمت راست، فشار دهید.
انگشتان سبابه خود را حدود 20 ثانیه داخل هر دو گوش فشاردهید.
یک لیوان آب را به سرعت بنوشید.
نان خشک یا یخ خرد شده قورت دهید.
زبان خود را به ملایمت بکشید.
بازی '' پول من رو تو برداشتی ؟ '' با طرف (حواس پرت کردن)
چشمان خود را ببندید و فشار ملایمی را به کرههای چشم وارد کنید.
یک قاشق چایخوری شکر خشک بخورید.
امروزه سکته قلبی اولین عامل مرگ و میر در کشور میباشد و چنانچه ملاحظه شده در سالهای اخیر سن بروز این بیماری رو به کاهش است. طبق بررسیهای مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان بیش از سه چهارم از بالغین اصفهان دارای یک عامل خطر و بیش از دو سوم آنها دارای دو عامل خطر برای بروز سکته قلبی هستند. همچنین سه چهارم نوجوانان اصفهان فعالیت و تحرک جسمانی کافی ندارند. از جمله عوامل خطر بیماریهای قلبی، میتوان به چاقی ، دیابت، تحرک کم، کلسترول و فشار خون بالا ، مصرف سیگار اشاره کرد. در اینجا به بخشی از دستورات اسلامی که از بروز سکته قلبی میکاهد اشاره میگردد:
الف) بعد جسمانی و فیزیکی:
1) تغذیه صحیح:
v فلینظر الانسان الی طعامه، مشاهده و دقت در غذا به دلائل زیر لازم است:
ü غذا باید حلال باشد، غذا باید پاک باشد، خوردن غذای فاسد و پست انسان را خوار میکند. پس حتی الامکان غذای با کیفیت خوب حتی اگر مقدار آن کم باشد مصرف کنید. از خوردن غذاهای مانده و کنسروشده و دارای مواد افزودنی پرهیز نمائید.
ü با نگاه کردن به غذا دستگاه گوارش برای هضم و جذب آماده میشود. سلامتی دستگاه گوارش به سلامتی سایر اعضاء از جمله قلب کمک میکند.
v معده خود را قبرستان حیوانات نسازید.
اگر چه یکی از نیازهای اساسی بدن پروتئین میباشد ولی اکثر نیازهای پروتئینی از غلات و حبوبات تأمین میشود. بنابراین مصرف گوشت باید متعادل و حداقل باشد. گوشت گوسفند بدون دنبه و پیه (چربی نمایان) به خودی خود چربی بالایی دارد و سبب چاقی میگردد.
v تا گرسنه نشدید غذا نخورید.
حتیالامکان از مصرف شیرینیهای مصنوعی بپرهیزید و بطور متعادل از عسل و خرما استفاده کنید. غذا را باید جهت تأمین انرژی و سلامتی بدن مصرف کرد نه بعنوان یک عامل تفنن (اگرچه غذاخوردن خود یکی از لذتهاست) بدین ترتیب از چاقی خود جلوگیری کنید.
v قبل از سیرشدن دست از غذا بکشید.
پرخوری با ایجاد چاقی، کار قلب را افزایش داده و پیامدهای چربی خون بالا و افزایش فشار خون را به دنبال خواهد داشت که از عوامل سکته قلبی و نارسایی قلب میباشد.
v لقمههای غذا را کاملاً بجوید و شمرده شمرده غذا بخورید.
خوردن غذا با عجله باعث میشود که گیرندههای معده پس از انباشته شدن زیاد معده فعال شود و احساس سیری زمانی دست دهد که معده بیش از حد پر شده باشد. این عامل علاوه بر اینکه منجر به فعالیت بیش از حد دستگاه گوارش میگردد، تا زمان خالی شدن معده سبب فعالیت زیاد از حد قلب میگردد زیرا در این زمان دستگاه گوارش نیاز به خون زیادی دارد و جهت تأمین آن قلب مجبور به انجام فعالیت زیاد و تحمل ضربان بیشتر میگردد. از طرفی انباشتن معده از غذا سبب چاقی میگردد.
v قبل و بعد از غذا با کمی نمک در دهان مزمزه کنید.
یکی از فوائد این عمل این است که با کاهش میزان اسید در فضای دهان از رشد میکروبهای مضر برای دندان جلوگیری میکند. این در حالی است تحقیقات جدید نشان میدهد فساد دندانها و رشد میکروب در دهان موجب بروز بیماریهای قلبی میگردد. بنابراین مسواک زدن نیز سبب سلامتی قلب نیز میشود (علیکم بالسواک)
v پس از خوردن غذا دراز بکشید.
این امر بخصوص برای افراد دچار بیماریهای قلبی لازمتر است زیرا با خوردن غذا همانطور که توضیح داده شد فعالیت قلب برای رساندن خون به جهاز هاضمه زیاد میشود و تحمل فعالیت بدنی بیشتر را ندارد.
2) ورزش صحیح:
در اسلام به ورزشهایی مثل اسب سواری، تیراندازی و شنا سفارش شده است، این ورزشها علاوه بر اینکه تحرک بدنی قابل توجهی دارد معمولاً بصورت گروهی انجام میشود و لذا توأم با شادابی، نشاط و تفریح است. بنابراین در ورزش باید به این نکته توجه نمود که باید سبب ایجاد فرح و شادمانی گردد تا تأثیر بیشتری داشته باشد.
3) اندام متناسب «خیر الامور اوسطها»
چاقی علاوه بر افزایش احتمال چربی خون و فشار خون، همراه با تولید و انباشت چربی در بافتهای بدن میباشد که برای سلامتی این بافت چربی نیاز به کیلومترها رگ خونی میباشد، افزایش میزان رگها یعنی گسترش بستر خون و مساوی است با افزایش بار قلب.
4) ترک اعتیاد (و لا تلقوا بایدیکم الی التهلکه)
با دستهای خود، خود را به هلاکت نیاندازید.
مصرف سیگار علاوه بر سموم متعددی که دارد و سبب امراض متعدد از جمله سرطان میگردد میتواند سبب افزایش فشار خون، تنگی عروق و تخریب ریهها گردد که این عوامل با افزایش بار قلب منجر به سکته قلبی و نارسایی قلبی میگردد.
ب) بعد روانی : (الا بذکر ا... تطمئن القلوب)
بروز استرس و اضطراب بر همه اعضاء و جوارج بدن از جمله قلب تأثیرات نامطلوب دارد:
چربیهای آزاد خون را افزایش میدهد، تپش قلب ایجاد میکند، ضربان قلب را نامنظم میکند و با ایجاد تنگی عروق ، سکته قلبی را تسهیل میکند.
برای کاهش استرس و اضطراب ناخوشایند موارد زیر را رعایت کنید:
ü نظم در زندگی و کار (علیکم بالنظم فی امورکم)
ü توکل به خداوند و مشورت با صاحبان فکر و اندیشه (و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی ا...)
ü از آنچه از دست میدهید مخزون نشوید و از آنچه بدست میآورید شادمان نگردید. (و لا تأسوا علی ما فاتکم و لا تفرحوا علی ما اتاکم)
(عسی ان تکرهوا شیئا و هو خیر لکم و عسی ان تحبوا شیئا و هو شر لکم)
ü به زندگی و آینده امیدوار باشید.
ü صله رحم کنید تا از پشتیبانی مادی و معنوی اقوام و دوستان بهره ببرید.
ü وظیفه خود را بخوبی انجام دهید، تا دچار عذاب وجدان نشوید.
ü سعی کنید همه انسانها را دوست بدارید.
ü کسانی که به شما ستمی کردهاند ببخشید، پاسخ بدی را به خوبی بدهید، چه بسا که دوست شما گردند. (ادفع بالتی هی احسن ...)
ü از کینه و انتقام بپرهیزید. کینه فرصت و انرژی های زیادی از شما میگیرد.
ü حسادت نکنید.
ü دروغ نگوئید و تهمت نزنید. زیرا شخصیت شما را مضمحل میکند و دچار عذاب وجدان میشوید.
ü زیاده طلب نباشید بلکه به حق خود قانع باشید.
...صبحانه مهترین وعده غذایی روزانه میباشد و به دلایل ذیل هرگز نباید از برنامه غذایی کودکان حذف گردد:
1- کودکانی که صبحانه مصرف میکنند نیازهای تغذیهای روزانه خود را تامین مینمایند. چنانچه نخوردن صبحانه تداوم یابد ویا به عادت تبدیل شود، موجب کمبود دریافت مواد قندی روزانه مورد نیاز میشود که در وعدههای دیگر جایگزین نخواهد شد و در نتیجه کمبود کالری، ویتامینها و املاح ایجاد میشود.
2- وزن مطلوب خود را حفظ میکنند.
3- میزان کلسترول خون پایینتری دارند.
4- سیستم ایمنی قویتری دارند و کمتر بیمار میشوند.
5- دروس خود را بهتر میفهمند.
مطالعات نشان داده افزایش نسبی قند خون کودکان موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری کودکان مدرسهای میشود. کودکانی که از خوردن صبحانه امتناع میکنند در انجام تکالیف ریاضی کارایی کمتری دارند و قدرت خلاقیت و ابتکار آنها کاهش مییابد. برای اینکه کودکان سنین مدرسه، اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند باید شام را در ساعات ابتدایی شب صرف کنند و حتیالامکان شبها در ساعت معینی بخوابند تا صبح وقت کافی برای صبحانه خوردن داشته باشند.
اگرشما صبحانه را به عنوان یک وعده غذایی مهم تلقی کرده و هر روز دور سفره صبحانه بنشینید تا غذای لذیذی صرف کنید بدون شک فرزند شما نیز چنین خواهد کرد. پس اگر فرزند شما صبحانه نمیخورد اشکال اصلی را خود شما باید رفع کنید. اما اگر با وجود نشان دادن یک الگوی خوب هنوز کودک شما از خوردن صبحانه امتناع میکند، میتوانید از راه حلهای زیر استفاده کنید:
1- صبحانه را برای کودک جذاب کنید. سعی کنید زمان کافی را برای یک صبحانه مفرح در نظر بگیرید.
صبحانه نباید صرفا موقعیتی باشد که مواد غذایی را به زور فرو دهید. به عنوان مثال کودکان خردسال از این که لیوان و فنجان مخصوص خودشان را داشته باشند، لذت میبرند. آنها از این که با تزیین قسمتی از نان با مقداری پنیر و درست کردن یک شکل خندهدار در آراستن سفره شرکت کنند، سرگرم میشوند.
2- به کودکمان اجازه دهیم تا در برنامهریزی صبحانه کمکمان کند: اگر به کودک خود اجازه دهید که در تنظیم برنامه هفتگی صبحانه کمک کند و یا این که هنگام خریدن لوازم صبحانه شما را همراهی کند، با علاقه بیشتری سر میز صبحانه حاضر خواهد شد.
3- صبحانه را مختصر کنیم: اگر کودک شما ناهار را به صبحانه ترجیح میدهد، به او یک صبحانه مختصر و یک ناهار مفصل بدهید. این برنامه در حالتی که صبحانه انرژی کافی را برای تمام مدت صبح فراهم کرده و تا هنگام صرف ناهار کودک از نظر انرژی کمبود نداشته باشد، مشکلی ایجاد نمیکند.
4- رسم و رسوم کهنه را کنار بگذاریم: اگر کودک شما غذاهای معمول را نمیخورد غذای دیگری را امتحان کنید.
شیر برای کودک تهیه کنید و به او اجازه دهید که فقط غذای مایع بخورد. مقداری کره روی قطعات سیب بمالید و یا این که یک برش پیتزا یا سیبزمینی سرخ شده با پنیر را با یک لیوان شیر به او بدهید. وقتی کودک از نظر تغذیهای تامین شود شکل غذای داده شده چه اهمیتی دارد؟
5- تنوع در نوع غذاهای کودکمان: غذاهای جدیدی را هر چند وقت یکبار به برنامه صبحانه اضافه کنید تا از یکنواختی جلوگیری شود.
اگر کودک ناگهان از خوردن غذایی که قبلا دوست داشت، امتناع میکند، به زور آن را به او ندهید. برای مدتی آن را کنار بگذارید و سپس بتدریج و با ظرافت دوباره آن را به برنامه غذایی او اضافه کنید. برای صبحانه روی غذاهای مشخصی تعصب نداشته باشید.
6- هنگام صرف صبحانه با کودکمان بیشتر دوست باشیم: کودکان خردسال نباید هنگام صبحانه تنها رها شوند.
حتی کودکان بزرگتر نیز دوست دارند همراهی داشته باشند. اگر نمیتوانید هنگامی که کودک صبحانه میخورد با او سر سفره بنشینید، در اتاق بمانید و به او یک «همراه صبحانه خوردن» بدهید تا سر سفره با او بنشیند. معمولا یک عروسک یا حیوان پارچهای برای این کار مناسب است؛ ولی حتی وسایل جالبی نظیر رادیو، تلویزیون یا کتاب مصور نیز ممکن است همین تاثیر را داشته باشد.
7- تشویق کنید، جایزه بدهید: یک خوراکی (حتی یک ذرت بو داده) را با کمک کودک خود انتخاب کنید و سپس آن را به اندازههای مناسب در داخل کیسههای پلاستیکی تمیز بریزید.کودک هنگامی جایزه را میبرد که تمام غذا یا مقدار معینی از آن را که قبلاً روی آن توافق شده است بخورد.
8- همراه کودک ساختمانسازی کنید: در ازای هر لقمهای از صبحانه که کودک شما میخورد به او یک تکه ساختمان اسباببازی بدهید. هنگامی که کودک صبحانهاش را خورد میتواند از این تکهها برای ساختن یک قلعه استفاده کند یا این که اگر کودک دوست دارد، اجازه دهید که موقع صرف صبحانه تکه تکه، قلعه را بسازد.
9- هم غذا، هم نقاشی: به کودک اجازه دهید هر بار که یک لقمه غذا میخورد با ماژیک روی یک تکه کاغذ بکشد.
او را تشویق کنید در حالی که غذایش را میخورد یک منظره را تمام کند.
روی یک تکه کاغذ منظره خورشید بکشید و با هر لقمه یک شعاع نورانی به خورشید اضافه کنید. اگر این عمل را به صورت پیوسته انجام دهید میتوانید هر روز شعاعهای بیشتری را به خورشید اضافه کنید و هنگامی که خورشید بسیار تابان شد کودک شما یک جایزه مانند رفتن به پارک را خواهد برد.
10- زمان بگیرید: برای این که به کودکانی که کند غذا میخورند انگیزه بدهید، ساعت را روی زمانی که کودک باید صبحانهاش را تمام کند تنظیم کنید و او را برانگیزید که پیش از به صدا در آمدن زنگ صبحانهاش را تمام کند. سپس بتدریج زمان را کوتاهتر کنید و برای این منظور هر روز یک تا 2 دقیقه زمان را کوتاهتر کنید تا این که به یک زمان پذیرفتنی برای تمام کردن صبحانه دست پیدا کنید.
«سرطان پستان شایعترین سرطان در میان زنان سنگاپور است. من میکوشم با نوشیدن چای سبز بیشتر و فراوردههای سویا خطر دچارشدن به این سرطان را کاهش بدهم. همچنین، پنیر سویا را با ماهی بخارپز میکنم زیرا اسید چربهای اومگا-3 در کاهش خطر دچار شدن به سرطان پستان نقش دارند. سرانجام، میکوشم کمبود خوابم را جیران کنم. اگر یافتههای جدید ما درست باشد، خوابیدن نیز ممکن است خطر دچار شدن به سرطان پستان را کاهش دهد.»
وون پای که، از دانشگاه ملی سنگاپور
2. آسپرین بخورید
«من هر روز صبح آسپرین کودک میخورم. زیاد سبزی و میوه میخورم. خیلی به خودم سخت میگیرم، اما هنوز نتوانستهام وزنم را آنچنان که باید پایین نگه دارم. کارشناسان میگویند چاقی پس از سیگار دومین عامل خطرساز مهم برای سرطانهای مرگبار است. من فریفتهی این جملهی قدیمی شدهام که میگوید ما هر آنچه هستیم که میخوریم. هنوز یک نوبت دیگر برای پرتاب تاس داریم، دست کم میتوانیم زمین بازی را به سود خودمان کج کنیم.»
رابرت وینبرگ، بنیاد پژوهشهای زیستپزشکی ماساچوست
3. آزمایش بدهید
«من اندکی آسپرین میخورم. این دارو خطر سرطان رودهی بزرگ را 40 تا 50 درصد کاهش میدهد. همچنین، همهی آزمونهای غربالگری را انجام میدهم. بدبختانه، شمار کمی از مردم میتوانند از این آزمایشهای آگاهی دهنده بهرهمند شوند. بنابراین، باید در پی راههایی باشیم که هزینهی برخی از این آزمایشها را کاهش دهیم.»
ری دوبیوس، از مرکز سرطان اندرسن در تگزاس
4. سبزی و میوه بخورید
«من در نیجریه بزرگ شدهام و رفتارهایی در من پرورش یافته است که هنوز هم احساس تندرستی خوبی به من میدهد. ما بسیار میوه و سبزی میخوریم و گوشت قرمز کمتر میخوریم. ما همواره پر جنب و جوش هستیم. اکنون که در کشور پیشرفتهتری هستم، ورزش میکنم، اما هر از گاهی. با وجود آنچه از آفریقا به ارث بردهام از آفتاب گرفتن بیش از اندازه پرهیز میکنم.»
فومی الوپید، مدیر درمانگاه سرطان دانشگاه شیکاگو
5. وزن خود را پایین نگه دارید
«من هرگز سیگار نکشیدهام. وزن زیادی ندارم. از آفتابسوز کردن پوستم پرهیز میکنم و زیاد الکل نمینوشم. هر روز پیادهروی دارم. بیش از 30 سال است که گیاهخوارم زیرا کشتن جانوران را دوست ندارم. اما این که اینها در کاهش خطر دچار شدن به سرطان سودمند است یا نه باید در آینده دید.»
تیم کی، از پژوهشگاه سرطان دانشگاه آکسفورد
6. برنامهی غذایی متعادل داشته باشید
«مواد غذایی گوناگونی هست که گمان میرود از ما در برابر سرطان پشتیبانی میکنند. ویتامین دی، سلنیوم، کاروتن و دیگر آنتیاکسیدانها و برخی اسیدهای چرب. با این همه، من از هیچ مکمل غذایی نمیخورم زیرا به مدرک محکمی برای سودمند بودن این مواد دست نیافتهام. آنچه یافتهام از برنامهی غذایی گوناگون و متعادل میگوید که این مواد در آنها یافت میشود.»
کای تی خاو، از دانشگاه کمبریج
7. پدر و مادر خود را بهدقت برگزینید
«من سیگار نمیکشم و این بهترین کاری است که هر کسی برای جلوگیری از سرطان میتواند انجام دهد. من یک مرد اسکاتلندی با پوست سفید روشن هستم. از این رو هرچه بتوانم از آفتاب پرهیز میکنم و کرم ضدآفتاب به پوستم میمالم تا از سرطان پوست جلوگیری شود. نکتهی دیگر این که پدر و مادرتان را به دقت برگزینید تا از به ارث بردن برخی سرطانها جلوگیری شود. اما این کار اندکی دشوار است!»
یان مکنیش، از آموزشگاه پزشکی لندن
8. نیک اندیش باشید
«سفارش میکنم سیگار نکشید، سبزی و میوه بخورید، با پزشکان دوست شوید و پیوسته آزمایش بدهید. همچنین، به کوهنوردی بپردازید، شاد و شنگول باشید و همواره به چیزهای خوب بیندیشید.»
آرگونومیک علم طراحی سازگار محیط و محصولات با کاربران است. لغت ارگونومیک از لغات یونانی «ارگون» به معنای «کار» و «نوموس» به معنای «قانون» گرفته شده است و اصطلاحا به معنی انطباق کار برای افراد، از طریق طراحی وظیفه و روش ها و نیز انطباق افراد با کار از طریق استفاده مناسب از چیدن روش های صحیح می باشد. باید توجه داشت که آنچه برای یک نفر مناسب است می تواند برای دیگری مناسب نباشد. بنابراین روش های مجزا باید مدنظر قرار گیرند. ارگونومیک در نظر اول ممکن است آگاهی و علم جلوگیری از صدمات و ناراحتی های پیش بینی نشده معنی شود در حالی که موضوع اصلی آن پیش از بررسی وقوع ضایعه ای، تقویت راحتی و روانی عملکرد است. فراموش نباید کرد که انسان ها دارای محدودیت هستند و برای اینکه بتوان با وجود محدویتها فعالیت مناسبی داشت، شرایط محیط باید به گونه ای مناسب طراحی گردد.
اهداف شناخت ارگونومیک را می توان به شرح زیر طبقه بندی کرد:
1- برخورداری از تندرستی
2- تقویت توانایی های بدن
3- بالا بردن راندمان فعالیت
4- رهایی از عوارضی همچون استرس، چاقی، چشم درد، درد پشت و درد گردن و یا بیماریهایی که از صدمات کشش متمادی بوجود می آیند.
5- یافتن روشهایی برای درست انجام دادن کارهای تکراری و یا سنگین.
کلیات
آرگونومیک بخشی از علوم انسانی را در برمیگیرد که در آن از انطباق وظایف، سیستم ها،محصولات و محیطها با تواناییهایی فیزیکی و فکری و محدودیتهای انسانها بحث می شود. حوزه های اصلی مرتبط با ارگونومیک عبارتند از: اطلاعات، استنباط و ادراک، روشهای کنترل، طراحی مکان کار و مهارتهای شغلی، تحلیل وظیفه، بررسی زمان و تحرک و راحتی کاربر.
در مورد کاربرد ارگونومیک نیز می توان از معماری، مصارف خانگی، کابرد کامپیوتر، باغداری، بهداشت ورزش، آموزش و هوش مصنوعی نام برد. ارگونومیک نقطه تمرکز انسان را مدنظر قرار می دهد و طبیعت ارگونومیکی و دانش های موجود بر پایه سازگارسازی محیط با افراد را گردهم می آورد.
این علم از اطلاعات مربوط به علوم آناتومی و فیزیولوژی برای اندازه گیری شاخصه های فیزیکی افراد و پاسخ آنها به محیط بهره می گیرد و تمرکز اصلی آن بر سلامتی و بهره وری قرار دارد. اطلاعات ارگونومیک نیز از علوم روانشناختی انسانی جمع آوری شده است. زمینه های ادراکی و روان تنی، نگهداری اطلاعات و تصمیم گیری، محرکهای شخصی و پاسخها را مورد بررسی قرار می دهد تا از شاخصه های رفتاری و پاسخهای آگاه شده و دریابد که چگونه این موارد بر رفتار و عادات انسانی تاثیر می گذارد. برای دست یابی به سطح مناسبی از زندگی و فعالیت، زمینه های اجتماعی و سازمانی اشخاص و گروه ها نیز بعنوان ابعاد اجتماعی ارگونومیک در نظر گرفته می شود. در این بند نیز محرکها و رفتارهای مرتبط با نیازهای اشخاص و کار در گروه مدنظر این علم قرار می گیرد. همچنین برای اینکه بتوان معیارهایی بدست آورد و سطوح مناسب و مشخصه لازم محیطی را برای فعالیت های انسان تعیین کرد محیط فیزیکی را مورد مطالعه قرار می دهد.
طی 20 سال گذشته صدمات ارگونومیکی بعنوان شاخص بزرگی در سلامت محل کار شناخته شده است. یک دوم تمامی صدمات و بیماریهای شغلی ناشی از فعالیت سنگین و یا حرکت متمادی است. مطالعات نشان می دهد که با در نظر گرفتن مسائل ارگونومیک می توان از صدمات ناشی از فعالیت و هزینه های بسیار زیاد مرتبط بر آن کاست.
روشهای نظام بندی در جهت تشخیص و رفع ضایعات ارگونومیکی وجود دارد که شرکتها چه بزرگ و چه کوچک در زمان بروز مشکل به ویژه در محل کار از آن بهره گرفته و بدان عمل می کنند. عبارت «اختلالات عضلانی اسکلتی(MSD)» به شرایطی اطلاق می شود که اعصاب، تاندونها، عضلات و ساختارهای نگهدارنده بدن تحت تاثیر قرار گیرد و این اختلالات ناشی از فعالیت زمانی اتفاق می افتد که عدم تطابق بین ضروریات فیزیکی محیط و توانائیهای فیزیکی بدن انسان وجود داشته باشد. حرکتهای تکراری و کشش و رانش، بیش از 100 نوع ناراحتی در بدن ایجاد می کند و ناراحتی هایی چون پشت درد، کشش تاندونهای مچ و سندم تونل کارپال تنها تعداد معدودی از صدمات رایج فعالیت در عصر مدرن است که می توان با ملاحظات مناسب ارگونومیک از آن جلوگیری کرد.
در اداراتی که از موارد و مسائل ارگونومیک تبعیت می کنند، دستورالعملهای ارگونومیکی مخصوص محل کار برای طراحی محیط کاری ارگونومیکی بکار گرفته می شوند. صندلیهای ارگونومیک که کاملا قابل تنظیم باشد برای هر کارمند تهیه می شوند و جاپائیهای ارگونومیک مناسب در صورت لزوم وجود خواهند داشت. از طرف دیگر نورپردازی بگونه ای است که لامپهای موجود باعث خیرگی مستقیم و یا غیرمستقیم چشم کارمندان نم ی گردد. صفحه نمایشها و نگهدارنده های اسناد بگونه ای طراحی می شوند که کارکنان خط مستقیمی برای میدان دید خود داشته باشند. موس های ارگونومیکی، کی بوردهای ارگونومیکی، لوازم اداری ارگونومیکی و کاملا قابل تنظیم، کارمندان را در خط وضعیت طبیعی قرار داده و در نتیجه صدمات کاری (عضلانی اسکلتی) ناشی از عدم لحاظ موارد ارگونومیک را از بین می برند.
مهندسی ارگونومیک، شغلی است که با بررسی تغییرات فیزیکی، اختلالات عضلانی اسکلتی را کاهش می دهد.
ارگونومیک شاخه ای از علم است که با درک اصولی از تعامل بین انسان و عناصر دیگر سیستم، روشهای عملی مناسب را در فرضیه های متفاوت بررسی می کند و به عنوان مهندسی عوامل انسانی برای سلامتی و بهبود شریط انسان راه حل ارائه میدهد.
قالب کاری متمرکز بر کابر
ارگونومیک روشی خاص برای تفکر درباره افراد در کار یا زندگی است که افراد (کاربران) را در مرکز توجه قرار می دهد. همچنین روابط بین کاربر، فعالیت کاربر و محیط اطراف وی را مورد بررسی قرار می دهد. محیط اطراف نیز شامل ابزار مورد استفاده، ویژگیهای فیزیکی محیط و مفاهیم اجتماعی است. اگر تمامی این روابط را درک کنیم آنگاه می توانیم راهی را برای بهبود سازگاری بین افراد و عناصر مختلف بیابیم. نمودار زیر به شما کمک می کند تا به این تعاملات به صورت نظام مند نگاه کنید:
در نمودار مقابل، پنج عنصر توسط حلقه هایی از یکدیگر جدا شده اند، هر حلقه یک حوزه از تعامل با کاربران را نمایش می دهد. هر حلقه می تواند یک واسط کاربر نیز محسوب شود. در ادامه این مقاله هر یک از این پنج عنصر یعنی:
1- کاربر
2- واسط کاربر- ابزار
3- واسط کاربر- فضای کاربر
4- واسط کاربر- محیط
5- واسط کاربر- سازمان
و منافع ناشی از لحاظ کردن ارگونومیک مورد بررسی قرار می گیرد.
کاربر
برای اینکه طراحی محیط و ابزار و سایر عوامل با مرکزیت کاربر صورت بپزیرد ابتدا می باید ویژگیهای فردی و احتیاجات سایر افراد جهت لحاظ کردن موارد ارگونومیکی مشخص گردد. بعنوان مثال طراح یک ماشین نه تنها باید راننده را در نظر بگیرد بلکه باید مسافران ماشین و افرادی که ماشین را سرویس و تعمیر خواهند کرد را نیز مدنظر قرار دهد. همچنین باید توجه داشت که افراد هر گروه می توانند کاملا متفاوت باشند. این تفاوت ها را می توان از لحاظ ویژگیهای فیزیکی (سایز بدن، قد) ویژگیهای فیزیولوژیکی (زمان عکس العمل، حافظه، مهارت) و غیره مورد بررسی قرار داد. بدین ترتیب وقتی ابزار و محل کار طراحی یا اصلاح می گردد، تفاوت های فردی باید مورد توجه قرار گیرد.
واسط کاربر- ابزار
این بخش شامل کلیه روابط بین کاربر و ابزاری می گردد که برای انجام یک کار استفاده می شود. چه این کار پرواز یک هواپیما باشد یا عمل ساده مسواک زدن. برای اینکه یک کار بصورتی مفید انجام شود، سه مرحله چرخه این بخش را کامل میکند. اول کاربران باید اطلاعات را از سیستم بگونه ای دریافت کنند که بتوانند آنرا فهمیده و ادارک کنند. (مرحله دریافت اطلاعات) پس از فهم اطلاعات به یک تصمیم گیری مناسب دست یابند (مرحله تصمیم) و برای تکمیل چرخه، کابر باید قادر به انجام فعالیت یا عمل مناسب باشد (مرحله عملی). این فرآیند معمولا درتمامی انواع فعالیتها رخ می دهد.
هدف کلی: تعیین تاثیر کاربردی کامپیوتر واینترنت در بین دانشجویان دانشگاه
در این مجال طرح تحقیق یک پژوهش میدانی که در یکی از دانشگاه های
غیر انتفاعی مشهد انجام شده است ارائه می گردد.
(به لحاظ رعایت مسائل اخلاقی تحقیق نام دانشگاه بیان نمی شود.)
موضوع تحقیق :
بررسی تأثیر سیستمهای رایانه ای بر سطح علمی دانشجویان دانشگاه
هدف کلی:
تعیین تاثیر کاربردی کامپیوتر واینترنت در بین دانشجویان دانشگاه
اهداف جزئی:
۱- محیط تحصیلی، در استفاده از کامپیوتر واینترنت در بین دانشجویان مورد بررسی قرار می گیرد.
۲- کمبود منابع درسی، در استفاده از کامپیوتر و اینترنت در بین دانشجویان مورد بررسی قرار می گیرد.
مسئله علمی:
آیا سیستمهای رایانه ای بر پیشرفت علمی وتحصیلی دانشجویان موثر است؟
فرضیه ها:
فرضیه اصلی:
استفاده از کامپیوتر واینترنت در پیشرفت تحصیلی دانشجویان موثر است.
فرضیه های فرعی:
۱- فرضیه های مستقیم:
استفاده از نرم افزارها وبرنامه های کامپیوتری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان موثر است.
موضوعات وبحثهای جدید در اینترنت باعث افزایش سطح علمی دانشجویان وپیشرفت در رشته تحصیلی شان می شود.
اینترنت و لوح های فشرده در پیشرفت علمی وتحصیلی دانشجویان موثر است.
۲- فرضیه های معکوس:
افزایش سیستمهای رایانه ای در دانشگاه باعث کاهش هزینه وزمان برای انجام تحقیقات وموضوعات مورد نظر دانشجویان می شود.
افزایش سرعت اینترنت باعث کاهش زمان دسترسی به اطلاعات مورد نظردانشجویان می شود و باعث جذب شدن آنان می گردد.
۳- فرضیه های صفر(خنثی):
مدل وشکل اجزای کامپیوتر تاثیری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان ندارد.
در قسمت اجرایی تحقیق ابتدا جامعه آماری که دانشگاه (x) می باشد وحجم نمونه که 20/1 در نظر گرفته شده وبه تعداد دانشجویان هر رشته در دانشگاه تقسیم می گردد.
۴- جامعه آماری:
کل جامعه آماری:
۱۴۰۰ نفر
رشته حسابداری:
۴۲۳نفر ۲۱=۲۰/۱ × ۴۲۳
رشته کامپیوتر:
۳۰۶ نفر ۱۵=۲۰/۱ × ۳۰۶
رشته مدیریت بازرگانی:
۱۹۴ نفر ۱۰=۲۰/۱ ۱۹۴×
رشته مترجمی زبان:
1۱۷۷ نفر ۹=۲۰/۱ ۱۷۷×
رشته کتابداری:
۱۰۰ نفر ۵=۲۰/۱ ۱۰۰×
رشته مدیریت صنعتی:
۸۰نفر ۴=۲۰/۱ ×۸۰
رشته برق الکترونیک:
۶۰ نفر ۳=۲۰/۱ ×۶۰
رشته تربیت بدنی:
۶۰نفر ۳=۱/۲۰ ×۶۰
N=۷۰
برای بهره گیری از دانشجویان در مورد استفاده از کامپیوتر پرسشنامه ای در نظر گرفته شده است که میزان استفاده دانشجویان را درمورد کامپیوتر و خدمات اینترنتی بیان می کند.
۵- تجزیه و تحلیل کلی:
با توجه به پرسشنامه ارائه شده در بین دانشجویان:
۱- میزان کارایی افراد در استفاده از کامپیوتر به صورت کلی در حد متوسط می گردد.
۲- اطلاعات دانشجویان در مورد کامپیوتر واینترنت در حد متوسط است که باید درصدد افزایش این اطلاعات در بین دانشجویان باشیم.
۳- تاثیر نرم افزارهای آموزشی در جبران افت تحصیلی دانشجویان در رشته های مختلف دانشگاه در حد کم بیان می شود.
۵- تاثیری که اینترنت بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد زیاد می باشد زیرا اینترنت یک شبکه جهانی ارتباطات است و در بروز رسانی اطلاعات در بین دانشجویان در رشته تحصیلی شان موثر است.
۵- با توجه به پیشرفت فناوری واطلاعات استفاده از کامپیوتر امر مهمی تلقی شده ویکی از ابزارهای مناسب برای تدریس اساتید می باشد.