هيپنوتيزم چيست ؟
هيپنوتيزم حالتي از تغيير طبيعي ذهن است كه با تغيير در درك ، تصويرسازي ، تلقين پذيري و تمركز همراه مي باشد. آدمي در شرايطي خاص خود به خود اين حالت تغيير ذهني را مي تواند تجربه كند.
وقتي آنچنان محو تماشاي تصويري مي شويد كه از اطرافتان غافل مي گرديد ، وقتي شنيدن نواي موسيقي دلخواهتان باعث مي گردد كه متوجه وقايعي كه در اطرافتان مي گذرد نباشيد در واقع شما هيپنوتيزم را تجربه كرده ايد.
دكتر جيمز بريد انگليسي براي اولين بار متوجه شد بعضي بيماراني كه نگاهشان به نقطه اي تثبيت مي شود دچار تغيير حالتي خاص مي شوند. او متوجه شد كه اين تغيير حالت در واقع يك خلسه است كه فردي كه در آن فرو مي رود آرامش يافته و حرف شنوي خاصي در او بروز مي كند. جيمز بريد نام اين خلسه را هيپنوتيزم نهاد كه برگرفته از نام "هيپنوز" الهه خواب يونان است. بريد در همان زمان بيان كرد كه اين حالت خواب نيست و با خواب معمولي تفاوتهاي اساسي دارد و چون نام هيپنوتيزم در شنونده مفهوم "خواب" را تداعي مي كند متوجه شد كه نام مناسبي را انتخاب نكرده است اما تا به خود بجنبد اين نام آنچنان فراگير شد كه فرصت تغيير در آن را از او گرفت.
درك غلط مردم درباره مفهوم هيپنوتيزم در موارد درماني اشكالاتي ايجاد مي كند. معمولاً يك حالت هيپنوتيزمي سبك و يا حتي ريلاكس كامل بدن براي قرار گرفتن در وضعيت تلقين پذيري جهت مقاصد درماني كافي است ولي عده اي از افراد حتي اگر در حالات عميق هيپنوتيزم هم وارد شوند پس از بيدار شدن ممكن است بگويند هيپنوتيزم نشده بودند زيرا صداهاي موجود در اتاق را حس مي كرده اند. آنها نمي دانند كه هيپنوتيزم مثل خواب يا بيهوشي نيست كه ارتباط فرد با محيط قطع شده باشد.
نبايد انتظار داشته باشيد تمام اتفاقاتي را كه در زمان خلسه هيپنوتيزمي روي مي دهند فراموش كنيد. البته كساني كه به يك خلسه بسيار عميق هيپنوتيزمي به نام سومنامبوليسم برسند پس از بيدار شدن خاطره اي نخواهند داشت ولي به ندرت در افرادي كه براي اولين بار هيپنوتيزم مي شوند امكان رسيدن به اين مراحل ممكن مي شود. البته براي كارهاي عادي و روزمره هيپنوتيزم پزشكي نيازي نيست تا خلسه افراد اينقدر عميق شود.
از ديگر باورهاي غلطي كه درباره هيپنوتيزم وجود دارد كه مي تواند سد راه پيدايش خلسه باشد خطرناك بودن آن است.
گاهي افراد فكر مي كنند اگر وارد حالت خلسه شوند ممكن است از اين حالت بيرون نيايند در حالي كه چنين چيزي تقريباً ممكن نيست و يا مي ترسند كه تحت كنترل هيپنوتيزور قرار بگيرند در حالي كه فرد در شرايط هيپنوتيزمي تلقيناتي را كه برخلاف اخلاق و اعتقادش باشد قبول نخواهد كرد. اگر اينطور باشد تضادي در ضمير او پديدار مي شود كه نتيجه نهايي آن بيدار شدن او يا عدم قبول آن تلقين خواهد بود.
گاهي افراد فكر مي كنند تنها كساني كه ضعف اراده دارند هيپنوز مي شوند در حالي كه آنهايي كه به خود اعتماد داشته و خود را به خوبي به حالت آرامش و ريلاكس مي رسانند زودتر هيپنوز مي شوند.
تحقيقات نشان داده كه بيماران دچار اختلالات تفكر ، شخصيتي و هيجاني از جمله اسكيزوفرني قابليت هيپنوتيزم پذيري بسيار پايين تري دارند. و از طرف ديگر در اختلالاتي مانند PTSD ( اختلال استرس پس از سانحه ) و اختلالات تجزيه اي قابليت هيپنوتيزم پذيري بالا مي رود. توجه داشته باشيد كه تقريباً 5% افراد سالم جامعه نيز هيپنوتيزم پذير نيستند.
امروزه هيپنوتيزم يك علم است. زيرا از اجزايي تشكيل شده كه براساس اطلاعات ، مشاهدات دقيق و تحقيقات و تجربيات به دست آمده اند. هيپنوتيزم همان قدر علم است كه ساير علوم علم به شمار مي روند. و به عنوان يك پديده طبيعي براي آن اصول و قوانيني كشف شده است.
هيپنوتيزم به خودي خود درمان نيست. هرچند مي تواند خوشايند و آرامش بخش باشد اما يك روش درماني است كه كاربردهاي خاص خود را دارد ـ و در برخي موارد مثل بيماران دچار بدگماني ( پارانويا ) يا بيماراني كه از قرار گرفتن تحت نظارت ديگران اكراه دارند ( مثل بيماران وسواسي ـ جبري ) بهتر است مورد استفاده قرار نگيرد.
موارد كاربرد هيپنوتيزم :
ترك سيگار ـ كنترل وزن ـ كنترل درد ـ تدبير اختلالاتي مثل آسم ـ زگيل ـ خارش ـ اختلالات تبديلي ـ اختلالات نسياني ـ اضطراب و بي خوابي ـ انجام عمل هاي جراحي ، زايمان و دندانپزشكي بدون ماده بيهوش كننده و فقط با هيپنوتيزم افزايش تمركز و فراگيري و ....
برچسب: ،
ادامه مطلب