جرم چیست؟
اگر پلاک میکروبی هر روز و یا در مراحل اولیه از سطح دندان تمیز نشود، املاح موجود در بزاق و مواد غذایی بر آن رسوب نموده و منجر به ایجاد جرم دندان که سخت می باشد، می گردد. جرم با مسواک زدن پاک نمی شود و با عمل جرم گیری توسط دندانپزشک برداشته می شود.

آیا هر تغییر رنگی در سطح دندان ها جرم هست؟
یکسری از تغییر رنگها بر روی دندان در واقع پوسیدگی هائی هستند که معمولا به صورت سیاه رنگ بر روی دندان مشاهده میشود و در حالت های پیشرفته به صورت حفره در میایند و در نهایت با پیشرفت پوسیدگی دندان درد شروع دندان شروع می شود.

یک راه تشخیص قطعی این تغییر رنگها این است که در پوسیدگی ها بر روی دندان حفره ایجاد میشود بر خلاف جرم که معمولا بر روی دندان می نشیند و حجم اضافی را اشغال میکند یکسری از تغییر رنگها در ساختمان خود دندان وجود دارند و معمولا این تغییر رنگها دائمی بوده و با جرم گیری پاک نمی شود و در ضمن با تراش آن معمولا زیر آن هم همین لکه ها را دارد و این تغییر رنگها یا ناشی از مصرف دارو در زمان رشد جوانه دندان است و یا ناشی از نقص تکاملی دندان ها و کمبود املاح مختلف در زمان تشکیل دندان و یا ناشی از افزایش فلوراید آب مصرفی می باشد .
نوع سوم تغییر رنگها ناشی از موادی است که به طور معمول مصرف میکنیم و رسوباتی که بر روی دندان تشکیل میشود . این رسوبات یا به صورت رنگدانه یا استین هستند و یا به صورت جرم که بحث اصلی ما را تشکیل میدهد. این جرم ها بخوبی با جرم گیری پاک میشود و همین جرم ها هستند که لثه را تخریب کرده و در نهایت باعث شل شدن دندانها میشود بدون اینکه خود دندان مشکلی داشته باشد.

جرم دندان چیست و چگونه تشکیل میشود؟
تا بحال به سماور یا کتری که به طور معمول در منزلتان وجود دارد دقت کرده اید؟ معمولا دور جدار داخلی سماور را دقت کنید لایه شیری رنگی از رسوبات مختلف را میتوانید مشاهده کنید که با توجه به شهری که در آن زندگی میکنید و املاح موجود در آب مصرفی آن مقدار و رنگ این املاح متفاوت خواهد بود.

جرمی که بر روی دندانها تشکیل میشود چیزی شبیه این جرم های دور جدار داخلی سماور است. با این تفاوت که ترکیباتی پیچیده تر داشته و روند تشکیل آن اندکی متفاوت است. بزاق ما به طور معمول دارای املاح زیادی است که قدرت رسوب کردن را دارند. این املاح معمولا در جاهائی که با غذا بیشتر و با مسواک کمتر در تماس است رسوب میکنند. رسوب این املاح همراه است با ایجاد بستر مناسب برای جایگزینی میکروبهائی که به طور طبیعی در دهان وجود دارد و رشد و تکثیر آن است. اضافه شدن پروتئین های موجود در غذا و بزاق و همچنین لاشه سلولهای مرده بافت های مختلف دهان در مجموع باعث افزایش حجم این رسوبات شده و به مرور جرم تشکیل میشود و در دهان قابل مشاهده میشود .

چیزی که مهم است این است که ما معمولا مقدار کمی از جرم تشکیل شده را می توانیم مشاهده کنیم و قسمت عمده این جرم با تخریب لثه در زیر لثه تخریب شده جایگزین شده و از دید مستقیم ما پنهان میماند و مسئله مهمتر اینکه این جرم های تشکیل شده پر از میکروب های مختلف است و با مسواک زدن هم تمیز نمیگردد و این میکروبها بین ۲۰ الی ۴۰ درصد جرم تشکیل شده را تشکیل میدهد و بافت چسبنده لثه را که محکم به دندان چسبیده را بمرور تخریب کرده و بافت نگهدارنده حیاتی لثه را تخریب کرده و باعث سست شدن پایه های دندان میشود . پس نتیجه میگیریم که می توانیم با جرم گیری و تمیز کردن این جرم های تشکیل شده بر روی دندان از روند تخریب لثه جلو گیری کنیم .

آیا جرم گیری دندان را خراب میکند؟
این موضوع کاملا اشتباه است و با ریشه یابی علت این نوع افکار پی خواهیم برد که چرا چنین اشتباهی میکنیم. جرم های تشکیل شده بر روی دندان به مرور لثه را خراب کرده و خود جایگزین میشود. این امر چون به مرور اتفاق میفتد و بیمار متوجه عقب نشینی لثه نمیشود و لثه ای که عقب نشینی کرده با جرم جایگزین میشود فضای خالی که بین دندانها در اثر عقب نشینی لثه هم که ایجاد میشود از دید بیمار پنهان میماند. موقعی که بیمار برای جرم گیری مراجعه میکند وقتی این جرم ها را تمیز میکنیم لثه تحلیل رفته در معرض دید بیمار قرار میگیرد و چنین احساسی بدست می دهد که جرم گیری باعث از بین رفتن لثه شده است در صورتی که تمام این اتفاقات قبلا صورت گرفته بوده ولی از دید بیمار پنهان بوده است. با این توضیحاتی که داده شد مسلما این اطمینان در شما بوجود آمده که تمام این بلایا به علت جرم بوده که بر سرتان میاید نه جرم گیری و این جرم گیری است که از ادامه روند تخریب لثه جلوگیری میکند.

هر چند وقت باید جرم گیری کنیم؟
حتما سالی یک بار جرم گیری را در برنامه بهداشتی خود قرار دهید. به یاد داشته باشید روش صحیح مسواک زدن تشکیل جرم را به حداقل خواهید رساند. اگر در موقع مسواک زدن دیدید که از ناحیه ای از لثه هایتان دارد خون میاید بدانید که آن ناحیه دچار مشکل است و به دندانپزشک خود مراجعه کنید. به ناحیه ای که خون میاید بیشتر مسواک بزنید و از خونریزی آن نترسید. مطمئن باشید که با خوب مسواک زدن و بیشتر مسواک زدن خونریزی به مقدار زیادی کاهش خواهد یافت. در صورتی که جرم زیادی داشتید و بعد از جرم گیری دندانهایتان به سرما و گرما حساس شده زیاد نگران نباشید به مرور رفع خواهد شد و برای کاهش سریعتر حساسیت میتوانید از خمیر دندان سنسوداین برای یک دوره ۲ ماهه استفاده فرمائید. بعد از جرم گیری حتما از دهانشویه مناسب استفاده نمائید تا در بهبود زخم های به جا مانده از جرم موثر افتد. البته استفاده مدام از دهانشویه ها زیاد توصیه نمیشود و یک هفته بعد از جرم گیری میتوانید استفاده از دهانشویه را قطع نمائید.

چگونه می توان از آماس لثه جلوگیری کرد؟
با رعایت بهداشت دهان و دندان به کمک وسایلی چون مسواک، خمیر دندان و نخ دندان و برداشتن پلاک میکروبی آماس لثه بوجود نمی آید. در صورتی که پلاک تبدیل به جرم شده باشد، جرم گیری توسط دندانپزشک توصیه می گردد.

آیا جرم گیری به دندان صدمه می زند؟
خیر، جرم دندان علاوه بر اینکه برای لثه و بافتهای نگهدارنده دندان مضر می باشد محلی نیز برای تجمع و تکثیر میکروبهای پوسیدگی زاست. با عمل جرم گیری تعداد این میکروبها در دهان به مراتب کمتر می شود. با برداشته شدن جرم، بیمار ممکن است با زبانش حس کند که دندانش خالی شده است. این احساس همراه با مقداری حساسیت به سرما یا گرما (بعد از جرم گیری) این تصور غلط را تقویت نموده است که شاید دندانهایش در حین جرم گیری تراش خورده باشند، در صورتی که مکانیزم دستگاه جرم گیری لرزشی بوده و قادر به تراش نمی باشد.

علت حساسیت دندان به سرما بعد از جرم گیری چیست؟
دندان دارای حس بوده و در ناحیه طوق بسیار حساس تر می باشد. وجود جرم بر طوق دندان به علت ضخامتی که دارد به عنوان یک عایق حرارتی عمل می کند و یا به عبارت دیگر جلوی حس دندان را می گیرد. با برداشته شدن آن بدیهی است که دندان بهتر متوجه تغییرات حرارتی می گردد، ضمناً بر اثر وجود جرم لثه پرخون و متورم شده و با عمل جرم گیری التهاب آن فروکش می کند لذا مقدار بیشتری از دندان نسبت به حالتی که قبلاً آماس لثه وجود داشته در دهان دیده می شود و این خود باعث احساس بیشتر تغییرات حرارتی می گردد. حساس شدن به سرما را می توان به احساسی که بدن انسان بعد از استحمام دارد، تشبیه نمود. حساسیت به سرما همیشه و اغلب به وجود نمی آید و در صورت ایجاد، گذرا و موقتی بوده و جای هیچگونه نگرانی ندارد.

آیا دندان بعد از جرم گیری لق می شود؟
خیر، با تجمع تدریجی جرم بر دندان، لثه و به دنبال آن مقداری از استخوان نگهدارنده دندان تحلیل می رود. در حقیقت دندان به این دلیل قبلاً لق شده، ولی به علت انباشتگی و یکپارچگی جرم و چسبیده شدن دندانها به هم توسط آن، این حالت درک نشده و با برداشته شدن جرم کشف می گردد و بیمار آن را منتسب به عمل جرم گیری می داند. یک ضرب المثل می گوید "جلوی ضرر را از هرکجا بگیری، منفعت است". لق شدن دندان منوط به تحلیل استخوان و انساج نگهدارنده دندان بر اثر جرم و پلاک میکروبی است.

آیا جرم گیری درد دارد؟
خیر، موردی برای بیحس کردن دندان به هنگام جرم گیری وجود ندارد. جرم گیری یا توسط قلم های دستی و یا با دستگاه صورت می گیرد. نوک قلم دستگاه جرم گیری دارای لرزش و نوساناتی می باشد که با زدن ضربه های بسیار کوتاه بر جرم، آن را پاک می کند و دندان را نمی تراشد، آب دستگاه علاوه بر تمیز کردن و شستشو، دندان را نیز خنک می کند.

جرم گیری را هر چند وقت باید انجام داد؟
بسیاری از اشخاص با یکبار جرم گیری و رعایت همیشگی بهداشت دهان و دندان ممکن است تا مدتها نیازی به جرم گیری دوباره نداشته باشند. بدیهی است که هر گونه کوتاهی در رعایت اصول بهداشت دهان به تجمع دوباره جرم منجر خواهد شد. ضمناً بعضی از بیماران به علت دارا بودن بزاقی با ویژگی های خاص از نظر میزان ترشح و ترکیب، بسیار مستعد به تشکیل جرم هستند، ضمناً استعداد به بیماری های لثه در برخی از خانواده ها بیشتر می باشد. به این گروه از بیماران توصیه می گردد جرم گیری در تناوب زمانی کوتاه تری انجام شود.

آیا استفاده از خمیر دندانهای ضد جرم مفید می باشد؟
خیر، جرم با مسواک و خمیر دندان پاک نمی شود و برای این منظور از دندانپزشکان باید کمک گرفت، ضمناً خمیر دندانهایی که به عنوان ضد جرم معرفی شده اند دارای مقادیر زیادی از مواد ساینده بوده و فقط رنگ و لکه های رسوب نموده بر دندان را که زنگ ( Stain) نام دارد، تمیز می کنند و استفاده همیشگی از آنها توصیه نمی گردد.
 

برچسب: ،
ادامه مطلب

- حداقل 4 ساعت بعد از شست و شوی پوست خود، یک تکه کاغذ را بر روی پوست پیشانی، گونه و چانه ی خود بکشید.

- اگر روی کاغذ لکه‌های روغنی بزرگی دیدید، پوست شما چرب است.

- اگر لکه‌ها کم بودند، پوست شما معمولی است.

- اگر کاغذ به سختی روی پوست شما حرکت کرد و هیچ گونه لکه ی چربی‌ای روی آن نبود، پوست شما خشک است.

- پوست مختلط را هم که خودتان می ‌توانید حدس بزنید، وقتی روی بینی و چانه می ‌کشید چرب است، ولی روی گونه‌ها هیچ اثری از چربی نیست.

خانم‌های محترم! حتماً خودتان می ‌دانید که نباید هیچ نوعی از کرم یا لوازم آرایشی روی پوستتان باقی بماند! کارهایی که باید انجام دهید :

- نوشیدن آب زیاد یکی از بهترین راه‌های دفع سموم بدن و سالم نگه داشتن پوست است، پس حداقل روزی 6 تا 10 لیوان آب بنوشید.

- رژیم غذایی مناسب باعث حفظ سلامت پوستتان می ‌شود. میوه و سبزیجات را فراموش نکنید.

- سیگار نکشید، چرا که با از بین بردن ویتامین C بدن، سبب تخریب پوست می‌ شود.

- با ورزش پوستتان را شاداب و با طراوت کنید، چون در هنگام ورزش، جریان خون به سمت پوست افزایش یافته و اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به پوست می ‌رسد.

- استرس و اضطراب نداشته باشید (بله، کار سختی است ولی سعی‌تان را بکنید)، چون در اثر استرس، اختلال هورمونی باعث صدمه به پوستتان می‌ شود.

- خواب کافی باعث استراحت و بازسازی پوستتان می ‌شود. 6 تا 8 ساعت خواب را در شبانه ‌روز فراموش نکنید.

- استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با تنظیم رنگ‌دانه‌های پوستی و جلوگیری از تابش مستقیم اشعه ی فرابنفش خورشید به پوست، باعث جلوگیری از کدورت، تیرگی و پیری زودرس پوست می ‌شود.

- حتما از لوازم بهداشتی و آرایشی استاندارد استفاده کنید، یادتان نرود حتماً آرایش صورت را پاک کنید، بعد بخوابید. (راستی به تاریخ انقضای مواد آرایشی، بهداشتی هم توجه کنید.)

- پرهیز از هوای آلوده! استفاده از عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب، بهترین راه‌ جلوگیری از ایجاد چین و چروک دور چشم هستند.

- مصرف کرم‌های مرطوب‌کننده به ویژه بعد از حمام یا شست‌و‌شوی پوست با آب و صابون، برای حفظ شادابی پوست بسیار مفید است.

- خستگی و کار زیاد، به علاوه استفاده ی خودسرانه و نابه‌‌جای برخی داروها، موجب آسیب پوست و بروز چروک و پیری زودرس می ‌شود.

- شست‌وشو با آب و صابون مفید است، اما این کار را زیاد انجام ندهید. اگر به خاطر مسائل شغلی مجبورید که این کار را انجام دهید، از صابون‌های با PH خنثی استفاده کنید.

- سعی کنید پوستتان خشک نماند، چون به محرک‌های خارجی حساس می ‌شود

برچسب: ،
ادامه مطلب

1 – اهداف آموزشی :

نتا یج آموزش چیست ؟ انتظار میرود فراگیران چه چیزی را بدانند یا قادر به انجا م چه کاری باشند ؟آیا بعضی از روش ها در رسیدن به اهداف آموزشی مطمئن تر و بهتر از روش ها ی دیگراست .

اهداف آموزشی مشخص می کنند که فراگیران چه چیز ها یی را با ید بفهمند ، چه مها رت ها یی را با ید کسب کنند ، چه کار ها یی را با ید انجا م دهند که قبلا قا در به انجا م آ ن نیودند و چه نگرش ها و ارزش ها یی با ید در آ نها تغییر نما ید . هر کدا م از این اهداف نیاز به انواع مختلف روش ها ی آموزشی دارد .

آموزش برای فهمیدن :

اگر بخواهید فراگیران مطا لبی را بفهمند ، اطلا عا ت را با استفا ده از مواد چا پ شده ، سخنرا نی ، نمودار ها ، نوار ها ی شنیداری ، نوار ها ی وید ئو یی ، مطا لعا ت موردی و روش ها ی تو ضیحی برای آ نها فرا هم کنید . برای کمک به فرا گیرا ن برای فهمیدن چیزی ، ضرورت دارد از روش ها یی استفا ده کنید که به شما اجا زه دهد نکا ت کلید ی را مرور کنید ، از مثا ل ها ی مرتبط و واقعی استفا د ه نما یید و عقا ید جدید ی را به روش ها ی مختلف با استفا د ه از کلما ت و عبا را ت آ شنا و مشا به

 بیا ن نما یید .

آموزش برای کسب مها ر تها :

اگر می خوا هید فرا گیران مها رت ها ی جدید ی را کسب نما یند با استفا د ه از روش ها ی توضیحی ، نما یش عملی ، ایفا ی نقش و نوار ها ی ویدئو به آ نها کمک نما یید . برای کمک به فرا گیرا ن به منظور انجا م مها رتی جدید ، ضروری است از روش ها ی آموزشی استفا د ه کردکه امکا ن برنا مه ریزی و سازما ن د هی برای تمرین و ا نجا م  مها رت جدید را بد هد . برای فرا گیرا ن شرایط انجا م صحیح  مها رت را فرا هم نما یید .

آموزش برای تغییر نگرش ها و ارزش ها :

اگر می خوا هید فرا گیرا ن نگرش ها و ارزش ها ی خود را تغییر دهند  ، با استفا د ه از روش ها ی توضیحی ، با زدید از عرصه و گردش ها ی علمی ، ایفا ی نقش ، مطا لعا ت موردی ، فیلم و نوار ها ی وید ئو یی ، بحث ها ی گرو هی و غیره به آ نها کمک کنیدتا سئوال نما یند و عقا ید و موضوعا ت جدید و قدیم را با هم مقا یسه نما یند . برای کمک به فرا گیرا ن به منظور تغییر نگرش ها و ارزش ها ضروری است از روش ها ی آموزشی استفا ده شود که به آ نها امکا ن داده شود تا نگرش ها و ارزش ها ی قدیمرا با نگرش ها و ارزش ها ی جدید به وضوح مقا یسه نما یند و امکا ن سازما ند هی فرصت ها برای تجربه ارزش ها ی جدید را داشته با شند .

2 – محتوا :

بسته به موضوعی که با ید پوشش داده شود روش ها بر پا یه تئوری یا بر محور عمل با ید انتخا ب کرد .

3 – آموزش دهند گا ن :

آیا آموزش دهندگان به اندازه کا فی توا نا یی و مها رت استفا ده از ابزار ها ی مختلف ارتبا طی را دارند ؟ میزا ن تجربه ، استفا د ه ازروش ها ی مختلف آموزشی در گذشته و آموزش رسمی ، ممکن است

شا خص ها یی از لیا قت و کا ردا نی آموزش دهند ه  با شند .

4 – فر گیرا ن

تعداد فراگیران ، میزان تجربه و دیگر ویژگی ها ی آ نها چگونه است ؟ هنگا م انتخا ب یک روش آموزشی با ید به تهداد فراگیران ، میزان تجربه و دیگر ویژگی ها ی اختصا صی آ نها توجه نمود . یک قا عده تجربی برای تعداد فرگیرا ن با توجه به نوع روش آموزشی به شرح زیر است :

        روش آموزشی                                               تعداد فراگیران

      سخنرا نی                                                      40 – 10 نفر

   روش ها ی توضیحی                                          10 -  3  نفر

     بحث گرو هی                                                    10 – 3  نفر

    مطا لعا ت موردی                                                20 – 3 نفر

    ایفا ی نقش                                                           15 – 5 نفر

  بازدید از عرصه / گردش علمی                                  25 – 5 نفر

هرچه  میزا ن تجربه فراگیران بیشتر با شد ، بهتر است لز روش ها ی آموزشی فرا گیر – محور

استفا ده  شود و بر عکس هر چه میزا ن تجربه فراگیران کمتر با شد ، استفا ده از روش ها ی آموزش دهند ه – محو ر منا سب تر است .

بحث گرو هی ، مطا لعا ت موردی ، و ایفا ی نقش مثا ل ها یی از رو ش ها ی آموزشی فرا گیر – محور و سخنرا نی مثا لی از روش ها ی آموزشی  آموزش دهنده – محور است .

هنگا م استفا د ه از روش ها ی آموزشی فرا گیر – محور در مقا یسه با روش های آموزشی آموزش دهنده – محور مربی تسلط کمتری بر فراگیران دارد . از طرف هنگا م استفا ده از روش ها ی آموزشی فرا گیر  - محور در مقا یسه با روش ها ی آموزشی آموزش دهنده – محور ، فرگیران اختیار و

 مسئو لیت بیشتری برای یاد گیری دارند .

فراگیران ممکن است ویژگی ها ی خا ص دیگری داشته با شند که هنگا م انتخا ب روش ها ی آموزشی با ید به آنها توجه نمود . به عنوا ن مثا ل با ید میزان سواد یا قدرت خواندن فراگیران ، آشنا یی آ نها با یکدیگر و تجربیا ت قبلی آ نها با روش ها ی مختلف آموزشی را در نظر داشت .

بطور کلی ، بهتر است قبل از شروع آموزش تا جا یی که ممکن است در مورد فرا گیرا ن آشنا یی و

 شنا خت کسب نمود . آگا هی در مورد ویژگی ها ی خا ص فرا گیران به مربی کمک خواهد کرد تا روش ها ی منا سب آموزشی را انتخا ب تما ید .

5 – نیاز های عملی

آیا روش مورد نظر با توجه به محیط فیزیکی ، زما ن ( هم از نظر آما دگی و هم زما ن واقعی آموزش ) ، مواد آموزشی و محدو دیت های ما لی عملی و قابل اجراست ؟ نیاز ها ی عملی با اجرا نمودن روش آموزشی ارائه شده ، محیط فبزیکی ، محدودیت زما نی ، مواد و وسا یل در دسترس و محدودیت ما لی ارتبا ط دارد . نیاز های عملی شا مل مواردی از قبیل مکان تعیین شده و در دسترس برای آموزش ، میزا ن سرو صدا و نور در مکا ن آموزشی و انواع وسا یل ابزار ها و مواد آموزشی در دسترس برای آموزش است .  

برچسب: ،
ادامه مطلب

قبل از بازدید

1 - بازدید بر اساس چک لیست انجا م گیرد .

2 – ارسا ل یک نسخه از چک لیست مد تی قبل از بازدید برای مرکز یا خا نه بهداشت

3 – درخواست برای قرائت متن چک لیست در اولین جلسه ما هیا نه جهت اطلاع کلیه پرسنل

4 – درخواست جهت آماده سازی مستندا ت چک لیست روز قبل از بازد ید

5 – عدم پیشداوری در مورد فرد یا محل بازدید قبل از بازدید

6 – انجا م بازدید با این ذ هنیت که هدف کمک و حمایت از همکا ری است که مشغول خدمت به قشر محروم است فردی  که مردم توقع زیا دی از او دارند .

7 – مطا لعه آخرین بازدید از محل

8 – مذاکره با کارشنا س مسئول منطقه در واحد گسترش در مورد آخرین وضعیت محل بازدید از نظر پرسنلی و .....

 

حین بازدید

1 – ورود به محل بازدید با قیا فه ای بشا ش

2 – احوالپرسی گرم و صمیما نه با پرسنل

3 – منتظر ما ندن برای خروج اربا ب رجوع

4 – بیا ن خسته نبا شید وسوال در مورد وضعیت کار و زندگی پرسنل قبل از شروع کار با چک لیست

5 – به هنگا م پرسش سوالات چک لیست مخا طب در حا ل نشسته با شد .

6 – قبل از شروع چک لیست بازدید قبلی مطا لعه و نتا یج آ ن پرسیده شود .

7 -  قرائت سوا لا ت چک لیست با صدای آرام بدون حا لت تحکم

8 – چینش سوالات چک لیست از سا ده به مشکل با ید با شد .

9 – با تو.جه به پا سخگو بودن مخا طب ، پس از  هربخش چک لیست زما ن کوتا هی استرا حت داده شود .

10 – بهتر است با انجا م نیازسنجی و اولویت بندی در هر با زدید  تعداد موارد مورد پا یش محدود

 با شد .

11 – اختصا ص زما نی در بین پا یش جهت جوا بگویی پرسنل  به اربا ب رجوع در کا هش استرس

 مخا طب موثر است .

12 -  حتی الامکان تقا ضا ی  پذیرایی از پرسنل نشود .

13 -  در پیگیری مستندات چک لیست مرا جعه به مردم و منا زل هم  با شد .

14 – پیشرفت نسبی در هر قسمت از کار پرسنل با تشویق همرا ه با شد .

15 – در پایا ن بازدید در صورت مشا هده تغییرا ت قابل توجه در کارکرد پرسنل به هنگا م نوشتن گزارش کتبا تشویق شود .

16 – تشویق و قدردانی از کارکرد پرسنل در گزارش مرکز بهداشتی در ما نی هم نوشته شود .

17 – در گزارش مرکز بهداشتی درما نی  از مرکز خواسته شود کارکرد پرسنل پیگیری و در صورت استمرار آن مراتب به مرکز بهداشت جهت صدور تشویق نا مه اعلا م گردد .

18 – موارد 16 و 17 در موقع اجرای مورد 15 جهت شارژ پرسنل گفته شود .

19 – در صورت وجود بیش از یک نفر پرسنل در هر واحد مرکز بهداشتی در ما نی  و یا خا نه بهداشت کارکرد هرکدام جداگا نه بررسی شود .

20 – گزارش با خط خوا نا و مختصر بدون توضیحات غیر ضروری نوشته شود .

21 – گزارش نوشته شده توسط نویسنده حتما خوانده شود .

22 – گزارش منطبق بر واقعیات نوشته شود.

23 – در صورت اظهار نظر های متفا وت توسط افراد بازدید گننده در خصوص یک موضوع آ خرین بازدید کننده اصرار بر به کرسی نشا ندن نظر خود نداشته با شد بلکه تعهد نما ید موضوع بررسی و نتیجه از طریق مر کز به اطلا ع میرسد .

24 – علا و ه بر مستندات فعا لیت ها در هر بازدید حتما اطلا عا ت علمی پرسنل هم پا یش شود تا زمینه مطا لعه بیشتر پرسنل فرا هم گردد .

25 -  در هر بازدید پنج نمره به نظم و انضبا ط و تمیزی و نظا فت واحد بهداشتی داده شود . این نمره پس از تکمیل چک لیست به آن اضا فه گردد .

26 – سا بقه از گزارش ها ی بازدید های ستا د ی مرکز بهداشت شهرستا ن  از مراکز و خا نه های بهداشت در واحد گسترش ، هر مرکز بهداشتی درما نی در پرونده مخصوص نگهداری شود .

متفرقه

 1 – پرسشنا مه ای تهیه و از مراکز در خصوص شرایط یک بازدید کننده خوب و یک با زدید موثر نظر خوا هی شود.

2 – وضعیت بازدید کنندگان هر 6 ما ه یک بار از مراکز کتبا نظر خوا هی شود و آمار استخراجی در جلسه خصوصی به اطلا ع ذینفع برسد .

3 – برای بهترین بازدید کننده ستا دی و موفق ترین مرکزاز نظر بازدید کنندگا ن هر سه ماه یکبار تشویق ها یی در نظر گرفته شود

برچسب: ،
ادامه مطلب

 آموزش خواندن را از زمانی آغاز کنید که فراگیران شما به خوبی قادر باشند، هر کلمه را که می شنوند ، درست تلفظ کنند و معنی و مفهوم آن را بدانند.
* با تمرین و تکرار دانش آموزان را عادت دهید که درهنگام خواندن ، شکل کلی کلمه را بخوانند و چشم آنها روی اجزای کلمه مکث نکند.
* به فرا گیران عادت دهید که در هنگام خواندن کلمه ها ، به معنی و مفهوم ان چه می خوانند ، توجه کنند.
* به فراگیران عادت دهید که در هنگام خواندن ، دایره ی دید خود را روی روی کلمه های بعدی آن جمله نیز گسترش دهند تا ارتباط کلمه های یک عبارت با مکث های نا بجا قطع نشود.
* به فراگیران یاد دهید که در هنگام خواندن ، با توجه به معنی جمله و نشانه های نقطه گذاری ، آهنگی مناسب به کلام خود بدهند . آنان باید بدانند که تکیه ی صدا باید روی کدام کلمه یا کدام صدا در کلمه باشد ؛ در کجا باید مکث کنند ؛ باید بتوانند حالت های تعجب و شادی ، طلب ، خشم ، خبر ، سئوال و ... را با آهنگ صدا مجسم و بیان کنند.
* دانش آموزان باید به تدریج عادت کنند کلمه هایی را که خوانده اند ، بدون اعراب نیز بخوانند و درست تلفظ کنند.
* خواندن را به صورت عادت در دانش آموزان به وجود بیاوریم ( از اول سال و در کلاس درس )
* توجه به فعالیت های یادگیری خواندن از طریق سرگرمی ها ، داستان ، قصه گویی و قصه خوانی
* آموزش مهارت های حل مسئله ، تفکر انتقادی ، پرسشگری ، ارزیابی و قضاوت در دانش آموزان به ویژه درخواندن متون و درک مطلب
کاربرد در تدریس : راهنمای آموزش اولین خواندن

1 ـ خواندن و فعالیت های حاشیه ای آن را لذت بخش کنید . کودکان برای این که خوانندگان خوبی شوند باید وقت و تلاش کافی صرف مطالعه کنند . مطالعه باید لذت بخش باشد تا کودک به خواندن علاقه نشان دهد و از آن رویگردان نشود . برای بسیاری از کودکان آغاز به خواندن کار سختی است ، ولی اگر کار دشوار با نفریح توام باشد مطبوع تر می شود.
2 ـ بر بهره گیری از تجاربی که به موفقیت می انجامد تاکید کنید . خیلی مهم است که فعالیت های مربوط به آغاز خواندن با دقت برنامه ریزی شود ، به نحوی که کودک موفقیت در خواندن را احساس کند . نه تنها فعالیت ها باید موفقیت را تسهیل کند ، بلکه هر کودک باید احساس کند که کاری واقعی انجام می دهد . 3 ـ بر تجربه ی خواندن با معنا تاکید کنید . زیرا یادگیری کامل زمانی رخ می دهد که تجارب کودکان با اطلاعات قبلی او پیوند خورده وبه بیان دیگر ، تجارب جدید او معنا دار شود . بر اساس این دیدگاه ، معلم باید خواندنی را با دقت به نحوی انتخاب و یا تدوین نماید که لغات و مفاهیمی را که جزو دانش قبلی کودک است در بر گیرد.
4 ـ در تدریس خواندن از روش های آموزشی متنوع استفاده کنید . هیچ روش واحدی وجود ندارد که بتوان گفت کلید سحر آمیز موفقیت است . تدریس خواندن در چنین دوره ی حساسی باید حتی الامکان با نیاز های فردی کودک تطبیق کند .
5 ـ از دانش آموزان بخواهید موادی را که از قبل با آن آشنا هستند دوباره باز خوانی کنند . دانش آموزان احتیاج دارند در خواندن ، اعتماد به نفس لازم به دست آورند و این احساس را که « من واقعا ً می توانم آن را انجام دهم » تجربه کنند . یکی از راه های پرورش حس اعتماد به نفس در خواندن ، قرائت مجدد مطالبی است که دانش آموز از قبل در باره ی آن کسب مهارت کرده است .


6 ـ به جای خطا های دانش آموزان بر موفقیت های آن ها تاکید کنید . خوانندگان مبتدی اشتباه می کنند . تاکید باید بر تشخیص بهبود کیفیت خواندن کودک باشد و نه بر اشتباهات او.

7 ـ اجازه دهید دانش آموزان حدس برنند . خوانندگان مبتدی ، با استفاده از تصاویر و یا زمینه های کلامی داستان ، اغلب می توانند معنای کلمات را در حین خواندن حدس بزنند . این روش ناپسندی نیست . ما بزرگسالان نیز معنای کلمات نا آشنا را اغلب بر اساس زمینه و متن حدس می زنـیم . روان بودن خواندن در مـورد خوانندگان مبتدی مهم تر از بی نقص بودن آن است .

8 ـ تمرین کنید ، تمرین کنید . دلایل آن روشن و صریح است . هر چه دانش آموزان بیشتر بخوانند بهتر خواهند خواند . همان طور که در مورد هر مهارت دیگری نیز صادق است ، برای بهبود توانایی خواندن دانش آموز نیز تمرین ضروری است .

9 ـ مشکلات احتمالی دانش آموز در زمینه ی دریافت را تشخیص دهید و هر چه سریعتر درمان کنید . به رغم آن که بیشتر نتایج آزمایش های چشم و گوش دانش آموزان در مدارس انجام می شود ، با وجود این ، برخی از اشکالات مشخص نمی گردد . اگر مشکوک شدید که کودک در درک و دریافت مطالب مشکل دارد ، فوراً اولیا و مسئولین مدرسه را مطلع سازید . آغاز به خواندن ، حتی بدون وجود مشکلات دریافتی ، فی نفسه دشوار است .

10 ـ مطالع ی آزاد و دلخواه را جزوه برنامه های دانش آموزان قرار دهید . حداقل هفته ای یک بار وقت معینی را برای استفاده ی دانـش آموزان از کتا بخانه ی مدرسه اختصـاص دهید تا به
اختیار خود کتاب هایی را برای مطالعـه بر گزینند .

11 ـ خواندن در منزل را تشویق کنید . خوانـدن در منزل تاثیـرات بسیار مثبتی بر رشـد مهارت های خوانـدن
دانش آموزان دارد . علاوه براین ، افتخار دانش آموزبه مهارت جدیدشان ممکن است با خواندن برای پدر و مادر و خویشاوندانی که مشوق آن ها هستند تقویت شود . هم چنین فراموش نکنید که پدر و مادران را تشویق کنید تا خواندن کتاب را برای دانش آموزان ادامه دهند . این کار تنها یک فعالیت لذت بخش نیست ، بلکه تاثیرات آزمایش شده و مفیدی بر افزایش مهارت خواندن کودک دارد .

12 ـ یادداشت برداری را تقویت کنید. به منظور کمک به دانش آموزان برای ترکیب اطلاعات جدید دریافتی درساختارهای موجود ذهنی خود ، مهارت در یادداشت برداری را به او آموزش دهید . به ویژه ،یاد داشت هایی را که دانش آموز از طریق آن می تواند اطلاعات جدید را در قالب های معنا دار سازمان دهد .


برچسب: ،
ادامه مطلب

ژان ژاک روسومعلم بزرگ فرانسوی درارتباط با معلم خوب بودن ورسالت اصلی معلم می گوید : معلم خوب کسی نیست که بیشترین چیزها را در کمترین زمان آموزش می دهد ، بلکه آن کسی است که شوق آموختن وفهمیدن رادردانش آموزان ایجادمی کند.

روان شناسان علاقه وانگیزه راسائقی می دانندکه شخص رابه سوی هدفی می راند. ازطرفی دیگرمتخصصان آموزشی براین باورندکه یادگیری مطلوب درنتیجه ی فعالیت ودرگیری  یادگیرنده درفرایند یادگیری وبا مطالب ومفـــاهیم حاصل می شود و درغیراین صورت تغییرات موردنظرومطلوب دررفتارعینی وذهنی یادگیرنده ایجادنخواهدشد. این فرایندنیزاتفاق نخواهدافتاد مگراین که انگیزه ی کاروفعالیت ویادگیری وجودداشته باشد.

انگیزه وعلاقه ازجمله مواردی است که هم با اهداف کوتاه مدت مانند خشنودی ورضایت یادگیرنده ونیزصرف بهینه ی انرژی درایام تحصیل پیوند دارد وهم با اهداف درازمدت چون ادامه ی موفق زندگی وکاروپیگیری مطالعات پس از پایان تحصیلات رسمی ویادگیری درسراسر عمر مربوط می گردد ، ازاین روست که این میحث به نظر نگارنده ازمسائل مهم تحصیل ویادگیری است که لازم است هرکس که قدم در مسیرآموزش ویادگیری می نهد ازآن آگاهی کامل داشته باشد . این شیوه ی برخورد می تواند یادگیری وآموزش رانیز اقتصادی ترنمایدوموجب  گردد تا از زمان ، انرژی و امکانات مادی ومالی به شیوه ی بهینه  و اقتصادی بهره برداری شود.

براساس مطالعات وتحقیقات انجام شده ، میزان همبستگی میان انگیزش وپیشرفت تحصیلی حدود 50 درصد تعیین شده است . به عبارتی می توان گفت که ۲۵ درصد پیشرفت تحصیلی افرادبه میزان انگیزه ی آنان  مربوط است.( سیف – 1370)

باتوجه به عبارات فوق الاشاره ، چنانچه بتوانیم درکوتاه مدت وبه ویژه دربلندمدت انگیزه ی مطلوب ومربوط به اهداف آموزشی رادریادگیرندگان ایجادکنیم ، درواقع بهترین نوع سرمایه گذاری راانجام داده ایم که می تواندمنافع بسیاری را به همراه داشته باشد.یکی ازاین منافع که سایرمنافع رانیزدرخود جای داده است ، سرعت وکیفیت یادگیری است . بارهاوبارها شاهدبوده ایم که کودکی به خاطر علاقمندی ، به طورمثال کتابی 200 صفحه ای راشایددرمدتی کمتراز یک هفته به اتمام رسانده است که بدون وجودعلاقه وانگیزه ی خاص ، شاید طی یک سال هم

آن را با آن کیفیت نمی توانست آن رابه اتمام  رساند.

پیشنهاد می شود که برای دسترسی به این هدف درابتداکمی ازمحتواومطالب بکاهیم وبیشتردید کیفی را لحاظ نماییم ، البته جوانب دیگررانیزباید مد نظرقراردهیم.لازم به یادآوری  است  که درجهت ایجاد انگیزه که یک بحث نگرشی است نباید شتابزده عمل کنیم بلکه باید دردرازمدت شاهد تغییرات نگرشی موردنظرباشیم.

به لحاظ اهمیت مطلب  وعملیاتی نمودن موضوع یادشده  به مواردی چنددرجهت ایجادانگیزه وعلاقمندی در آموزش و یادگیری  اشاره می شود. امید است اجرای آن ها بتواند کمک لازم را به معلمان تلاشگر ونیک اندیش ودانش آموزان علاقمند بنماید.

1-     تا آنجا که ممکن است مطالب وتکالیف آسان شود تا یادگیرنده بتواند با تلاش متعارف ومعمول ازعهده ی انجام آن برآید یا به عبارتی دیگر مطالب ومفاهیم براساس پیش نیازها ارائه شود. چنانچه مطالب پیش نیاز شناسایی شده وپس ازیادگیری وتسلط بر آن ها مطالب بعدی آموزش داده شود مشکلات یادگیری تاحدود زیادی کاهش خواهدیافت ودرنتیجه انگیزه ی یادگیری افزایش می یابد. به عبارتی دیگرحرکت ازمعلوم به مجهول موجب یادگیری بهتروعمیق ترشده ، این روند نیز علاقمندی را به همراه می آورد. گفتنی است مطالب خیلی آسان نیزانگیزه ایجادنمی کنند، درنتیجه باید سطح متعادلی رابرای مطالب ومحتوای آموزشی درنظرگرفت که پیاژه ازاین وضعیت به " تازگی معتدل " ( Novelty Moderate) تعبیرمی نماید، یعنی ارائه ی محتوای نه زیادپیچیده ونه زیادآسان بلکه آن گونه ازمحتوا وفعالیتها که یادگیرنده باتلاش مناسب به حل مشکل ویادگیری آن موضوع خاص دست یابد.

{آزوبل Ausubel از روانشناسان برجسته ی پرورشی وواضع نظریه ی یادگیری معنی دار کلامی دراین رابطه می گوید : موثرترین راه ایجادانگیزه برای یادگیری این است که برجنبه های شناختی یادگیری تاکیدشود نه بر جنبه های عاطفی آن . 1 }{ایشان دراهمیت یادگیری معنی دار وتوجه به پیش نیازها درآموزش ویادگیری اشاره می کند که : اگرقراربود تمام مطالب روان شناسی پرورشی راتنهادریک اصل خلاصه کنم ، آن اصل این بود که ، تنهاعامل مهمی که بریادگیری بیشترین تاثیررادارد آموخته های قبلی (پیش دانسته های) یادگیرنده است.2 }

برمبنای مطالب یادشده می توان گفت ، درصدبالایی ازکاستی ها درانگیزه وعلاقمندی به یادگیری ، به غیرقابل فهم بودن وپیچیدگی مطالب ومفاهیم مربوط می شود و کافی است با اندکی تامل ویا بادرنظرگرفتن فرصت هایی جهت جبران عقب ماندگی ها وبه تعبیر آزوبل معنی دارکردن مطالب ومفاهیم ، سنگ بنای یادگیری ودرنتیجه ایجادعلاقه وانگیزه را پی ریزی نماییم.  به نظرجناب آزوبل نیازی نیست که ما قبل ازارائه ی مطالب به دنبال ایجاد انگیزه باشیم وانرژی قابل توجهی رادراین جهت صرف نماییم ، بلکه تنها کافی است مطالب درحدفهم ارائه شود.

 دراین رابطه همکاران گرامی حتما به مواردی برخورده اند که دانش آموزی درهنگام درس باوجوددقتی که به خرج داده ، چیزی یادنگرفته است و فعالیت های کلاسی ، حاصلی جزکلافه شدن و وخستگی برایش به دنبال نداشته است ، این موضوع به احتمال زیاد به عدم وجودیک ساختارروشن ازمفاهیم ومطالب یاغیرمعنی داربودن اطلاعات وی مربوط است.

 دراین حالت دانش آموزباوجود اطلاعات فراوان ممکن است درک روشنی از موضوع موردنظرنداشته باشد . معلم آگاه درمواجهه با  این وضعیت، با توضیحات موردنیاز وروشن نمودن بخشی یا تمام مطلب وبرقراری  پیوند وایجادساختار مناسب بین اطلاعات قبلی  دانش آموزدرزمینه ی موضوع یادگیری وپیش نیازموضوع جدید ، درک روشنی از مطالب درذهن وی ایجادخواهدکرد. بااین اقدام منطقی معلم است که  دانش آموزممکن است بگوید" تازه متوجه موضوع شده ام" .

لازم نیست که تمام پیش نیازها ومطالب مورد نیاز به وسیله ی معلم ، دریک زمان کوتاه  وفقط درسرکلاس ارائه شود، بلکه فرصت های گوناگونی ازجمله ، تکالیف منزل ، کمک از هم کلاسی ها ، کتاب های غیردرسی ، مجلات وروزنامه ها و...نیز درکنار معلم یافت شده که با اندکی زحمت می توان به مدیریت آن ها وبرنامه ریزی درجهت استفاده ازاین فرصت ها جهت رسیدن به هدف جبران ضعف های یادگیری دانش آموزان اقدام نمود.  

{جی ام ِکِلر (1983)درالگوی طراحی انگیزه ای خود، انگیزش را چهارجزء دانسته است : انتظار ، رضایت ، ارتباط و علاقه .  انتظارازخود ونیزانتظاردیگران ازفرد یکی ازعوامل موثردرموفقیت یاشکست تحصیلی وی است.} 3  کِلِِِِِِِر به منظور ایجادانگیزه ی یادگیری ازجنبه های چهارگانه ی یادشده ، روش هایی را پیشنهاد می کندکه درزیر به آن ها اشاره می شود.

2- {انتظارموفقیت را باید با افزودن تجارب موفق افزایش داد. 3 } درزندگی روزمره بسیاراتفاق می افتد که با تایید فعالیت های افراد به وسیله ی دیگران ، انگیزه ی ادامه ی کار درآنان  ایجاد شده و درمقابل ، با عدم تایید ویا بی تفاوتی دچارناامیدی ودلسردی شده اند.این موردبا شماره (1) بالا نیز ارتباط دارد. چنانچه مطالبی که آموزش داده می شود درحدفهم شاگردان باشد ، با یادگیری آن مطالب تجربه ی موفقی رادر پیش رو خواهندداشت وبا علاقه ی بیشتری فعالیت های یادگیری را پیگیری خواهندنمود ودرصورتی که نتوانند آن مطالب رایادبگیرند، شکستی برایشان محسوب شده  وادامه یادگیری وفعالیت نیز تحت تاثیر این شکست قرارخواهدگرفت وانگیزه وعلاقه نیزکاهش می یابد.

3- {با به کارگیری استراتژی های آموزشی خاصی که معیارهای موفقیت را به طور روشن بیان می کنند ، می توان انتظار موفقیت را در یادگیرندگان تقویت کرد. 3 }ازجمله ی این استراتزی ها ی آموزشی ، بیان اهداف به صورتی دقیق ورفتاری است که در آن شرایط ، معیار ورفتار عملکرد به صورتی روشن معین می گردد ودرنتیجه ی آن یادگیرنده تکلیف خودرا دقیقا می داند ودرابهام قرار نمی گیرد .

4-{ باارائه ی بازخوردهای مناسب می توان کمک کرد تا یادگیرنده موفقیت راناشی ازکوشش وتوانایی فردی تلقی نماید(انتظارموفقیت ازکوشش) . برای مثا ل ، می توان درصورت بهترشدن نمره ی امتحانی شاگرد نسبت به دفعات قبلی به وی گفت : آفرین ،این بارچون تلاش بیشتری داشتی نمره ی بهتری گرفتی . بازخورد ارتباط نمره ی خوب با کوشش وی درواقع احتمال زیادترشدن تلاش یادگیرنده  را برای یادگیری های بعدی افزایش خواهدداد. 3 }  

5- {با ارائه وآموزش روش های کنترل موفقیت می توان انتظار موفقیت رادریادگیرنده تقویت نمود. 4 }آموزش شیوه های کاربردی مانند ، کنترل احساس شکست ویاموفقیت ، روش های درست مطالعه ، چگونگی استفاده ازمنابع انسانی وغیرانسانی ، برنامه ریزی تحصیلی وتمام روش هایی که موجب موفققیت در جنبه های گوناگون مربوط به تحصیل می شوند ، می تواند دررسیدن به موفقیت، بسیارراهگشا باشد.

6- {برای ایجادوحفظ رضایت درونی مانند رضایت ناشی ازدستیابی به هدف ویادگیری بایداز تشویق ها ، جوایز و نتایج مطلوبی که طبیعتا از انجام کار بدست می آید ، استفاده کرد. بهتراست این تشویق ها غیر منتظره وغیر قراردادی باشد زیرا تشویق های عادی وبدون تنوع کسالت آوروخسته کننده خواهدبود.لازم است بازخوردهای موردنیازدرموردمیزان درستی ویا نادرستی عملکرد وتشویق های مطلوب بلافاصله پس ازارائه ی عملکرد که ازکارآیی مطلوبی برخورداراست ، درنظرگرفته شود تا رضایت درونی مناسب ایجادوتقویت گردد.

{کِلر معتقداست که آموزش بایدازجنبه های گوناگون پاسخگوی نیازهای فرد باشد تا زمینه ی شرکت فعال وی رادرآموزش فراهم نماید. دراین زمینه باید ارتباط میان موضوع آموزش با نیازهای اساسی یادگیرنده به روشنی مشخص شود. این موضوع درچند شماره فهرست می شود.

7- برای برانگیختن نیاز به قدرت در یادگیرندگان باید امکان انتخاب ، قبول مسئولیت وتاثیرات متقابل را برای آنان فراهم کرد. 

8- اگر یادگیرنده دستیابی به اهدافی را مقدمه ی رسیدن به اهداف آتی خود تلقی کند انگیزه ی وی افزایش می یابد.  مانندگرفتن دیپلم جهت ورودبه دانشگاه یا اعتبار اجتماعی وکسب درآمد با تحصیلات دانشگاهی .

9- {اگرموضوع آموزش ازنظر ارزش های اجتماعی حاکم تایید شودانگیزه ی یادگیری افزایش می یابد.5}

برچسب: ،
ادامه مطلب

۱- از پدیده های بدیع ، ناهماهنگ ومتضادومتناقض استفاده کنید.ایجادتغییر ناگهانی دروضع موجودتوجه یادگیرنده را برمی انگیزد.

۲- درموضوعات صرفا نظری یا عملی به منظورافزودن عناصرعاطفی واحساسی از نقل قولها وسرگذشتهای کوتاه استفاده نمایید.

۳- علاوه برموضوعات آشنا که دانش آموزان از آن اطلاع دارند ازموضوعات ناآشناوغیرمنتظره نیزاستفاده شود.

۴- از تمثیل هایی به منظور تبیین مسائل ناآشنا ونمایش جنبه های عجیب مسائل آشنا استفاده نمایید.  ]مثا ل ها ازآن دسته انتخاب شود که برای یادگیرندگان قابل لمس وکاربردی باشد وبه زندگی وفعالیت های آنان مربوط باشد.[

۵- برای افزایش کنجکاوی روند طرح سوال وتحقیق رادنبال کنید.معلم می تواندهرجا که احساس می کند علاقه ی دانش آموزان نسبت به محتوا کمتر ازحد لازم است ، بااستفاده ازروش تدریس حل مساله و پرسش وپاسخ  این کمبود را جبران نماید.

۶- وجودنقص یاابهام در مطالب . این شیوه معمولا درسریال های تلویزیونی ویادرداستان های سلسله وار قصه گویان ماهر دیده می شود.روان شناسان نیز برای پی بردن به افکار وپنهانیهای ذهن وروان افراد جملات وتصاویر نیمه تمام ومبهم را دراختیار مراجع قرارداده تا آن راتکمیل وتفسیر نمایند وبدین وسیله به مسائل نهانی روان وذهن آنان پی ببرند. اصولا انسان ها بدلیل دارابودن غریزه ی کنجکاوی و جستجوگری برای رفع ابهامات و موارد نامعین ،مشتاقانه درصدد یافتن پاسخ پرسش ها ورفع ابهامات برآمده وچون خودبه جستجو وفعالیت اقدام می کنند، ازاین عمل نیزاحساس لذت می کنند.

۷- موفقیت ها وشکست ها به میزان تلاش یادگیرنده نسبت داده شودنه به کل شخصیت وهویت یادگیرنده. وقتی درقبال نمره ی کم ، به دانش آموز عنوان بی عرضگی داده می شود ،به تمام شخصیت وی حمله کرده ایم ونه میزان تلاش او. درعین حال حمله واعتراض به میزان تلاش ویابخشی ازعملکرد وی  نیز بایدبسیاربااحتیاط وعلمی باشد تاکمترین آسیب روحی وروانی را باخودبه همراه نداشته باشد.

۸- سعی شود به جای استفاده از یکی از حواس مثل شنوایی ازتعداد بیشتری ازحواس ها استفاده شود. درکنارروش گفتاری وتوضیحات شفاهی ،از روش های کارگاهی وعملی ، ترسیم طرح وتصویر ، تصویرخوانی ، بحث وتحقیق فردی وگروهی وسایرروش ها ی یادگیری ورسانه های آموزشی نیزاستفاده شود.

۹- دربسیاری ازموارد فراگیران می توانند کمک های  موثری درتهیه مطالب وارائه ی آن به کلاس وگردش کار آن به معلم بنمایند . این گونه فعالیت ها دارای منافع گوناگونی برای تمام اعضای کلاس وآموزشگاه است ،ازجمله ی این منافع ایجادانگیزه درخود افرادوسایر یادگیرندگان است.

۱۰- یکی ازموارداساسی درایجادانگیزه دریادگیرندگان داشتن دیدگاه تلفیقی است . چنانچه معلم زیست شناسی، اشعار فارسی رابداندوبه موقع به کارببرد، ازجامعه شناسی سردربیاورد وازروانشناسی آگاه باشد وهمه ی این هارا به طرز مناسب تلفیق نموده وبه موقع درکلاس مورداستفاده قراردهد،دانش آموزان باانگیزه ی بیشتری درکلاس حضورخواهندیافت. شاهداین گفتارسخنرانی های آقای دکترالهی قمشه ای وسایراندیشمندانی چون ایشان است که دارای جاذبه ی خاصی است وآن هم به دلیل تسلط وبه کارگیری بسیاری ازرشته ها درهنگام سخنرانی است.    

۱۱- دانایی وتسلط علمی آموزش دهنده درکنارتعادل اخلاقی ، روانی ورفتاری وی می تواند کمک بسیاری درایجادوتقویت انگیزه دریادگیرندگان باشد.صرف نظرازمشکلات وموانع ، معلم ومدرس بایدازتمام جنبه هابرای یادگیرنده الگو باشدویکی ازاین جنبه ها که بسیارمهم است، دارابودن انگیزه ونگرش مثبت نسبت به علم ، یادگیرنده (دانش آموز) وحرفه ی تدریس است . این انگیزه می تواند مستقیم ویا غیرمستقیم به یادگیرنده منتقل شود وفعالیت هاونگرش های امروزوفردایش را تحت تاثیر قراردهد.

۱۲ -برخورد انسانی با یادگیرنده ورعایت شان انسانی وی می تواندعلاوه برایجادوتقویت انگیزه ، نگرش های مثبتی رادروی ایجادوگسترش دهد که برای زندگی امروز وفردای وی ازضروریات است وموجب می شود پیشرفت های خاصی نصیب او شده وموانع بسیاری راازمیان بردارد .علاقمندی وارج نهادن به تمام معلمین به خاطرعلاقه به معلم دردوران مدرسه ای نمونه ای ازاین موارداست .

۱۳- تکالیف، متنوع وغیرتکراری ، جالب ، کاربردی  ومبتنی برنیاز واقعی بوده  و همچنین یادگیرنده رابه چالش وفعالیت ذهنی وعملی وادارد. گروه معلمان هم پایه یاهم رشته می توانند چنین تکالیفی رادرگروههای آموزشی مختلف طرح نمایند. رعایت تفاوت های فردی درتعیین تکالیف بسیارمهم است.

۱۴- درصورت امکان فرصتی رابرای بحث های آزاد وخودمانی درنظربگیریم . با طرح پیشنهادها ، گلایه ها وانتقادات به شکل کتبی وبدون نام هم می توان بسیاری ازخواسته ها ونیازها رادریافت نمود.

۱۵- ایجاد یک جوّ نسبتا آزاد که درآن بتوان نیازها وخواسته های اساسی رادریافت کرد. یکی ازاین موارد طرح پرسش برای یادگیری بهتر ورفع ابهام است که درصورت وجود یک جوّ امن وآرام قابل اجرا خواهد بود.

۱۶- برای تلاش فرد به عنوان یک فعالیت مطلوب ارزش قائل شویم وفقط به نتیجه ، پایان کار ونمره  توجه نداشته باشیم . بهتراست بیشتر فرایندمحورباشیم ودرکنار آن، نتیجه هم مدنظرقرارگیرد.

برچسب: ،
ادامه مطلب

این روزها عبارت خالی بندی به معنی دروغ گرفتن و لاف زدن رایج شده است اما پیشینه این واژه به دهها سال پیش یعنی زمان سلطنت رضا شاه بر می گردد ! نقل می کنند که در زمان رضاشاه بدلیل کمبود اسلحه، بعضی از پاسبانهایی که گشت می دادند فقط غلاف خالی اسلحه یعنی همان جلدی که اسلحه در آن قرار می گیرد را روی کمرشان می بستند و در واقع اسلحه ای در کار نبود. دزدها و شبگردها وقتی متوجه این قضیه شدند برای اینکه همدیگر را مطلع کنند به هم میگفتند که طرف "خالی بسته" و منظورشون این بود که فلان پاسبان اسلحه ندارد و غلاف خالی اسلحه را دور کمرش بسته به این معنی که در واقع برای ترساندن ما بلوف می زند که اسلحه دارد و روی همین اصل بود که واژه خالی بندی رواج پیدا کرد. ولی این واژه هیچ ارتباطی به دروغگویی و لاف زدن به صراحت زمان حاضر نداشت. حالا چرا در این چند دهه ی اخیر این واژه متداول شده و همچنان هم رو به تزاید است مشخص نیست ولی شاید باید آن را به حساب شیوایی بیش از حد زبان فارسی و غیر منتظره بودن اعمال ما ایرانی ها گذاشت که خیلی از کارهامون از روی یک روش منطقی و نشات گرفته از یک اعتقاد راسخ نیست بلکه احساسی، الگویی و متاسفانه قابلیت جوگیر! شدن هم هست. البته شاید هم در دوران گذشته نیازی به کاربرد این کلمه به تعبیر فعلی نبوده چون هیچوقت جامعه ما این همه خالی بند نداشته است!
 تقریبا همه دروغ می گویند، اما دروغ داریم تا دروغ ! جان هالند راست می گوید دروغ داریم تا دروغ : دروغ شاخ دار، دروغ مصلحت آمیز، دروغ کودکانه و... اما دروغ های بی خطر یا کم خطری هم هست که همه ما در زندگی روزمره مان زیاد گفته یا شنیده ایم. در زمانه ای که می شود به کمک انواع روش های ارتباطی، یاد بگیریم که صادق باشیم و با یکدیگر با احترام رفتار کنیم، چرا به دروغ گویی عادت کرده ایم و چگونه می توانیم از شر این عادت مزاحم، خلاص شویم؟ روان شناسان به این پرسش ها، پاسخ های علمی و دقیقی می دهند.
 

1- دروغ گوهای مرضی : فرآیند دروغ گویی از سن 4 تا 5 سالگی آغاز می شود، یعنی همان زمانی که کودک، نسبت به استفاده از زبان، آگاهی پیدا می کند. البته دروغ کودکان، معمولا بی ضرر و صرفا به قصد رهایی از مخمصه یا رسیدن به آن چیزی است که دوست دارند داشته باشند. اما در میان بزرگسالان، اگر دروغ های مصلحتی را کنار بگذاریم، به اشخاصی برمی خوریم که خیلی زیاد و در مسائل کوچک و بزرگ، دروغ می گویند.

روان شناسان به این افراد می گویند: دروغ گوهای مرضی. دروغ گوهای مرضی، دروغ می گویند تا در خیال خودشان از حریمشان محافظت کنند، دوست داشتنی و موجه به نظر برسند، به منافع مادی یا اجتماعی بیشتری دست پیدا کنند و یا این که از مجازات فرار کنند. البته در بیشتر مواقع، آن هایی که از چنین افرادی دروغ می شنوند، خودشان تا درجاتی متوجه اند که فرد مقابلشان دارد دروغ می گوید و چه بسا که دلشان هم برای آن فرد بسوزد که چرا چنین ذهن بیماری دارد. دستة دیگری از دروغ گوها هستند که حساب شده، عامدانه و برای کسب منافع شخصی، دروغ می گویند و این کار را هم زیاد و به صورت حرفه ای انجام می دهند. روان شناسان، این افراد را جزو شخصیت های ضداجتماعی طبقه بندی می کنند. این گروه معمولا زیاد سر و کارشان به پلیس، دادگاه و زندان می افتد. دروغ گویی معمولا با گذشت زمان، بدتر و بدتر می شود. چرا که اصل بر این است که وقتی آدم یک دروغ می گوید، بعدها ناچار می شود که برای رفع و رجوع آن دروغ، دروغ های بیشتری بگوید.

2- تمرین حقیقت چرا؟ : اصلا چرا دروغ می گوییم؟ روان شناسان، برخی از مهم ترین دلایلی را که باعث می شود دروغ بگوییم، این گونه فهرست می کنند: می خواهیم از درگیری پرهیز کنیم. نمی خواهیم باعث خشم یا صدمة کسی بشویم. نمی خواهیم احساسات کسی را جریحه دار کنیم. می خواهیم کسی را تخریب یا روحیه اش را تضعیف کنیم. می خواهیم احترام و تحسین دیگران را جلب کنیم. دوست داریم به قدرت بیشتری برسیم. نمی خواهیم با حقیقت تلخی دربارة خودمان مواجه شویم. دوست نداریم به اشتباهاتمان اعتراف کنیم. می خواهیم فعلا روی قضیه ای را بپوشانیم، به این امید که شاید بعدا اوضاع، بهتر شود.

جالب این که خیلی از مواقع، ممکن است نیت شخص دروغ گو هم خیرخواهانه باشد، هر چند که دروغ گویی در اکثر مواقع، ریشه در خود شخص و خودخواهی شخص دروغ گو دارد. اما سؤال مهم تر، این است که آیا می توانیم با یادگیری و تمرین مهارت های ویژه ای، خودمان را مقید کنیم که همیشه و تحت هر شرایطی، حقیقت را بگوییم و از دروغ گویی خودداری کنیم؟ پاسخ روان شناسان، این است که بله، این کار در بیشتر مواقع امکان پذیر است، اما به تمرین و ممارست نیاز دارد. باید یاد بگیریم الگوهای فرار از حقیقت را که در ذهنمان شکل گرفته، کم کم از بین ببریم تا بتوانیم نوعی رابطة سالم و احترام آمیز را با مخاطبانمان سر و شکل بدهیم.

3- تغییر ذهنیت با فرض این که شخص دروغ گو از نظر روانی دچار مشکل حادی نیست، روان شناسان می گویند که دروغ گو به خاطر فقدان مهارت، دست به نوعی انتخاب اشتباه می زند و از بین راست و دروغ، دروغ را انتخاب می کند تا به زعم خودش، شرایط را به نحو مؤثری مدیریت کرده باشد. دروغ گویی های بی خطر یا کم خطر نیز در بیشتر موارد، صرفا ریشه در یک تنبلی ذهنی دارد و به شکل یک عادت غلط در روح و روان شخص دروغ گو رسوخ می کند. روان شناسان اعتقاد دارند برای کسی که به دروغ گویی عادت کرده، بهتر این است که اول از همه، ذهنیت (mindset) خودش را تغییر بدهد تا بتواند راست گویی مهارتی (skillful honesty) را بیاموزد و به کار ببندد.

4- تصمیم عجولانه، ممنوع چه چیزی باعث می شود ما به این فکر بیفتیم که دروغ گفتن، بهترین راه حل در وضعیت موجود است؟ چه ترسی در پشت این انتخاب اشتباه، پنهان شده است؟ ترس از این که اشتباه کرده باشیم؟ ترس از این که دیگران از ما خوششان نیاید؟ ترس از این که قادر نباشیم حقیقت را در قالبی محترمانه، قابل پذیرش و قابل تحمل عرضه کنیم؟ چرا فکر می کنیم که دروغ در شرایط خاصی می تواند نتیجة خوبی به همراه داشته باشد؟ و... سؤالات بالا را به دقت بررسی کنید و دربارة پاسخ هایتان عادلانه قضاوت کنید. وقتی انگیزه های دروغ گویی تان معلوم شد، بهتر می توانید خودتان را مجهز کنید تا اگر دوباره سر و کلة میل به دروغ گویی پیدا شد، آن را از سر راه بردارید. اما قبل از این که بخواهید کاری بکنید یا عکس العملی از خودتان نشان بدهید، تمام گزینه های احتمالی را بررسی کنید. دروغ گویی در خیلی از موارد، نتیجة تصمیم گیری های عجولانه و عاری از تدبیر است. وقتی متوجه شدید که دارید دروغ سر هم می کنید، مکث کوتاهی بکنید و از مخاطب خودتان اجازه بخواهید تا بار دیگر، سؤال او و شرایط و موضوع مورد بحث را بررسی کنید. شاید زمان، این اجازه را به تان بدهد که سر و سامانی به افکار تان ببخشید. در همین زمان می توانید در کنار بررسی مسأله، نیت و انگیزة خود تان را نیز ارزیابی کنید.ذهنتان را متوجه شخص یا جملة قصاری کنید که شما را به راست گویی دعوت می کند. چه بهتر که پیشاپیش، مجموعه ای از این نوع جملات سودمند و پرمغز فراهم کرده باشید یا پیشاپیش، فهرستی از کسانی را که دوستشان دارید و مورد احترام تان هستند، گردآورده باشید. صادقانه از خودتان بپرسید که در شرایط کاملا واقع بینانه، اگر راستش را بگوییم، بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد، چیست؟

5- درک طرف مقابل تصور کنید شما باعث شده اید موقعیتی متفاوت از آن چه که باید، به وجود بیاید و فرض کنید که شما مسبب این وضع نابهنجار بوده اید. اگر فکر می کنید که شاید با بحث بتوانید به یک درک متقابل برسید و تلخی حاصل از ابراز حقیقت را بگیرید، بهتر است از این نوع عبارات و جملات استفاده کنید: شاید این حرفی که می خواهم بزنم، درست نباشد، اما لطفا صبور باشید... برداشت من این است که... آیا شما هم چنین برداشتی دارید؟ می دانم که شاید اشتباه کرده باشم، اما می خواهم شما هم بدانید که... سعی کنید حتما نشان بدهید که احساس طرف مقابل را درک می کنید. مثلا ابتدا بگویید: من درک می کنم که تو عصبانی هستی و... و سپس نظر خودتان و در صورت امکان، راه حل های پیشنهادی تان را ارائه دهید. سعی کنید احساستان را به نوعی در کلام، لحن و رفتار خودتان به مخاطب منتقل کنید:
من هم از این که فلان کار، رأس زمان مقرر تمام نمی شود، واقعا ناراحتم.
شما می توانید این ناراحتی را در صدا و چهره من ببینید... سپس توضیح بدهید که قصدتان این نبوده و سریع نتیجه گیری کنید که: الان می خواهم در حضور شما برنامه ای تنظیم کنم که هر چه سریع تر، کار تکمیل شود. و دقیقا مشخص کنید که کدام بخش از گفته هایتان واقعیت است و کدام بخش، تصورات و نظرات شماست. اگر این کار را نکنید، ممکن است کم کم به سراغ جعل واقعیت و نهایتا سراغ دروغ گویی بروید.
 

چند روش تمرینی برای اینکه هیچوقت خالی نبندیم!

گفتن حقیقت وظیفه ماست!

مسدود کردن آن دسته از مسیرهای ذهنی که منجر به دروغ گویی می شود، نیاز به تمرین دارد. وقتی شخصی با یک موقعیت خطیر و پراسترس مواجه می شود، ممکن است در یک آن، دوباره به سراغ روش های آشنای قدیمی برای دروغ گویی برود. روان شناسان توصیه می کنند با به خاطر سپردن 6 نکته زیر، می توانیم از مهارت راست گویی که در وجود همگی مان هست، بهره مند شویم. آن ها به ما می گویند:

۱ـ خونسردی خود را حفظ کنید. وقتی که خونسرد باشید و تمرکز حواس داشته باشید، خیلی راحت تر و بهتر می توانید از مهارت های خودتان استفاده کنید.

۲ـ وقتی حقیقت را می گویید، ممکن است بعضی ها عکس العمل منفی از خودشان نشان بدهند. البته شاید هم دلیل موجهی برای این ابراز خشم و ناراحتی وجود داشته باشد. مثلا شاید این حقیقت، نشان دهنده بدقولی شما در اجرای یک قرارداد باشد. اما به هر حال باید بیاموزید که این وظیفة شماست که مانند یک آدم بالغ و مسؤولیت پذیر، در لحظات خشم و ناراحتی مخاطب تان هم در کنار او حضور داشته باشید. روان شناسان بر این باورند که گاهی اوقات، ضعف و خطایی که در وجود دیگران می بینیم، ناشی از رویکرد اشتباهی است که ما خودمان انتخاب کرده ایم. در واقع، این زاویة دید خودمان است که ایراد دارد. شاید از یک زاویة دیگر هم بشود به هر چیزی نگاه کرد. این می تواند اولین قدم باشد برای این که به مهارت های بیشتر برسید، چرا که هیچ کس نمی تواند چیزی که وجودش را باور ندارد، بهبود ببخشد.

۳ـ برنامه ریزی داشته باشید. مدیریت زمان، یکی از کلیدی ترین عناصر لازم برای رسیدن به آسودگی خاطر است. وقتی که می دانید چه تعهداتی دارید و چه زمانی باید آن ها را انجام دهید، بهتر می توانید برای آن برنامه ریزی کنید. این طوری، کمتر ممکن است در شرایطی گیر کنید که در آینده مجبور به دروغ گویی شوید.

۴ـ از عذرخواهی نترسید. تا حالا چند بار مجبور به دروغ گویی شده اید فقط به این خاطر که نخواسته اید عذرخواهی کنید؟ وقتی اشتباهی مرتکب شدید، نفس عمیقی بکشید، اشتباه را بپذیرید و بابت عمل یا رفتار اشتباه تان عذرخواهی کنید. عذرخواهی نه تنها احساس گناه و استرس را از شما دور می کند، بلکه باعث می شود آسیب ها و خسارت های احتمالی تان نیز جبران شود. به علاوه، اعتراف به اشتباه و عذرخواهی کردن، دو نشانة مهم از شخصیت قوی و روحیه ی بالاست.

۵ـ یک منبع الهام بخش برای خودتان فراهم کنید. تاریخ پر است از انسان های بزرگ و سخنان پرمغزی که هر کدام می تواند به ما انگیزه ای قوی بدهد. برای این که مهارت های راست گویی خودتان را هر از چند گاهی تقویت کنید، به زندگی این افراد و سخنان با ارزششان دقت کنید. ممکن است بدون تجدید قوای اینچنینی، باز هم فیلتان یاد هندوستان کند و...

۶ـ بر روی آن چه بیش از هر چیز دیگری برایتان اهمیت دارد، تمرکز کنید. حواس خودتان را متمرکز کنید بر روی رفتاری که دوست دارید و تصویر ایده آلی که از خودتان و در ذهن خودتان ساخته اید. این تصویر می تواند شما را در ادامه ی راه هدایت کند و باعث شود انگیزه ی بیشتری برای حفظ مهارت های راست گویی و استفاده از آن ها داشته باشید.

برچسب: ،
ادامه مطلب

این هم یک توصیه عجیب و غریب دیگر از محققان علوم ارتباطات و روان‌شناسی؛

آنها می‌گویند زن و شوهرها اگر می‌خواهند سالم بمانند و مدت بیشتری عمر کنند، بهتر است به جای این که دلخوری‌ها و غم و غصه‌های‌شان را توی دل‌شان بریزند، آن را بیان کنند، حتی اگر این بیان، موجب جنگ و دعوا و درگیری بین زن و شوهر بشود

این نتیجه مطالعه‌ای است که محققان دانشگاه میشیگان انجام داده‌اند و قرار است در شماره ژانویه نشریه علمی «ارتباطات خانوادگی» منتشر شود.

 اساس ایده این مطالعه از آنجا شکل گرفت که تحقیقات قبلی نشان داده بود بیان احساسات، به ویژه بیان احساسات منفی، نه تنها در سلامت روح و روان انسان‌ها تأثیر خوبی دارد، بلکه کاهش استرس می‌تواند به پیشگیری از برخی بیماری‌های جسمی، مانند بیماری‌های قلبی نیز، کمک کند.

 به گزارش خبرگزاری فرانسه، در این مطالعه تعداد محدودی از زن و شوهرهای سفیدپوست، از طبقه متوسط که در میشیگان زندگی می‌کردند، انتخاب شدند و پرسشنامه‌ای در مورد روابط بین آنها به آنها داده شد.

در این پرسشنامه با پرسش‌های متعدد از آنها خواسته شده بود توضیح دهند که آیا وقتی از همسرشان عصبانی می‌شوند، آن را بیان می‌کنند یا این که به روی خودشان نمی‌آورند. سپس زن و شوهرها به مدت 17 سال، از نظر طول عمر و بیماری‌هایی که به آن مبتلا می‌شوند، بررسی و پیگیری شدند.

 نتیجه این شد که همسرانی که به‌طور معمول عصبانیت‌ها و دلخوری‌های‌شان را بیان نمی‌کردند، تا 5 برابر بیشتر از بقیه  احتمال داشت که طی این 17 سال بررسی، از دنیا بروند و احتمال ابتلای آنها به بیماری‌های قلبی و نیز فشارخون، حدود 26 درصد بیشتر بود.

 در این مطالعه، اثر سایر عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، مانند سیگار، وزن و فشارخون قبلی، حذف شده است.

 به گفته کارشناسان، مهارت کاهش استرس و تنش‌های روانی، از جمله مهارت‌هایی است که همه افراد،  باید آن را بیاموزند؛ چرا که استرس طولانی‌مدت، نه تنها می‌تواند کارآیی آنها را در امور زندگی کاهش دهد، روی تربیت فرزندان اثر نامطلوب به جا بگذارد و رضایت از زندگی را کاهش دهد، بلکه تحریک مدام سامانه عصبی با واسطه‌های شیمیایی و هورمونی استرس، باعث می‌شود فرد در معرض ابتلا به بیماری‌های جسمی نیز قرار بگیرد.

 البته توانایی کنترل خشم نیز یکی از مهارت‌هایی است که برای یک زندگی سالم مورد نیاز است، اما نکته در اینجاست که اگر شما می‌توانید خشم خود را در مواقع بحرانی بروز ندهید، باید بتوانید موضوع را درون خودتان حل کنید، نه این که کشمکش را از موقعیت خارجی و در تقابل با طرف مقابل، مثلا همسرتان، به درون خودتان منتقل کنید و ادامه بار فرایند خشم و دعوا را، فقط خودتان متحمل شوید.

 مشاوران توصیه می‌کنند اگر دلخوری‌ای از کسی، به ویژه از همسرتان دارید، سعی کنید مهارت بیان آن را  بیاموزید. گاهی گره یک سوءتفاهم کوچک، اگر بیان شود، می‌تواند خیلی راحت با دست باز شود و دیگر نیازی به باز کردن آن با دندان نباشد.

 ضمن این که پیش از این مطالعات زیادی هم انجام شده بود که نشان می‌داد بیان و ابراز هیجانات، می‌تواند نقش مهمی در کاهش هیجانات شدید روانی و واکنش‌های عاقلانه و منطقی داشته باشد.

 به‌عنوان مثال یکی از این تحقیقات که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده و چند ماه پیش گزارش آن در نشریه «علوم روان‌شناسی» منتشر شد، نشان می‌داد که فعالیت قسمتی از مغز به نام «آمیگدال»، که مسئول بروز هیجان‌ها و عواطفی مثل ترس، اضطراب و خشم است، بعد از بیان احساسات، به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کم می‌شود.

 این در حالی است که «پره‌فرونتال»، ناحیه‌ای از کورتکس مغز که مسئول قضاوت و تمرکز و کلا بروز رفتارهای عاقلانه است، با این روش، فعال می‌شود. بنابراین عاقلانه است اگر روش بیان احساسات را، روش خوبی برای حل دعواهای زن و شوهری هم بدانیم.

 

برچسب: ،
ادامه مطلب

اگر چه در چند سال گذشته پیشرفت چشم گیری در درمان بیماری پارکینسون صورت گرفته است اما این بیماری هنوز هم راز گونه است. ما می دانیم که برخی نواحی کوچک اما مهم مغز دچار استعاله می شود اما این بیماری صرفا ناشی از کهولت سن نیست تاثیرات آن پیچیده است . اما عمده ترین آنها کمبود ناقل شیمیایی بسیار مهمی به نام دوپامین است که درمانهای دارویی کنونی به خوبی این کمبود را جبران می نمایید و این کار سالیان سال زندگی کامل و فعالی را برای بیماران به ارمغان می آورد.

اگر چه در بسیاری از موارد با عارضه ای سرکار داریم که روند پیشرفت آن کند است اما باید به خاطر داشته باشیم که اکثر بیماران از عمر طبیعی برخوردار خواهند بود که به معنی چندین سال فعالیت داشتن ولذت بردن از زندگی است . مبتلایان به بیماری پارکینسون می توانند با خوش بینی معقول منتظر آینده ای خوب و مثبت باشند.

بیماری پارکینسون چیست؟

مشخصه بیماری پارکینسون ، مجموعه ای از علایم است که سیستم عصبی را درگیرمی نماید و مهمترین آنها عبارتند
از :

l کندی حرکت                                                           

l سفتی : دستها و پاها سنگین و سفت می شوند                

l لرزش و سفتی به دو دست و دو پا سرایت می کند                         

l اختلال در طرز نشستن و حالت بدن : گردن و بالا تنه بیمار حالتی خمیده به خود می گیرد و دست ها به هنگام
راه رفتن آزادانه جلو عقب نمی روند .

l کلام ناواضح و جویده جویده ادا می شود

l این بیماری در اثر تحلیل سلولهای رنگ دانه دار عصبی در مغز بوجود می آید

l معمولا در دهه های 50 و 60 عمر انسان شروع می شود .

l می تواند ماه ها و یا سالهای متمادی ثابت و بدون پیشرفت باقی بماند، اما عموماً پیشرفت می کنند و به ندرت پیش می آید که بیماری پارکینسون طول عمر را به میزان چشم گیری کاهش دهد.

چه افرادی به این بیماری مبتلا می شوند؟

بیماری پارکنیسون می تواند افراد همه طبقات جامعه و از همه نژادها را مبتلا سازد و در سرتا سر جهان نیز دیده شده است. افزایش سن آن را تشدید می نماید که البته افزایش سن دلیل اصلی بروز آن نیست به طور کلی از هر 1000 نفر یک نفر به این بیماری مبتلا می شود اما در دهه های 70 و80 عمر انسان ، این نسبت به یک درصد نفر افزایش می یابد.

بسیاری از افراد مسن به نوع خفیف آن مبتلا هستند که می تواند به آسانی از آن چشم پوشی نمود . میزان ابتلای زنان و مردان به این بیماری یکسان است و به ندرت این بیماری جنبه ارثی دارد . پس بنابراین پارکینسون بیماری عفونی نیست.

نشانه های شایع بیماری پارکینسون:

اگر چه نشانهای شایع بیماری پارکینسون در میان بیماران متفاوت ،مختلف هستند اما طیفی از ویژگی های مشترک نیز به چشم می خورند.

1- دشواری بستن دکمه ها

2- ناتوانی از چرخیدن    

3- ناتوانی از برخاستن از روی صندلی      

4- صورت بدون احساس

5- افتادن مکرر

6- خشک شدن پاها      

7- پوست چرب

8- پلک زدن اندک

9-کشیدن پاها روی زمین به هنگام راه رفتن

10- خوردن کند

11- حرکت کند

12- صدای آهسته

13- عضلات سفت

14- لرزش

نحوه تشخیص بیماری

مردم همواره می پرسند که این بیماری را چگونه تشخیص می دهند. این تشخیص همواره تصمیمی کلینیکی است که بر مبنای علائم بخصوص نشانه های که پزشک مجرب در طول معاینه مشاهده می نماید ،قرار دارد.

تست های آزمایشگاهی و عکس برداری با اشعه های ایکس معمولا ضرورتی ندارد و تست های ویژه همچون
سی تی اسکن و تصویر برداری تشدید مغناطیسی (ARI) عموماً بی فایده هستند در واقع این نوع اسکن ها نتایج را در بیماری پارکینسون طبیعی نشان می دهند.

نحوه درمان بیماری

درمان این بیماری مبتنی بر جایگزین نمودن مواد شیمیایی مضر است که در اثر بروز پارکینسون کاهش و یا اتمام
یافته اند. مهمترین ماده شیمیایی که در اثر بیماری روبه کاهش می نهد دوپامین است که چندین سال قبل از آشکار شدن هر گونه علامتی به آهستگی کاهش می یابد. برآورد می شود که قبل از پدیدار شدن علائم 80% از دوپامین درمناطق حساس مهم مغز از بین می رود . دوپامین را می توان در گروه هایی از سلول های عصبی یا به مغز که
عقده های پایه ای نامیده می شوند، یافت.

برای بیماری دارویی به نام (لوود وپا) جهت جایگزینی دوپامین استفاده می شود . البته به این منظور از داروهای دیگری نیز استفاده می شود.فیزیوتراپی ، گفتار درمانی و کار درمانی از انواع درمانهای فیزیکی و جسمانی ارزشمندی هستند که در برخی مراحل بیماری پارکینسون به کار می روند.

این نوع درمانها مکمل هستند اماجایگزین آنچنان خوبی برای درمان دارویی نمی باشند . هدف کلی درمان این است که فعالیت فرد تداوم یابد و این امکان برای فرد فراهم آید که تا حد امکان زندگی طبیعی یا نزدیک به طبیعی داشته باشند.

هشدارهایی درمورد داروها :

برخی داروها را نباید در بیماری پارکینسون مصرف کرد. بیشتراز داروها آرام بخش فنوتیازین و داروهای
آنتی سایکوتیک نام برده شد.

به هر حال این داروها در درمان حالت تهوع و یا حملات سرگیجه پیشنهاد می شود اما به ندرت در درمان بیماری پارکینسون به کار می روند. مصرف بازدارنده های آنزیم (مونوآمین اکسیداز) که در درمان افسردگی به کار می روند مجاز نیست اما داروهای ضد افسردگی (تری سیکلیک) را می توان مصرف نمود . بیماران مبتلا به برخی انواع آب سیاه و یا ملانوم پوستی نیز نباید داروهای لوودوپا را مصرف کنند .

ژن درما نی :

علاوه بر داروهای جدید ، روش های درمانی نوینی نیز ابداع شده است . ژن درمانی قابلیت چشم گیری در درمان بیماری سیستم عصبی مرکزی دارد . وارد کردن ژن های کارآمد به مغز بیماران مبتلا به پارکینسون روش مفیدی است تا این ژن های سالم جایگزین ژن های معیوب شوند هدف از انجام این کار وارد کردن پروتئینی است که از آسیب سلولی ممانعت نماید و یا عملکرد سلول آسیب دیده را مجدداً برقرار می نماید و یا امکان انتقال فیزیولوژیکی را در ناقلین عصبی ناقص فراهم آورد. راه بردهای روش ژن درمانی فراتر از شیوه های قدیمی جایگزین کردن دوپامین بوده و به سوی استفاده از عواملی رفته است که باعث رشد سلول عصبی می شوند، آن هم از طریق افزایش عملکرد سلول و یا ممانعت از مرگ سلول .

برچسب: ،
ادامه مطلب

در ارگانیسم بدن انسان 7 غده مترشحه داخلی وجود دارد. هر یک از این غدد هورمون های متفاوتی را ترشح می کنند که پیام های مختلفی را به اعضای دیگر منتقل میسازند. این غدد مسئول تنظیم و تعدیل عملکردهای مختلف بدن از جمله رشد، فشار خون، دمای بدن، میزان کلسیم، شکر، فسفر، و از همه مهمتر عملکرد جنسی افراد هستند. زمانی که هر یک از این غدد به نحوی قادر به نشان دادن واکنش درست از خود نباشند، بدن ممکن است با انواع و اقسام مختلف اختلالات مواجه شود. به همین دلیل است که برخی از افرادی که در غدد خود با اختلال روبرو می شوند، باید با استفاده از هورمون های مصنوعی نیازهای بدن خود را مرتفع سازند.

مهمترین غده درون ریز، غده هیپوفیز نام دارد. این غده توانایی آن را دارد که به کل غدد درون ریز شدت و یا کسرت عمل وارد کند. غده ی هیپوفیز همچنین از جمله مهمترین غده های جنسی نیز محسوب می شود.

غده معروف هیپوفیز که محور اصلی کنترل فعالیت های بیضه ای/تخمدانی است، کنترل کلیه ی تنظیمات جنسی در بدن خانم ها و آقایون را به عهده دارد.

در مردان این غده فعالیت های جنسی خود را از زمان بلوغ -یعنی درست وقتی که هورمونهایی را به منظور تحریک اعضای جنسی به خون می فرستد- کار خود را شروع می کند.

در خانم ها هم غده ی هیپوفیز در دوران بلوغ با ایجاد هورمون هایی که سبب تخمک گذاری در تخمدان ها می شوند، کار خود را شروع می کند. هر یک از تخمک ها حاوی هورمون های جنسی زنانه هستند که سبب ایجاد و گسترش خصوصیات زنانه در بانوان می شوند.

همه ی انسان ها در تمام طول زندگی خود دائماً در حال انتقال و تغییر شکل انرژی هستند. همه چیز در زندگی انسان ها شروع و پایانی دارد و رابطه جنسی نیز از این امر مستثنی نخواهد بود.

اندام های جنسی انرژی را تولید می کنند که باعث ایجاد تمایلات و گرایش های جنسی در افراد می شود؛ اما به منظور تولید یک چنین انرژیی، اندام های جنسی باید از منبع ذهنی تغذیه شوند. افکار و تصورات جنسی به عنوان مواد اولیه ی تولید اسپرم و انرژی جنسی محسوب می شوند.

زندگی یک انسان از تلفیق یک اسپرم با تخمک شکل می گیرد. تنها یک اسپرماتوزوئید (نطفه) این توانایی را دارد که یک انسان جدید خلق نماید. گفته می شود که در هر بار انزال، مردها چیزی در حدود میلیون ها اسپرم از دست می دهند.

در یک زمین کشاورزی زمانی که کشاورز تصمیم می گیرد دانه بکارد، بهترین انواع دانه ها را انتخاب می کند، زمین را به خوبی شخم می زند، و دو تا سه دانه می کارد –و نه میلیونها- و زمانیکه این دانه ها بزرگ شده و رشد کردند، از آنها استفاده کرده میوه هایشان را میخورد و زندگی می کند.

به عنوان مثال یک درخت لیمو را در نظر بگیرید. این درخت زمانی به مرحله تکامل خود می رسد که بتواند میوه های رسیده ی لیمو پرورش دهد. اما اگر کسی به این امر توجه نداشته باشد و میوه ها را پیش از رسیده شدن کامل از درخت بچیند، با این کار خود به رشد درخت صدمه وارد کرده و اجازه نمی دهد که درخت به رشد و تکامل نهایی خود برسد. این امر در مورد ارتباط جنسی نیز صدق می کند. اگر فرد پیش از رسیدن به بلوغ کامل بخواهد از انرژی جنسی خود استفاده کند، به بدن خود صدمات جبران ناپذیری وارد می کند 

برچسب: ،
ادامه مطلب

همانند اکثر کشور‌های در حال توسعه،‌ایران نیز بعد از جنگ جهانی دوم طی مراحل انتقال جمعیتی را با کاهش اساسی و مستمر مرگ و میر آغاز کرد. در فاصله دهة 1330 تا دهة 1360 ایران با رشد بی‌سابقه و شتابان جمعیت مواجه بود. به طوری که معدل رشد سالانه جمعیت در این چهار دهه به رقمی حدود 3 درصد بالغ می‌شد. رشد سالانه 3 درصد، سبب شد جمعیت هر 23 سال یکبار دو برابر و در طول یک قرن بیش از شانزده برابر شود. رشد سالانه 3 درصد سبب شد، جمعیت ایران از رقمی کمتر از 19میلیون نفر در سال 1335 به رقمی در حدود 50 میلیون نفر در سال 1365 بالغ شود. پیشرفت بهداشت و گسترش آن و به تبع آن کاهش میزان‌های مرگ ومیر به ویژه مرگ ومیر نوزادان و اطفال نقش اصلی و تعیین کننده در شتاب رشد جمعیت داشته‌اند.

چنین روندی میزان سالانه رشد طبیعی جمعیت در فاصله سالهای 1355 تا 1365 را به رقم بی‌سابقه2/3 درصد رساند. جالب آنکه با توجه به ورود مهاجرین و معاودین عراقی و هجوم آوارگان و پناهندگان افغانی در این فاصله، مهاجرت هم حدود 8/. واحد میزان رشد سالانه جمعیت را افزایش داد و رقم رشد مطلق سالانه جمعیت به 4 درصد بالغ شد.

پس از انجام سرشماری 1365 و وقوف به جمعیت 50 میلیونی کشور، و از آن مهم‌تر وقوف به روند بی‌سابقه رشد شتابان جمعیت،‌دولت ودستگاه های برنامه‌ریزی لزوم اتخاذ سیاست هائی در جهت تعدیل میزان رشد جمعیت از طریق تشویق و ترغیب برنامه‌های تنظیم خانواده و کاهش سطح زاد ولد و باروری را اجتناب ناپذیر دانستند، به طوری که از سال 1367 این سیاست ها در متن اولین برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی قرار گرفت.

خانواده‌ها و زوجین با آشنایی قبلی با برنامه‌های تنظیم خانواده و توجه به بهداشت و آموزش فرزندان و به طور کلی توسعه خواهی و توجه به کیفیت زندگی هم از برنامه‌های تنظیم خانواده و تحدید موالید استقبال کردند. بدین ترتیب برنامه‌ریزی و مساعدت دولت و‌آمادگی و استقبال خانواده ها و زوجین، در دهة1370 سطح باروری را در ایران با سرعتی استثنائی که در سطح بین‌المللی کم سابقه و شاید هم بی‌سابقه بود کاهش داد. بطوریکه در حال حاضر شاخص های باروری و به تبع آن میزان رشد سالانه جمعیت در مقایسه با سال 1365 به کمتر از نصف تقلیل یافته‌ است. میزان باروری کل از 5/6 نوزاد زنده برای هر زن در سال 1365 به کمتر از 3 نوزاد زنده و به تبع آن میزان رشد طبیعی سالانه جمعیت از 2/3 درصد در سال 1365 به کمتر از 5/1 درصد در حال حاضر تنزل یافته است.

کاهش سطح زاد و ولد و باروری علاوه بر تأثیر قاطعی که بر میزان رشد جمعیت و از آن طریق تعدیل شتاب افزایش تعداد جمعیت داشته بر ترکیب و ساختار جمعیت نیز تأثیر خواهد گذاشت. کاهش مستمر زاد و ولد و انتقال از باروری طبیعی به باروری کنترل شده به تدریج ساختار سنی جمعیت را از وضعیت جوانی خارج و به طرف سالخوردگی سوق می‌دهد. به همین لحاظ هرم سنی جمعیت ایران که به جرأت می‌توان گفت در طول تاریخ همواره قاعده‌ای گسترده داشته و به لحاظ تمرکز بیش از 40 درصد از کل جمعیت در سنین کمتر از 15 سال از ساختاری جوان برخوردار بود، در دو دهة اخیر به سبب کاهش باروری تغییر شکل داده و نوعی فرورفتگی درقاعده هرم سنی ایجاد شده است . به همین سبب تغییر شکل هرم سنی نسبت جمعیت کمتر از 15 سال از رقمی بیش از 45 درصد در سال 1365 به رقمی اندکی بیش از 30 درصد در حال حاضر کاهش و در واقع در فاصله کمتر از 20 سال با روندی بی سابقه به دو سوم تقلیل یافته است. روند کاهش جمعیت کمتر از 15 ساله تا چند دهة دیگر ادامه خواهد داشت و به حدود 20 درصد نیز خواهد رسید.

در حال حاضر هرم سنی جمعیت ایران در حال انتقال از جوانی به سالخوردگی است. بدین ترتیب اگر نقطة شروع کاهش اساسی و مستمر باروری در ایران را سال1365 در نظر بگیریم تا پایان ربع اول قرن پانزدهم هجری شمسی (1425) ساختار جمعیت ایران ساختاری کاملاً سالخورده خواهد بود. در حالیکه تا سال 1375 همواره کمتر از 5 درصد از کل جمعیت ایران در سنین بالاتر از 65سال قرار داشته و هنگام نیل به سالخوردگی کامل جمعیت ( دهه سوم قرن پانزدهم) نسبت درصد جمعیت 65 ساله به بالا به حدود 15 درصد رسیده و در واقع بیش از سه برابر خواهد شد.

از نظر روند تحولات ساختاری ناشی از کاهش مستمر باروری آنچه در حال حاضر مسئله محوری است تراکم نسبت زیادی از جمعیت در سنین نوجوانی و جوانی یعنی 15 تا 24 سالگی است. افراد واقع در این گروه سنی هنگامی که سطح باروری کشور بالا بوده( دهه اول بعد از انقلاب اسلامی) بدنیا آمده‌اند و به همین لحاظ تراکم نسبی بالا را با خود به این سنین منتقل کرده‌اند. نسبت درصد جمعیت 15 تا 24 ساله از کل جمعیت برای اولین بار در سال 1375 به بیش از 20 درصد رسید و از آن پس نیز روندی‌ رو به افزایش داشته است. بطوریکه در حال حاضر نسبت مذکور به رقمی نزدیک 25 درصد رسیده و در طول دهه 1380 نیز این افزایش ادامه خواهد داشت. تأمین نیاز‌های مرتبط به آموزش عالی،‌ایجاد اشتغال و بالاخره ازدواج و تشکیل خانواده خیل عظیم نوجوانان و جوانان در دهه جاری از مسائل اصلی و محوری کشور است. در دهة 1380 میزان ازدواج و به تبع آن باروری افزایش خواهد یافت که این منجر به نوعی مقاومت موقت در مقابل روند رو به کاهش باروری خواهد شد.

علاوه بر چالش‌های مرتبط به تغییرات ساختار سنی جمعیت، کشور در سالهای آتی با چالش‌های دیگری در ارتباط با مهاجرت و توزیع مکانی جمعیت، نیروی انسانی و اشتغال، تنظیم خانواده و بهداشت باروری، تحولات خانواده و بالاخره تأثیر تحولات جمعیتی بر روابط اجتماعی و فرهنگی مواجه است.

مهاجرت و توزیع جمعیت: آنچه در بحث مهاجرت بیش از همه اهمیت دارد شناخت عوامل زمینه ساز مهاجرت ها و اقداماتی است که باید در جهت دهی آن صورت گیرد. این عوامل به اجمال عبارتند از: بالا بودن میزان رشد جمعیت و عدم هم آهنگی آن با امکانات زیست در بعضی از مناطق کشور، ناهمگونی های اقلیمی و زمین شناختی که امکان استقرار جمعیت در بخش وسیعی از کشور را محدود کرده است، توسعه نامتوازن نواحی مختلف کشور و شرایط و اوضاع و احوالی که برعدم توانمندی محیط در نگهداری جمعیت افزوده است، بالا بودن تعداد آبادی های بسیار کوچک و کم اهمیت و اتکاء آنها بر زراعت دیم که به سرعت از صرفه اقتصادی تهی شده و به مهاجرت دامن می‌زنند، جاذبه‌های شهری و سطوح بالای درآمدی آنها در مقایسه با وضع روستائی وسطوح بسیار پایین درآمدی آنها، پایین بودن سرانه سرمایه‌گذاری در نیمی از استان های کشور . مضافاً آنکه شکاف موجود بین حداکثر و حداقل سرانه سرمایه‌گذاری در استان ها بیش از سه برابر است.

برای حل مسائل فوق اقداماتی به شرح زیر ضروری است:

" توسعه زیرساخت ها در نقاط روستایی وکاهش شکاف درآمدی میان جوامع شهری وروستائی.

" تلاش برای ایجاد تعادل زیستی معیشتی و کاهش نابرابری ها و ناهماهنگی‌های موجود.

" بهینه‌سازی تولید و درآمد و تلاش برای افزایش بهره‌وری آنها درنقاط روستایی .

" روزآمدکردن سازمان و تشکیلات مدیریتی درمناطق آسیب‌دیده وآسیب‌پذیر.

نیروی انسانی و اشتغال

در زمینه مسائل مرتبط با نیروی انسانی و اشتغال بر محور‌های زیر می‌توان تاکید کرد:

ـ میزان بالای رشد جمعیت فعال در دهة اخیر. در فاصله سال های 1375 تا 1381 رشد سالانه جمعیت فعال7/4 درصد و سه برابر رشد سالانه کل جمعیت بوده است. اگر جمعیت فعال به تفکیک شاغلین و بیکاران در جستجوی کار در نظر گرفته شوند در آن صورت در فاصله سال های مذکور، رشد سالانه شاغلین1/4 درصد و رشد سالانه بیکاران بیش از دو برابر و 6/9 درصد بوده است. به همین لحاظ میزان بیکاری از 1/9 درصد در سال1375 به 3/12 درصد در سال 1381 افزایش یافته است.

ـ انتقال سهم عمده متقاضیان ورود به کار از سنین کمتر از 20 سالگی به سنین 20تا29 سالگی (اشاعه تحصیلات در چند دهه اخیر نقش مهمی دراین انتقال داشته است).

ـ تغییر و تحولات ناموزون انتقال شاغلین در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات و رشد بی‌رویه و تورم ناموزون بخش خدمات قبل از اشباع بخش صنعت. در سال 1381 توزیع شاغلین در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب4/26، 26و 6/44 درصد بوده است.چنین روندی منجر به افزایش بیکاری پنهان و اشتغال کاذب و غیر مولد شده است.

مشکلات و چالش‌های فوق اقداماتی به شرح زیر را ضروری می‌سازد:

1ـ چاره‌جوئی‌های علمی وعملی در زمینة کار آفرینی و اشتغال زائی

2ـ ایجاد زمینه‌ها و ساختار اجتماعی و اقتصادی مناسب برای استقبال از مشاغل فنی و میدانی و پرهیز از مشاغل اداری و پشت میز نشینی .

3- توجه و تاکید بر ایجاد اشتغال بیشتر در بخش صنعت و صنایع زیر بنایی.

تنظیم خانواده و بهداشت و باروری

هر چند کاهش سریع باروری در دو دهة اخیر به تدریج بار برنامه‌های تنظیم خانواده با هدف تحدید موالید و تعدیل رشد جمعیت را سبک تر کرده است ولی مسائل مرتبط با بهداشت باروری کماکان مطرح است و با توجه به تحولات اخیر جمعیتی و پیامدهای آن به تدریج ابعاد گسترده‌تری نیز خواهد یافت. پیامدهائی چون:

به هم خوردن تعادل موجود در تعداد مردان وزنان در معرض ازدواج.

افزایش سن ازدواج، به ویژه در مورد دختران

افزایش فاصله سن بلوغ و سن ازدواج.

افزایش باروری ناخواسته و امکان افزایش سقط جنین.

خطر افزایش بیماری های مقاربتی و بیماری مهلک ایدز.

با توجه به چالش های مرتبط با تنظیم خانواده و بهداشت باروری، لازم است در برنامه‌ریزی ها اولویت‌های زیر مد نظر قرار گیرد:

1ـ تداوم ارائه خدمات تنظیم خانواده به صورت فعال و رایگان .

2ـ افزایش کیفیت برنامه‌های تنظیم خانواده و تعیین جهت برنامه‌ها به سمت برنامه‌ جامع بهداشت باروری.

3ـ توجه به ویژگی های خانواده و بهداشت باروری.

4ـ افزایش نقش مشارکت مردان در برنامه‌های بهداشت باروری و تنظیم خانواده

5ـ ارائه خدمات مشاوره‌ای و بهداشتی برای جوانان به ویژه جوانان در آستانه ازدواج

6ـ برنامه‌ریزی در جهت استفاده بیشتر و گسترده‌تر از توانائی و تخصص زنان تحصیلکرده.

خانواده و تحولات آن

در نیم قرن اخیر تغییرات بنیادی در شکل و ویژگی های خانواده در ایران محسوس بوده است. انتقال از خانواده گسترده به هسته‌ای از بارز ترین این تغییرات بوده و کاهش اساسی و مستمر مرگ و میر شانس دوام و بقای خانواده را افزایش داده و از آن طریق به تثبیت خانواده‌ هسته‌ای کمک کرده است.اگر چه مناطق مختلف به طور ناهمزمان و به درجات متفاوت در معرض دگرگونیهای اقتصادی ـ اجتماعی قرار گرفته اند و بهمین دلیل به طور همزمان شاهد وجود و ادامه حیات اشکال : گسترده ، گسترده شکسته، هسته ای تکمیلی، هسته ای مشارکتی و اشکال ترکیبی دیگرخانواده در ایران هستیم، اما شکل غالب خانوادة شهر، هسته ای است و خانواده گسترده فرایند افول را طی می کند.

با خروج قریب‌الوقوع ایران از دوره انتقال جمعیتی، خانواده در ایران دستخوش تغییرات شدیدتری خواهد شد. از اینرو، ضرورت تقویت مطالعات خانواده و تغییرات آن از استراتژی های اساسی پیش رو خواهد بود. با مطالعات مسیر‌های مختلفی که کشور‌های پیرامونی نزدیکتر به مرکز این تحولات برای سازگار شدن با شرایط جدید پیموده‌اند می‌توان جامعه را برای برخورد سنجیده با تغییر و تحولات آتی خانواده آماده کرد.موضوعاتی مانند همسر گزینی،سن ازدواج و تاخیر آن، مضیقه ازدواج ، دوام ازدواج و بچه آوری از عمده ترین و مهمترین موضوعات مر بوط به خانواده است که نیاز مبرم به مطالعه و بررسی سراسری و منطقه ای آن وجود دارد. شیوه های مختلف همسر گزینی در کشور و تبعات آن ، تاخیر سن ازدواج( به تبع افزایش تمایل دختران به تحصیلات دانشگاهی و افزایش نرخ بیکاری پسران فارغ التحصیل)و تبعات آن، مضیقه احتمالی ازدواج برای دختران و تبعات آن و همچنین تاثیر دگرگونی های اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بر خانواده ها و دغدغه های مربوط به افزایش نرخ طلاق و کاهش دوام ازدواج، هر یک به دلایلی به فهرست مسائل اجتماعی کشور پیوسته است که باید مورد بررسی قرار گرفته و راه حلی برای آن پیدا شود.

تحولات جمعیتی و روابط اجتماعی و فرهنگی

تغییر و تحولاتی که در مراحل انتقال جمعیتی صورت می‌گیرد اثرات و پیامد‌هائی درارتباط با روابط اجتماعی و فرهنگی دارد. این اثرات و پیامد‌ها در سطح خرد از طریق خانواده و در سطح کلان از طریق جامعه نمود پیدا می‌کند. در این زمینه علاوه بر ابعادی که در قسمت چالشهای مرتبط با باروری و تنظیم خانواده و نیز چالشهای مرتبط به خانواده و تحولات آن عنوان شد می‌توان بر ابعاد زیر تاکید کرد:

ـ ارتباط فرزندان با بزرگسالان، در خانواده‌های با فرزندان کمتر بیشتر از خانواده‌های با فرزندان بیشتر خواهد شد. چنین روندی اثرات رفتاری و از آن طریق تبعات اجتماعی و فرهنگی خواهد داشت.

ـ تغییر و تحولات مرحله انتقال جمعیتی، که خود در بستر توسعه اقتصادی و اجتماعی تحقق می‌یابد، منجر به افزایش ارتباط با نهاد‌های بیرون از خانواده و کاهش میزان تأثیر خانواده در تکوین رفتار‌های اجتماعی و فرهنگی می شود.

ـ کاهش مرگ و میر و متعاقب آن کاهش زاد و ولد و باروری منجر به تغییراتی در مسیر و دوره‌های زندگی می‌شود. در شرایط باروری کنترل شده، معمولاً هنگامی که والدین به سنین حدود 50 سالگی می‌رسند فرزندان آنها استقلال نسبی پیدا کرده و پدر و مادر از مسئولیت های مستقیم فرزندان در ارتباط با بهداشت و آموزش فارغ‌ شده‌اند.در یک جامعه توسعه یافته، با توجه به کاهش مرگ و میر و نیل به امید زندگی بالا( حدود 75 سال)، یک فرد 50 ساله بطور متوسط حدود 30 سال از زندگی را پیش رو دارد. بدین ترتیب دوره جدیدی از زندگی که جمعیت شناسان اجتماعی آن را دوره "بعد از پدر و مادری" نامیده اند در جوامع نوین نمود پیدا کرده است. تأمین نیاز‌های خاص این دوره اعم از نیاز‌های اقتصادی و رفاهی و یا نیازهای روانی، اجتماعی و فرهنگی اهمیت خاصی پیدا کرده است.

برچسب: ،
ادامه مطلب

برچسب: ،
ادامه مطلب

برای آغاز یک زندگی سالم، مسلماً چیزی جز سلامت و صحت طرفین ملاک نیست.به همین منظور، عروس و داماد با مراجعه به محضر از انجام پاره‌ای آزمایشات مطلع می‌شوند. محضر، زوجین را با معرفی‌نامه عکس‌دار مهرشده به آزمایشگاه می‌فرستد.

آزمایشات مربوطه شامل :
۱- آزمایش عدم اعتیاد از هر دو نفر؛ اعتیاد به عنوان یک معظل اجتماعی است و تأثیرات سویی که بر ادامه یک زندگی دارد مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
۲- بررسی بیماری سیفلیس؛ انجام این تست برای آقایان الزامی است.
۳- بررسی زوجین از نظر تالاسمی؛ تالاسمی یک نقص ژنتیکی است که به دلیل شیوع بالای آن مورد توجه قرار می‌گیرد.
۴- تزریق واکسن کزاز برای خانم‌ها.
۵- گذراندن کلاس مشاوره تنظیم خانواده.

برچسب: ،
ادامه مطلب

به خاطر دارید در مورد کلسیم که فراوان ترین ِ املاح در بدن بود صحبت کردیم. فسفر از نظر فراوانی در بدن ، پس از کلسیم است . این عنصر که در گروه ماکرو میزال ( املاح فراوان دربدن ) قرار دارد . 1 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد یعنی اگر شما یک مرد 70 کیلوگرمی هستید ، در بدنتان 700 گرم فسفر وجود دارد. فسفر در بیشتر غذاها موجود است ، پس نگران دریافت آن نباشید. ولی بهتر است زنان و افراد مسن اطلاعات بیشتری راجع به آن داشته باشند چون فسفر همراه کلسیم استحکام بخش استخوان هاست.

نقش فسفر در بدن

فسفر در بدن چهار عمل مهم انجام میدهد:

• به رشد و ترمیم بدن کمک میکند.
• با کمک به متابولیسم چربیها و نشاستهها، توان و نیروی لازم را در فرد بوجود میآورد.
• درد ناشی از ورم مفاصل را کاهش میدهد.
• در سلامتی دندانها و لثه مؤثر است.

از کل فسفر موجود در بدن 80 درصد آن در استخوانها موجود است و 20 درصد آن در دیگر قسمتهای بدن وجود دارد.
عملکرد فسفر در استخوان معلوم است ، با کلسیم کریستال هایی را تشکیل می دهند که در اسکلت پروتئینی استخوان نشسته و موجب استحکام استخوان می گردد.
در بقیه بخش های بدن فسفر به عنوان یک عنصر مهم ، نقش های زیادی را برعهده دارد. فسفر در ساختمان کلیه کروموزوم های بدن ما موجود است. در غشا همه سلولهای بدن ما وجود دارد. فعال شدن بسیاری از آنزیمها با اتصال یک مولکول فسفر صورت می گیرد و در خون به حفظ PH ثابت کمک می کند ، و به این ترتیب نمی گذارد خون بدن ما قلیایی یا اسیدی شود. و بالاخره هر چه ماده انرژی زا در بدن ما وجود دارد مثل ATP * و CP ** همه با اتصال مولکول فسفر انرژی را در خود ذخیره می کنند.
پس می بینید اگر فسفر وجود نداشته باشد حیات امکان پذیر نیست. به همین دلیل است که خداوند عنصر فسفر را به وفور در مواد غذایی قرار داده است.

منابع غذایی فسفر

فسفر بیشتر در منابع حیوانی موجود است . گوشتهای گاو و گوسفند ، ماکیانو ماهی که غنی از پروتئین هستند دارای فسفر زیادی می باشند . یعنی در حقیقت هر جا پروتئین هست ، فسفر زیادی یافت می شود. لبنیات، حبوبات مثل عدس ، دانه هایی مثل بادام و تخم مرغ نیز محتوی فسفرهستند.
جدول زیر نام چند ماده غذایی و مقدار فسفر موجود در یک را بیان می کند.

ماده غذایی مقدار میزان فسفر موجود ماکارونی با پنیر 1فنجان 322 میلی گرم شیر 2 درصد چربی 1فنجان 232 میلی گرم گوشت گاو 90گرم 210 میلی گرم بادام یک چهارم فنجان 184میلی گرم عدس پخته یک دوم فنجان 178 میلی گرم تخم مرغ 1عدد 86 میلی گرم

هضم و جذب فسفر

هضم و جذب فسفر در دستگاه گوارش به کمک آنزیمهای گوارشی صورت گرفته و در ابتدای روده جذب می شود ، این ماده سریعتر از کلسیم وارد خون شده و ذخائر بدن را تکمیل می کند . میزان متوسط فسفر در خون 3 تا 4 میلی گرم در 100 میلی لیتر است. ویتامینD به جذب فسفر همانند کلسیم کمک می کند. لازم به ذکر است که مصرف بیش از اندازه فسفر موجب کاهش جذب کلسیم می شود . زیرا این دو عنصر در ورود به سلولهای روده رقابت می کنند. میزان فسفر در خون ، توسط هورمونی به نام پاراتورمون کنترل می شود. این هورمون از غده پاراتیروئید موجود در گردن ترشح شده و در صورتی که فسفر موجود در بدن کمتر از حد استاندارد باشد دستور به کاهش دفع و افزایش جذب فسفر می دهد. دفع فسفراز طریق ادرار است. اگر فسفر ِ دریافتی بیش از حد نیاز باشد اضافی آن از ادرار دفع می شود.مقدار نیاز بدن به فسفر روزانه 700 تا 1200 میلی گرم در روز است.

کمبود فسفر

در انسان نادر است ولیکن در اثر مصرف بعضی داروها جذب فسفر کاهش می یابد مثل آنتی اسیدهایی که برای معده درد تجویز می شود ، ( مثل ئیدروکسید آلومینیوم ) و در طولانی مدت موجب کمبود فسفر می گردند ، البته در افرادی که مبتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم «بزرگ شدن غده پاراتیروئید) هستند و در کودکان نارس احتمال کمبود فسفر وجود دارد.
علائم کمبود فسفر از اختلال در عمل ATP انرژی زا شروع می شود. در اثر کمبود فسفر ، اختلال عصبی، اسکلتی ، خونی و کلیوی به جود خواهد آمد.سالمندان و بانوان یائسه متوجه باشید که شما نیاز بیشتری به فسفر دارید تا مبتلا به پوکی استخوان نشوید.
از مصرف بیش از اندازه فسفر مسمومیتی دیده نشده است ولیکن در صورتی که مصرف فسفر خیلی بیش از کلسیم باشد مثلاً فرد عادت به خوردن گوشت زیاد و لبنیات کم داشته باشد ، حالتی در فرد بوجود میآید که به آن هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه گویند که موجب افزایش گردش املاح در استخوان شده و محتوی کلسیم استخوان را کاهش می دهد . از اینرو به کسانی که سرخود رژیم لاغری می گیرند و فقط غذایشان گوشت گوسفند یا گوشت مرغ پخته است یا کسانی که رژیم غذایی نامتعادلی دارند توصیه می شود مراقب استخوانهایشان باشند که این رژیم نادرست شکستگی های دوران پیری را در پی دارد .




برچسب: ،
ادامه مطلب